OLEH-OLEH VAN OVERAL
NIEUW
Ik zie ze nog het erf opkomen. Ba
boe Jem in een gloednieuwe voile ke-
baja met glanzende strepen. Onder de
rechterarm het met een gehaakt kleed
je toegedekte presenteerblad vol met
goede gaven. Aan de linkerhand de
kleine Soerjo. Parmantig kereltje met
een veel te groot hoofd, wat maar zo
leek vanwege zijn nieuwe en te grote
pitji. Krakend stijf van nieuwheid zijn
witte bloes, zijn groene broek met wijd
uitstaande pijpen. Nieuwe bruine klos-
schoenen (met veters hoor!). Ze roken
naar bedak beras, kenanga. Lebaran.
Lebaran, feest van een nieuw begin,
van offer, trouw, dienbaarheid, adat,
traditie. Het hele jaar is de mens sjofel
en arm, maar met Lebaran presenteert
hij zich, nieuw van uiterlijk en met
nieuwe hoop in zijn oude hart.
Hoe nieuw zijn wij in het nieuwe jaar?
Van top tot teen vernieuwd. Om van
bovenaf te beginnen: natuurlijk dragen
we een pruik omdat het oude haar
allang niet paste bij de nieuwe mode.
En onder die glorieuze vracht haar
hoorde een andere neus. Ook daar
heeft onze nimmer aflatende weten
schap voor gezorgd. Met een stralende
lach ontbloten we spiksplinternieuwe
tanden.
We kunnen wel blijven lachen, dank
zij onze naarstige medici die met elk
deel van ons lichaam wel raad weten.
Nieuwe armen, benen, voeten, handen,
borsten, heupen, nieren, magen, alle
maal noodzakelijkerwijs vernieuwd of
verbeterd. Wat een zegen. Ons lief en
leed ligt in handen van knappe chirur
gen en als we van de operatietafel
afkomen zijn we nooit meer de oude.
Afrekenen met het oude dat toch niet
deugt. Er zal nog wel een computer
uitgevonden worden die babies bij de
geboorte al zal "hervormen" omdat er
toch niets van deugt. Met het kind
krijgt u straks een kaartje waarop een
specificatie van alles wat er aan en
af is gekomen. Alles in één moeite
door, dat bespaart veel moeite en el
lende en vergemakkelijkt het kaartsys
teem waaronder we toch moeten leven.
En spreek niet tegen, bedenk steeds
dat de wetenschap zeer gevorderd is,
dat die zich uitstrekt van pruik tot val
se teennagels.
En het hart? Dat hart is maar een
dom pompertje, een tussenapparaatie
dat zorgt dat er bloed uit je vinger
komt als je je prikt, of dat je dood
bloed bij een kogelwond. Dat pompje
kan ook vernieuwd, kinderspel. Nu is
zo'n hartje maken wel iets ingewikkel
der dan een nieuwe neus of pruik.
Bij het doorsnuffelen van oude map
pen kwam ik een kostelijke brief tegen
van de heer Maas uit Vlaardingen. Hij
gaf daarin o.a. "een bijdrage voor
snoepers". Deze bestond uit een lijst
van heerlijkheden die hij noemde:
"Oleh-oleh en dingen die men meestal
niet op declaraties kon verantwoorden
na een dienstreis". Ik heb in gedachten
gesmuld en hoewel ik op veel plaatsen
niet zelf ben geweest om me te kun
nen overtuigen hoe lekker de speciali
tés wel smaakten, kon ik het me wel
voorstellen.
De lijst (die ik hieronder laat volgen)
is natuurlijk niet compleet. Gelukkig
maar, want nu kan ik U vragen om de
aanvulling.
Maar over een jaar of wat staat in
Sappemeer ook 'n hartenfabriek, hoe
ven we niet naar Zuid-Afrika.
Pas als die hartenfabriek een feit is,
kunnen we spreken van vernieuwing,
want nu gaat het nog via het oude
systeem van twee oude een nieuwe.
Neem 6 halfdode mensen, 6 helemaal
dode en maak daar 6 nieuwe levenden
van. Straks wordt het een kwestie van:
welke maat, welke sterkte, welke prijs?
Een particulier hartje of een zieken
fonds hartje?
De vraag blijft dan: hoe vaak mogen
en kunnen we dat batterijtje verwisse
len?
Maar het is nog niet zover. Als ik
bof dan is de wet voor het eeuwige
leven nog niet door de Kamers goed
gekeurd en mag ik op mijn eigen tijd
dood. De tijd die God bepaalde toen
Hij nog bestond.
Nu weet ik dat ik roekeloos en on
wetenschappelijk zit te kletsen. Want,
zegt de doordenker, wat moeten we
met de knappe mensen die dingen uit
vinden om de mens te vernietigen, niin
te doen, onbruikbaar te maken, als we
daar tegenover niet zetten een team
van knapperds die proberen diezelfde
mens te redden? Niet leef en laat le
ven, maar probeer te doden en dan te
redden. Dat je een ongelooflijke knoei
boel van de wereld maakt, dat geeft
niets, Onze Lieve Heer (o, laat hem
toch alsjeblieft nog bestaan) ruimt
straks wel op.
Zo mooi ziet het er in begin 1968
niet uit en mijn wensen zijn maar qe-
ring. Geef ons heden onze dagelijkse
rijst, moge de griep gauw uitgewoed
zijn. En, als de dood op de hoek van
de Prins Mauritslaan op me wacht,
laat me dan gaan alstublieft met mijn
gammele hart, blijf er met je vingertjes
van af dr. Barnard.
Laat me het erf afgaan met mijn
glanzende nieuwe kabaja en sarong, op
mijn nieuwe slofjes en met het pre
senteerblad met 't opgevouwen kleed
je nu leeg onder de arm geklemd. De
njonja heeft mij óók bedacht, ik ben
tevreden, het is goed zo. Laat me gaan,
oud en wel. Lilian Ducelle
Lezers, lezeressen ajo, klim in de pen
en vertel over de bijzondere dingen uit
de plaatsen waar U gewoond hebt.
Ook lezers in het buitenland, ja juist U.
Vertel ons, maak ons wijzer en ge
lukkiger, want zo'n rubriek vinden we
in geen krant, geen televisie-program
ma!
Dan is hier het lijstje van de heer
Maas.
De Gado-gado, Nasi-rames, bami Se-
nen uit Djakarta;
De lumpia Klenteng, tahoe Pelentoong
en Es Sekoteng uit Semarang;
De Empe-empe of Bah-so van 16-llir
Palembang;
De "brem" (tapé-water) uit Ampenan;
De rendang pedis uit 'n kedai Padang;
De soto Madura en sate ajam Soera-
baia;
De goedek, kopjor en tjendol uit Djocja;
De sate babi Denpaser of speenvarken
Tabanan;
Bolang-baling, Ting-ting en Gandjel-rail
uit Semarang;
De Djadah station Medarie en Wengko
station Babat;
De Sio-bah Tandjong-Karang(?) (Niet
zeker van de naam, maar het is een
Chinees met een kleine pikoelan. Soort
boeboer met varkensvlees. Lema Ny-
anl).
Ontjom Raos en Peujem uit Bandoeng;
De dendeng, de sopi en honig uit Timor
Kupang;
De djenang van Koedoes en djenang
uit Moentilan;
De sate kambing in Pekalongan en die
van Tjakranegara;
De Getooh Lindrie en de petjel uit
Magelang Passer;
Roedjak Gobet Djakarta en de dodol
Depok;
De tahoe-petis, de semangi en koepang
uit Soerabaia;
De kroepoek Sidoardjo en kroepoek
(net vingers) uit Palembang;
Asinan en vruchten/ijs in Glodok Dja
karta;
De letji, de salak, wani, tongkol, sate
penjoe uit Bali;
De ananas, doekoeh (en kleine doeri
ans) uit Palembang;
Mangga madoe (indrajoe) en golek uit
Proboiinggo;
De Semangka/Blewa van Banjuwangi
of Pandaan (of dichterbij Soerabaia);
Papaja Tjibinong, doerians Banjumas
(Tjilatjap) of klengkeng Ambarawa;
De djeroek Bali en djeroek keprok uit
Malang (Batoe).
Redactie MYANA
14
