toiil ipwl
BIJ DE VOORPLAAT
VAN HIER EN GUNDER
Attentie!
5 MEISJES OP BODIONG
Deze foto werd gemaakt in 1905. De
meisjes zijn vlnr. Marijke Soesman,
Betsy MacGillavry, Hanny v. Lookhorst,
Hermine Over (inzendster van de foto)
en Helma v. Lookhorst. Nu behoren zij
tot het grote leger van De Grijze Da
mes van Tong Tong.
Ruim een halve eeuw is snel en bijna
ongemerkt, maar niet onbeproefd) voor
bij gegleden sinds "de oude heer"
Companjen op het muurtje van zijn
"heerlijk oud-Indisch huis, diep inlig-
gend met vóór een groot grasveld",
gauw en speels deze "action shot"
maakte van een groepje meisjes op
weg naar school. Iets ongewoons in
die tijd, toen men bij voorkeur "in pon
tificaal" poseerde voor indrukwekken
de foto's. Maar mijnheer Companjen
had toen al oog voor het echte, natuur
lijke, ongeposeerde leven, dat men
"vangen" moet in een ondeelbaar, on
verwacht moment.
En daar zijn ze nu met hun uitpuilende
schooltassen (de Bos atlas kan er niet
eens in, die werd op het fietsstuur mee
gebracht), de zwarte kousen, de prak
tische schoolschoenen, de voor ogen
van thans weinig flatteuze bébé's (maar
wij jongens zagen toentertijd alleen
maar feeën!). "Het waren niet allemaal
bébé's", schrijft Hermine erbij, "de mij
ne was "en robe princesse", bestaan
de uit "entre-deux-tjes" en smalle re
pen batist, met eindeloze plooitjes door
een geduldige djaït in elkaar gewrocht.
Mijn vriendin Helma bewonderde ten
zeerste mijn hoog boordje en ik be
nijdde haar lage vierkante hals, zodat
we vaak tot wederzijds genoegen jur
ken ruilden".
En achter alles het oude dierbare
Bodjong na de verfrissende nachtre
gen, de kenariebomen, de gaslampen...
we waren jong en mooi en wereldbe-
stormendl..en de Eerste Wereldoorlog
lag al in het verschiet het Indone
sisch nationalisme was aan het ont
waken en de twééde wereldoorlog
lag in een nóg verder verschiet en
het verlies van Indië en ons Paradijs...
"Hora ruit!" De Tijd stormt voort als
een wilde ruiter. Goddank geillustreerd
en verlicht door vele beelden als deze.
innocent als jonge asemblaadjes...en
de som van deze beelden is "ons Para
dijs dat niemand ons ontnemen kan"
(Jean Paul). T.R.
1. ALTIJD op Uw girobiljet vermelden (des
noods zeer in 't kort) waarvoor Uw be
taling geschiedt.
2. Bedenk dat ook girodienst en post ver
tragingen kunnen hebben, en vergeet niet
dat er tussen bestelling en bezorging
ook een zaterdag en zondag kunnen lig
gen. Persé niet elke wens: SPOEDIG
BEZORGEN kan vervuld worden.
ALS IK ANDERS WAS...
"Mag ik je lastig vallen met een
vraag die ik aan veel van mijn ken
nissen gesteld heb. Het is een vraag
die ik eigenlijk wel aan de hele
mensheid gesteld zou willen hebben,
ook al weet ik dat de hele wereld
weer op zijn oude pootjes terecht
zou komen, omdat A datgene wenst
wat B heeft en omgekeerd! Maar
misschien komen er bijzondere ant
woorden tevoorschijn. De vraag is
deze: "Wat zou je willen zijn (willen
doen) als je niet datgene hoefde te
zijn wat je nu bent?" E. W. de Rijk
Op vreemde vragen (al apprecieer
ik deze!) vreemde antwoorden. Ik zou
een blad willen stichten voor mensen
die in gevangenissen zitten. Overigens:
net zo opgezet als Tong Tong, dus de
lezers zelf aan het woord. Wij hebben
eigenlijk een vreemde maatschappij,
waarin wij onze adiks die iets misdre
ven hebben, "uitsluiten in de buitenste
duisternis" en niets van ze willen horen
tot ze hun volle boete betaald hebben.
Als we realiseren dat Nederland vijftig
volle gevangenissen heeft, dan schrik
ken we van het "leger" dat op deze
manier op wreedaardige wijze buiten
de deur is gezet. Ik wil niets afdoen
aan straf en strafmaat, aan schuld en
boete, maar deze volledige negering is
vreselijk.
Ik ben er verder van overtuigd dat
mensen die "voor hun zonde boeten",
die de tijd hebben om in strict isole
ment lang over het leven te denken,
tot een wijsheid gekomen kunnen zijn,
waarvan wij wat kunnen leren. De uit
sluiting is schadelijk voor onszelf.
Maar afgezien van elk "nut", ik vind
deze verbanning van levenden naar
"een rijk der schimmen" diep tragisch
en een smet op ons, braven, die buiten
de gevangenismuren toch óók een we
reld hebben van veel twist, afgunst,
pesterij, hebzucht en haat. Wij zijn niet
beter. Alleen maar door een speling
van het Lot) vrij...
Ik apprecieer Uw vraag en hoop dat
U tussen de vele rare antwoorden toch
ook nog een heel bruikbare gedachte
zult vinden. T.R.
BAMBOEBOS II
"Dat bamboebos, waar onze corres
pondentie om begon (TT No 8, pag.
19), dat wekt associaties op voor
jou, voor een stel Indische jagers
maar waarom is zo'n bedding plus
bamboebos nu iets "wat heel Euro
pa én Amerika" niet bezitten?"...
Hettie Eichholtz
Uit een zeer lange brief, waarin veel
verhelderends is verteld, maar waarin
het "mysterie" niet wordt opgelost. En
naar mijn mening NOOIT zal worden
opgelost. Je weet het of je weet het
niet. Het curieuze is namelijk dat bij
"het stel Indische jagers" ook ontel
baar veel hoogst beschaafde dames
uit Indië behoren, die nog steeds zo'n
bamboebosje prefereren boven alle
rijkdommen van Europa. Is het liefde
voor de natuur? Is het liefde voor het
enig en eeuwig waarachtige in een we
reld van veel kunstmatige opbouw? Ik
zelf denk nog steeds met ontroering
aan de ontzaglijke steenmassieven in
de Boekit Barisan, die voor mij niet
alleen mooier, maar ook harmonischer,
boeiender, eerlijker, "inhoudsvoller"
zijn dan welke moderne stedenbouw
ook. Maar anderen zijn er bang voor.
Jij, b.v. Terwijl ik juist bang ben voor
de Stenen Stad. Ik - kan - er - niets -
aan - doen! Het is het wonder, waar
om alle planten, hoe misvormd en
knoestig ook, mooi zijn, zelfs als dood
drijfhout, en dan nóg moderne salons
sieren! En geloof me, Hetty, het is deze
"ingeboren" liefde voor alles wat
natuurlijk en echt is, dat de grootste
tragiek is voor zoveel duizenden In-
dischgasten. Geen Europeaan die al
sinds generaties is opgegroeid met een
"gemaakte" wereld kan dat ooit be
grijpen. Wij, Indischgasten in Europa,
zijn "dood drijfhout" en Tong Tong het
enige blad in Europa dat dit dode drijf
hout begrijpt en waardeert. Veel wat
we vergelijkend met Europa zeggen,
moet niet beschouwd worden als cri-
tiek, maar is gewoon "standpuntbepa
ling".
WAARHEDEN
Ik ben het niet helemaal met je eens
wat betreft je antwoord op De Zil
vervloot (T.T. no. 8, v. H. G.). Als
het immers tóch zo gemakkelijk is
om misverstanden recht te zetten,
kan je in één pagina een massa op
ruimen!" A. J. S. Wetters.
Als het zo gemakkelijk was, zou de
moderne beschaafde wereld veel min
der haat en nijd hebben. Vergeet niet
dat voor het kennen van waarheden
a. een zekere ontvankelijkheid, b. een
zekere basiskennis aanwezig hoort te
zijn. Zoals je weet willen veel mensen
geen andere waarheden horen dan de
eigen. Je zal zelf gemerkt hebben: met
Zie verder pag. 20
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 12e JAARG. No. 13
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
Verschijnt de 15de en 30ste van iedere maand.
Prijs per nummer f 0,85. Abt. Nederl.: kwart, f4,50;
halfj. f 9.jaar f 18,—. Abt. Europa: jaar f 23,
Abt. buiteni. (p. jaar en p. luchtp.j: Australië en
Nw. Zeeland f 63,Indonesië f 58,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 48,—; Canada en V.S. f 39,
Suriname en Antillen f 33,—; Abt. buiteni. (p. jaar
en p. zeepost): voor alle landen f 28,
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
2
