Wel en wee uit mijn klas
Radio
BOLLAND
Brisbane calling
Het regent het giet het ban-
djirt
Onder mijn slaapkamerraam uit een
grote kikker zijn misnoegen over de
harde stralen, die op zijn bruine lijf
kletteren.
Het is een grote Australische toad.
De Indische kodok, de Australische
toad, het kikkertje uit de boeresloot,
ze maken allemaal hetzelfde geluid.
"Kwaak - kwok - kwaak - kwok".
Ik kan er niet van slapen en denk
aan het vers van Adema van Schelte-
ma over de regen:
ik hoor het in mijn warme bed
ik hoor de regen zingen...
Vroeger, toen ik aan de Chinese
school werkte, vonden de kinders de
regen heerlijk. Er kwam een knusse
sfeer in de klas en ik moest gaan ver
tellen. Dat hoorde er nu eenmaal bij.
Wat waren ze arm, mijn Chineesjes!
Vaak kwamen ze zonder ontbijt op
school en in de pauze, waar op andere
scholen de kinderen in dikke boterham
men hapten, hadden ze slechts enkele
snoepcenten. Het liefst hoorden ze
over verjaardagen met veel en lekker
eten, dure cadeaus. Die cadeaus liet
ik hen om de beurt bedenken. Ze kre
gen immers zelf nooit iets.
Op de voorste bank zat Hok Kie.
Natuurlijk maakte de klas er Hokkie
van. Van zijn Indonesische moeder had
hij de warme bruine ogen. Van zijn
Chinese vader de matte gele huids
kleur. Naast hem zat Lie-An, klein
kind vrouwtje. Een moedertje in de
dop. Zelf nog armer dan Hokkie, deel
de ze toch trouw met hem, als ze eens
een doodenkele keer iets eetbaars bij
zich had. Als het dagen geregend had,
verscheen Hokkie niet op school.
"Kan toch niet, juf", verklaarde Lian
dan haastig "als regen, Bin Kie in zijn
broek". Ach ja, ik begreep het: de
twee gebroeders Kie hadden samen
drie broeken. Als daar nu twee van
waren natgeregend
In het speelkwartier wandelde ik
meestal met Hokkie en Lian op en neer
en "vond" dan vaak zomaar een dub
beltje. D.w.z., ik zorgde er wel voor,
dat zij het geldstuk het eerst zagen.
Ik was hier bepaald listig in, want ik
moest het geldstuk zo neerleggen, dat
alleen zij het konden vinden. Maar
soms kwam Hokkies rechtvaardigheids
gevoel hiertegen op. Hij beraadslaagde
dan druk met Lian. "Hij (dat was ik)
het eerst gezien, dus voor juf!" Er
bleef dan niets voor mij over, dan het
zoet op te rapen. Ik nam ook véél te
veel lekkere boterhammen mee, die ik
met geen mogelijkheid op kon en dan
onder de vele liefhebbers verdeelde.
"Hij so dom, ja! Altijd te veel brood!"
fluisterde Hokkie dan hoorbaar tegen
zijn buurvrouw. Die knikte dan wijs en
zei verdedigend: "Ik denk niet, juf so
dom, maar hij kassian!"
12
Toen kwam de glorie-dag van Lian.
Opwinding in de klas!
Druk gefluister!
"Juf, Lian een nieuw pak!"
En ja warempel, daar zat ze voor me
in een stijf gesteven, verschoten ka
toentje. Waar vele vrouwen bijeen zijn,
is meestal naijver.
Dus kwam er direct een stem:
"Is met tembèl juf, vroeher van zijn
zus!"
Ik strafte direct en onverbiddelijk:
"Praten voor je beurt. Niet luisteren
naar het verhaal!" En keek eens pein
zend naar de ingezette stukken onder
de mouwen van Lian's katoentje. Ar
me, doodarme kinders met zoveel le
vensvreugde.
Als ik om twaalf uur naar buiten kijk,
regent het nog steeds.
De school is uit en langs mijn huis
lopen twee gele regenjasjes. Het klein
ste houdt stil, om de inhoud van haar
trommeltje op het gras te deponeren.
"What are you doing, Lilian?"
"I get rid of my lunch. Don't feel like
eating!"
Op het gras ligt het blanke brood,
wat kaas en een stuk koek.
"Juf, mag ik jouw brood!"
Lian en Lilian. Two different worlds!!
T. F. Breeman-Obdeyn
We geloven dat onder onze Chinese
lezers wel wat bedenkingen zullen zijn
tegen sommige veronderstellingen in
dit verhaal, althans een volslagen an
dere zienswijze bestaat op diverse ge
constateerde verschijnselen. Al twijfe
len wij uiteraard niet aan de goede be
doelingen van de schrijfster en zijn we
het met de strekking van het stuk vol
komen eens.
Ik heb zelf lang les gegeven aan een
HCS en heb enorm veel rondgezwor
ven in de Chinese kamp; bij ettelijke
van mijn leerlingen kwam ik thuis en
kende de huiselijke omstandigheden
goed. Voor mij staat vast dat al zagen
veel Chinese kindertjes er arm uit
(blote voeten, gelapte of "onverschil
lige" kleding, geen boterhamtrommel
tje, enz.) ze daarom per sé nog niet
arm waren. In Europa kijkt men neer
op gelapte kleren, maar de in de grond
oerdegelijke en economisch denkende
Chinees (ik praat nu uitsluitend over
de kleine man!), vindt het gewoon
doodzonde en veroordeelbaar en spil
ziek om kleren waar een enkel slijtgat
of scheur in zit weg te gooien, als
de stof nog sterk en duurzaam is. Met
veel zorg worden dan lappen uitge
zocht om er keurige inzetstukken van
te maken. Ik heb VAAK keurig en zin
delijk geklede Chinese vrouwen ge
zien met "gelapte" kleren, die echter
perfect waren gerepareerd, goed ge
wassen en gesteven en zonder enige
schaamte gedragen. Onder Chinezen
geldt het dragen van gelapte kleren
als een bewijs van zuinigheid en eer
bied voor deugdelijke stof. Wie goed
oplet, zal ook wel merken dat kleur
en kwaliteit van de inzetstukken met
zorg gekozen zijn en dat het inzetten
met vakkundigheid en precisie gebeurd
is. Mocht "anyway" het dragen van
gelapte kleren beschouwd worden als
armoede, het is dan een armoede die
met waardigheid gedragen wordt.
Wat het ontbreken van boterham
trommeltjes betreft en het rondlopen
met losse centen, ik heb deze kinde
ren vaak benijd om het geluk om naar
eigen believen voor de maaltijd te kun
nen kopen wat ze wilden. Ik ging zelf
op mijn school in de pauze naar de
"kawat" op het schooiert om een super
sio-bak of bak-so of welke andere lek
kernij ook te kopen. Lekker warm,
vers uit de pan, geurig en voedzaam.
Het geven van geld aan kinderen om
zelf ergens wat te eten ontlastte me
nige moeder van een kinderrijk gezin
van een hoop werk in de vroege och
tend. Chinese kinderen leerden al heel
vroeg om te gaan met geld. Ze hadden
op jeugdige leeftijd al een verbazing
wekkende kennis van de levensmidde
lenmarkt en van prijzen. Veel van mijn
kennis van de Chinese tafel heb ik aan
mijn leerlingetjes te danken.
Ook het "srampangan" gekleed zijn
was niet zonder meer een bewijs van
armoede. Vele moeders kenden hun
brandals goed genoeg en> wisten dat
het besteden van dure kleding letter
lijk geld weggooien was. Vooruit, laat
ze maar in een slordig baadje en op
blote voeten de straat op gaan. De
kinderen zelf waren er heerlijk vrijer
door. Het was natuurlijk GEEN regel
en er waren genoeg kinderen die er
altijd uit zagen om door een ringetje
te halen. Maar deze keken niet neer,
of "kassianden" de minder net geklede
kinderen niet. Ik weet wel dat een van
de "schrikbarendst" geklede kinderen
van mijn klas de zoon was van een
weegschalenverkoper die als tonnair
bekend stond. En zo waren er meer
kinderen op mijn school die zich van
Stationsweg 143
tel. 070-60.17.03
Stationsweg 77
tel. 070-60.15.12
DEN HAAG
Herenstraat 157
tel. 070 - 86.32.01
VOORBURG
Wegens ongekend succes verkoop, bevelen
wij opnieuw aan: de L.P. van Hr. Valk met
16 nummers, prijs f 11,90.
Originele krontjong- en gamelan-platen,
import Country en Western. Klassieke pla
ten voor moderne prijs.
T.V. succes L.P. Ja Zuster Nee Zuster
f 6.95.
