BIJ DE VOORPLAAT
<^§7.;: VAN HIER EN GUNDER
j J. M. VAN EXEL's
DE BOUWERS
Deze foto behoort eigenlijk bij de
artikelen van Het Oude Deli van de
hand van „Lodewijk". Wij Indischgas-
ten kunnen over het algemeen deze
artikelen goed „plaatsen", d.w.z. ze le
zen in hun veel bredere samenhang.
Wij weten immers allemaal wel dat het
planter zijn geen „eeuwige pret" was
van zwaar drinken, tantièmes in de
wacht slepen en koelies met de zweep
achterna zitten, zoals velen hier in Hol
land graag denken.
Zelfs veel Indischgasten uit de grote
stad, die planters alleen maar kenden
van de „afzakkertjes" in de Soos,
maar nooit een oetan zagen, weten
niet wat (vooral het OUDE!) planters
leven nog méér inhield. Werkelijk: al
leen jagers, Knil-militairen en b.v.
„spoorzoekers" naar nieuwe olievel
den, kunnen zich een idee vormen van
wat planters doormaakten bij het aan
pakken van een z.g. „new clearing"
van een nieuwe onderneming zoals
deze in 1917; „Lodewijk" (op de voor
grond) zinkt er letterlijk bij in het niet.
Voor lezers, die er later in een licht
suizende auto langs gereden zijn en
het niet herkennen: dit heette later
fier: „Tandjong Genteng Estate" van
de Belgische Société Financière des
Caoutchoucs, Samiang, Zuid-Atjeh.
Hier groeiden later vredig en rijk rub
ber, koffie en oliepalm.
In zekere zin is deze foto symbolisch
voor AL het Indische pionierswerk in
De Gordel van Smaragd, en de geza
pige koffieslurper die op dit werk al
tijd maar alleen te tawarren heeft: de
kerkhoven van Blanda's van Peutjoet
tot Atapoepoe en van Biak tot Kroei
liegen er niet om!
Nu zijn niet alleen die mensen voor
bij, maar ook hun tijd, waarover veelal
koud wordt geconstateerd: „Der Mohr
hat seine Arbeit getan, der Mohr kan
sterben." En anderen doen dit werk
weer te niet gaan. Het zij zo dan: er
is een tijd van opbouw en er is een
tijd van afbraak. Maar niemand kan ons
de voldoening ontnemen van behoord
te hebben tot de tijd op OPBOUW.
Oude Indische garde, hormat, hor
mat, HORMAT!
T. R.
llllimlIIIIIIUIIMIlIHHIIinlIlHIIIIIIHIINIIMIIIIIMIIIIIIIIUmilllHlllllltlllimHItKIIUinilNlllllUHjnilllllllllllU^
=j
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
De eerste nieuwe voorjaars
modellen zijn aangekomen
iiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
ONHEILSPROFETEN?
"Uw voorplaat van t 30 jan.-num
mer onder het motto Wachter, wat is
er van de Nacnt? neert my uiep ge
troffen en ik noop oat net meer ie-
zers tot nadenken gebracht heeft.
Inderdaad zijn zulke uoeken als van
jesaja, Jeremia, HaDakuk, z.eranja,
ivialeachi "niet voor niets in oe bij
bel opgenomen en zeker benoren zij
tot de modiste literatuur die wij ken
nen. Niet alleen in tijden van drei
gende nood, maar AlIIJD in perin
den van veoruitgarig en voorspoed
dienen wij ons oe vraag te stenen:
Wachter, wat is er van de nacht?
Zo lang het Christendom bestaat,
heeft de wereld ettelijke maien on
dergangen en vernietigingen doorge
maakt. Wij hadden ze misschien kun
nen voorkomen (of onszelf altnans
veel leed bespaaroj als wij ze tijdig
ontdekt hadden en niet volnard in
een Leventje van de Vrolijke Frans.
Wie niet onderzoeken en aenken wil
en alleen maar naar de (schijnoarej
lichtzijden van het leven kijkt, oie
kan in de komende jaren wei eens
verschrikkelijk bedrogen uitkomen!
Sombere profetieën zowel in de
Bijbel als in andere religieën en stu
diën dienen om ons tot bezinning te
brengen. W. W. A. Weyiand
Overigens is het wel moeilijk. Wie
zich de moeite neemt om de vele mo
derne studiën door te nemen, waarin
de grote en veelbelovende vooruitgang
wordt beschreven van de mooerne
technologie, de zegeningen van de we
tenschap en onze schijnbaar limietloze
knapheid die alles overwint, laat zich
licht in slaap wiegen.
Ontnuchterend werkt het dan toch
wel ook regelmatig kennis te nemen
van toenemende onverdraagzaamheid,
oorlogen, domheden, wreedheden. On
ze abonnee Adam Boyd schrijft: 'Tech
nisch zijn wij vooruit gegaan, maar met
onze technische vindingen vervolgen
en vermoorden wij onze medemensen
nog steeds zoals vroeger de mensen
eters en koppensnellers!" En Gelsing
schrijft: "Soms dacht ik dat God in
Nederland niet bestaan KON!"
Leven en beschaving zijn nog steeds
zaken van het hoofd EN VAN HET
HART. Als de mens innerlijk niet be
schaafder, verdraagzamer, opofferen-
der wordt, leiden wetenschappelijke
progressies alleen maar tot rampen op
nóg grotere schaal.
Nu neemt iedereen met vreugde ken
nis van de enorme vooruitgang op we
tenschappelijk gebied in Amerika, Rus
land, Europa. En de zegeningen hiervan
worden vér vooruit berekend met com
puters, die aantonen dat wij in het jaar
2000 super de luxe gelukkig zijn. Zo
geloofde Amerika twee jaar terug nog
onvoorwaardelijk in "The Great Socie
ty" en wat is er nu van over? Drie jaar
terug zwijmelde Engeland nog: "We
never had it so good!" en staat nu aan
de rand van het failliet. Oorzaken?
ivienselijke zwakheden, verblindheden,
...limietloos méér begeren, leven zon
der hart en zonder God...
Waar zullen zij ons in de komende
drie jaren brengen? Dat het critieke
jaren zullen zijn, is buiten twijfel. Er
woelen krachten en machten, vér uit
gaand boven de beperkte mogelijkhe
den en wensen van Tong Tong. En
tegen ieder die zich zekerder en ster
ker waant dan de kleine 'long Tong,
zouden wij willen toeroepen:
"Wie staat, ziet toe dat hij niet valle!"
T.R.
DE BEELDBUIS
"Eigenlijk had ik in deze rubriek
discussies verwacht over TV-pro-
gramma's, waar ook de dagbladpers
toen wel vol van is. Neemt ons In
disch publiek alles klakkeloos?"
L. v. d. Berg
Ik vermoed van niet. Maar men is
ongetwijfeld veel wijzer geworden. Nu
de Indischman die in zijn krant vaak
overslaat wat hem niet bevalt met
zijn neus op het TV-nieuws gedrukt
wordt, neemt hij van veel kennis, waar
hij vroeger geen notie van had of wilde
hebben. Als TV zo'n brede spreiding
gehad had tien jaar geleden, zou Tong
long (of ik) lang niet zoveel aange
vallen zijn als "anti-Nederlands"! Men
zegt voor de TV in massa's zaken on
gezouten de waarheid "en de plaatjes
liegen er niet om", waarbij men vaak
niet eens dóór heeft dat men b.v. in
politieke twisten zichzelf erger "in zijn
hemd zet" dan zijn politieke tegenstan
der!
Met al zijn vóór-en-tegens is de TV
voor elke Indischman een brok werke
lijkheidsreportage, ook al omdat het
ene gezichtspunt meestal door het
contra-gezichtspunt wordt "rechtge
zet", zodat ieder mens met een gezond
eigen oordeel ook zonder twisten pien
terder wordt. T.R.
Zie verder pag. 11
ONAFH. IND. TIIDSCHR. 12e JAARG. No. 16
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel M[j Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalle Robinson.
Verschijnt de 15de en 30ste van iedere maand.
Prijs per nummer f 0,90. Abt. Nederl.: kwart, f 4,50;
half), f 9,— jaar f 18.—. Abt. Europa: jaar f 23,—.
Abt. buitenl. (p. jaar en p. luchtp.j: Australië en
Nw. Zeeland f 63,Indonesië f 58,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 48,Canada en V.S. f 39,
Suriname en Antillen f 33,Abt. buitenl. (p. jaar
en p. zeepost): voor alle landen f 28,
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te