Maximum kwaliteit
voor Minimum prijzen
„Oleh-Oleh van overal" (II)
Kom ook naar Albert Heijnl
MAGNETISCHE ARMBANDEN
Het verrukkelijke lijstje van oleh-
olehs van de heer Maas in ons vorige
nummer is heus veel meer dan een
"uitgescheurde pagina uit de inhouds
opgave van een Indisch kookboek", zo-
ais ik tot mijn verbazing van een ken
nis hoorde opmerken.
Overdreven als 't klinken mag heeft
dit lijstje ontegenzeggelijk iets wat
men alleen maar in de literatuur terug
vindt: "couleur locale": al die gerech
ten en plaatsnamen" geven stuk voor
stuk 'n "aardrijkskundige schildering"
van delen van Indonesië, vaak van een
heel persoonlijke dierbaarheid.
Ik wil b.v. bij mezelf vaststellen dat
zulke oleh-olehs als "sate kambing
van Tjakranegara" en "sate penjoe uit
Bali" op slag hele brokstukken uit mijn
leven tevoorschijn riepen van een heel
aparte originaliteit en rijkheid.
Ja, ik ken de sate van Tjakranegara
en al weiger ik er een eed op te doen
dat deze sate ook de lekkerste van In
donesië is, ik weet wel dat op de een
of andere wonderlijke manier de karak
teristiek van land en volk van Lombok
te "proeven" zijn in deze sate. Daar
zit meteen aan vast de optische herin
nering aan die desolate stoffige weg
Tjakranegara Narmada Mataram
met zijn vergane paleizen en zijn aan
grijpende historie van de "Slag van
Tjakranegara" toen een Nederlands le
ger praktisch in de pan gehakt werd
en zich taferelen afspeelden van on
gelooflijke moed, beleid en trouw. Op
dat kleine stuk straatweg heeft meer
Nederlands bloed gevloeid dan op
welk even lang stuk straat in Indië ook.
En je hebt geen wrok als je eraan
denkt en geen droefheid want je
denkt aan alle slagvelden in de his
torie waar jonge mensen hun leven
gaven voor de toekomst van anderen.
En je komt tot een eigenaardige ont
dekking: Gloria mundi NON transit!
De smaak van deze sate? Zó heerlijk
dat je er nog lang over blijft praten
met kennissen elders in Indië. En dan
hoor je o.m. dat het sate is van apen-
vlees. En even trek je een vies gezicht.
En daarna bedenk je: wat smaakt ape-
vlees dan verbazingwekkend veel als
geitevlees! En pas daarna herinner je
je dat op Bali en Lombok op religieuze
gronden een groot aantal vleessoorten
"taboe" zijn, waaronder ook apevlees.
Dus weet je dat zulk soort opmerkin
gen over rare soorten vlees die elders
in Indonesië gegeten worden, alleen
maar verzinsels zijn van stadsmensen
die nooit veel van Indonesië leerden.
En ben je (vooral na krijgsgevangen
schap!) helemaal niet meer zo zeker
van de selecte smaak van Europeanen,
die als de nood aan de man komt
toch wél van alles eten!
Met het noemen van de sate penjoe
(zeeschildpad) van Bali HERontdek ik
opeens dat er vermoedelijk geen enkel
ander volk ter wereld is (inclusief de
Fransen en Chinezen), die zulke voor
treffelijke gerechten kunnen maken van
schildpadvlees als de Baliërs. Boven
aan de lijst staat ongetwijfeld de sate
lembat of sate leklat, waarbij net als
in de kasbahs in Noord Afrika fijnge
hakt vlees aan stokjes worden geroos
terd, maar dan geen geitenvlees, maar
schildpad. En dan uiterst geraffineerd
gekruid! Voor wie het gerecht onbe
kend is: vergelijk maar eens de Bali-
sche babi goeling met speenvarkens
van andere cuisines en U weet wat be-
toel "super de luxe" kan zijn. Alleen
Baliërs kennen geloof ik zoveel soor
ten van preparen van schildpadvlees,
b.v. oerap gadang, getjok, lawar en
kimanen wie hierover zijn ge
dachten laat gaan, ziet héél Bali plot
seling voor zijn geestesoog opdoemen,
met zijn vrije mensen, zijn lieflijke kam- T„,u
pongs, zijn wonderlijke tempels„J°9" tZSÏS'fZZ
BRAZILIË
In Brazilië vertelt men elkander graag
dit verhaal:
Toen Onze Lieve Heer de aarde
schiep, werd hij daarbij geassisteerd
door de aartsengel Gabriël. Toen ze
aan dat deel van de aarde kwamen
dat Brazilië zou worden, zei God: Ik
geef dit land een bodemrijkdom aan
diamanten en goud en andere ertsen.
En Ik geef het olie. En Ik geef het on
afzienbare wouden met kostbare hout
soorten. En deze wouden zullen vol
zijn met de prachtigste bloemen en
vruchten en vogels. Grote rivieren zul
len door dit land stromen met prach
tige watervallen en een grote rijkdom
aan vis. Zijn zeeën en stranden zullen
vol rijkdom en vreugde zijn
Toen vond aartsengel Gabriël het
welletjes en zei: „Here, is het niet on
eerlijk - vergeef me, niet overdreven,
om één enkel land zóveel goede ga
ven te schenken?"
onvergeetlijkl
Ziet U, dat bedoelde ik toen ik ver
telde dat het lijstje van de heer Maas
voor Indischgasten veel en veel meer
is dan een "uitgescheurde pagina uit
een inhoudsopgave van 'n kookboek":
het is een brok cultuur, een brok his
torie en voor ons een brok para
dijs! T.R.
De apenkoning Hanuman.
Alleen Rama, de Grote Eenzame (7e
incarnatie van God Vishnu), die onder
ons woonde, heeft ons het wapen ge
leerd, dat in waarheid overwint. Alle
wapenen, die wij dragen, falen tegen
het wapen, dat Liefde heet.
Raden Mas Notosoeroto.
nig aan en zei: „Wacht met je kritiek
tot je ziet wat voor volk ik dit land
laat bewonen
G. Walsarie.
Veel Indischgasten die met weemoed
terugdenken aan de rijkdommen van
Indonesië en de grote onverschillig
heid ervoor, waarmee de meesten on
zer er leefden, zullen deze bittere
zelf-kritiek van de Braziliaan kunnen
begrijpen!
Het Paradijs - daar zijn alle onder
zoekers van scheppingsverhalen het
over eens - moet in de Tropen gelegen
hebben (weelderige natuur, klimaat om
geen kleding nodig te hebben, enz.),
maar het is vreemd: al die scheppings
verhalen maken ook melding van on
tevredenheid met dit paradijs en het
kiezen van een leven met de Boom
der Kennis en Arbeid. Zo dromen nu
alle westerse (en communistische) wel
doeners van Indonesië dat het land
pas gered kan worden door industria
lisatie. En pas als daar overal de as
faltwegen en spoorlijnen lopen door 't
paradijs en naast elke spathodea één
fabrieksschoorsteen staat, dan is het
paradijs pas volmaakt
Verkrijgbaar bij het oudste en meest betrouwbare adres:
Intercontinental Agencies c.v. DEN HAAG
Stadhoudersplantsoen 140 Tel.: 070-39 01 65
Vraagt vrijblijvend inlichtingen.
Voor enkele districten vragen wij nog weder-verkopers.
15
