DRAMA IN ZAKFORMAAT
Dierenboeken
verkrijgbaar bij
boekhandel
TONG TONG
Voor mijn studie als onderwijzeres (hoofdacte) heb ik Uw hulp nodig. Zou U
mij het een en ander kunnen vertellen over de levensomstandigheden uit het
voormalige Nederlands-lndië en het Indonesië van thans?
Ik ben zelf Indisch-Nederlandse en in 1946 gerepatrieerd uit Indonesië. Het
examen, waarvoor ik het nodig heb, heeft begin september plaats. Zou U mij,
indien mogelijk, spoedig kunnen helpen aan een relaas? N.n'
De titel die ik boven dit artikel gezet
heb is noch overdreven, noch spotziek.
Want het eenvoudige briefje is een
symptoom van een enorm uitgebreid
sociologisch verschijnsel met letterlijk
ontelbare facetten.
Even feiten onderzoeken. De schrijf
ster is 22 jaar geleden uit Indië ge
komen. Ze kan dus maar een baby
geweest zijn toen ze hier kwam; heeft
althans niet voldoende persoonlijke
herinneringen aan haar leven daar.
Maar ze had in elk geval Indische ou
ders (en familieleden en kennissen uit
Indië) waarvan ze (eventueel tegen wil
en dank) toch wel veel over Indië ge
hoord moet hebben.
Ouders zijn nooit abonnee geweest
van Tong Tong (volgens onze karto-
theek); graduële brede kennisvorming
van Indië heeft dus niet plaatsgehad.
Mogelijke oorzaken: 1. Ouders hebben
gezegd: "Vergeet! Assimileer!" 2. Het
kind heeft niets van Indië willen weten.
Geen van beide instellingen is veroor-
deelbaar, al was het alleen omdat voor
honderdduizenden gerepatrieerden het
"Voorbij! Vergeet!" een bewuste ver
werping van het Land van Herkomst
heeft veroorzaakt. Het is "normaal".
Immers ook "hogerop" hebben cultu
reel Nederland en historisch Neder
land Ned.-Indië "in de prullemand ge
gooid". Waarom zouden dan gewone
burgers en vooral kinderen iets^anders
willen?
Merkwaardig is echter dat elk jaar
weer tegen examentijd ons van vele
vele zijden brieven bereiken, waarin
om hulp en voorlichting gevraagd
wordt voor een scriptie of speciaal-
studie over Indië of over Indische li
teratuur of kunst. Elk jaar weer! En of
Tong Tong dat maar eventjes uit de
mouw wil schudden of zo...
We hebben ons vaak afgevraagd:
Wat mankeert die student(e) om op
eens zo'n scriptie te willen maken na
jaren lang niets van onze herkomst te
willen weten? We vermoeden dat zo'n
candidaat tegen examentijd bij zijn
(haar) docent komt met de vraag welk
onderwerp toch gekozen moet worden
voor zo'n scriptie. Dan kijkt die docent
de student(e) eens aan, ziet de bruine
huidskleur, vraagt misschien nog even
of de betrokkene in Indië geboren is
(deze inzendster woonde bovendien in
een straat die "Indische Straat" heet!)
en zegt dan natuurlijk: "Maak een
scriptie over Indië!" En zó logisch
klinkt dat advies dat de betrokkene
direct "ja" zegt, pas dan merkt dat hij
(zij) er eigenlijk geen lor van weet, en
16
dan moet Tong Tong maar één-twee
drie over de brug komen...
En onze brave Tong-Tongers, die
zelfs na twaalf jaren schrijven van
duizenden pagina's over Indië nog
steeds niet uitgepraat zijn, moeten dan
maar even een "Overzicht van het
Leven in Indië" in zakformaat schrij
ven!
Het is al even dwaas als het op
dragen aan een Surinamer of Antillaan
om een scriptie te maken over het
leven in Afrika. Of aan een Indisch
man die de la Rambelje heet te vragen
een scriptie te maken over het leven
in Frankrijk!
Hoe harteloos wreed en snel gaat
élk verleden verloren. Zelfs zij die er
geboren zijn, die met Indische ouders
zijn opgegroeid, weten van het Land
van Herkomst niets af, lezen (natuur
lijk) Tong Tong niet en hebben geen
greintje besef van de onmetelijkheid
van ons Indische leven tóen!
Ik kan me bij zulke vragen vaak even
verslagen voelen als wanneer een In
dischman me vraagt om "in a nutshell"
even te vertellen wat wajang is. Of
zelfs maar wat een demang is en wat-
ie eigenlijk deed. Drie en een halve
eeuw Indisch leven van Sabang tot
Merauke...nét genoeg om in je broek
zak te stoppen. Zakformaat!
Maar misschien heeft een ijverige
abonnee trek om er toch eens aan te
beginnen. Hier is de opdracht: schrijf
een opstel van pakweg niet meer dan
3000 woorden over het (niet "een" of
"Uw") leven in Indië, waarin de ka
rakteristieken zijn behandeld onafhan
kelijk van tijd (1650 of 1950), plaats
(Sabang tot Merauke), stand (Konings
plein of Gang Tembok) en "ras" (100%
"Totok kerok" tot "kampong-Indo").
Wat hebben al deze mensen gemeen
gehad en hoe is hun leven en denken
erdoor gevormd?
Ajo, pak papier en ballpoint en be
gin!
INDISCHE KINDEREN IN NEDERLAND
Meisje (4 jaar) bij Oma gelogeerd:
Oma zijn Indische mensen lui?"
"Hoe kom je daarbij kind?"
Nou zegt het meisje, "Mammie
zegt altijd "die Indische lui"! I.G.
JULIUS STAUPE
Vele Pasar Malam bezoekers zullen
zich de schilderijen-expositie nog wel
herinneren van Julius Staupe. Behalve
de "normale" schilderijen waren er
ook twee decoratieve panelen, waar
van Staupe ook kleurenreprodukties
had laten maken op ware grote (30 x
70 cm), die slechts 20,per stuk
kosten, en door U ingelijst zeker een
passende plaats in het huis kunnen
vinden. De twee panelen stellen voor:
"Het lied van de Rijst" I en II. Ze zijn
rechtstreeks bij Julius Staupe te be
stellen: Wethouder Ebbenlaan 95, Hel
mond. Op ons kantoor zijn ze te be
zichtigen. Op de foto ziet U ze links
boven.
Dieren in de wildernis - door
F. A. Roedelberger 27,50
De grote encyclopedie van het
dierenrijk - door
Dr. V. J. Stanek 21,50
speciaal voor natuurliefhebbers.
Het leven van plant, dier en
mens - nu slechts voor 22,50
Fraai verzorgde uitgave met 300
ill. merendeels in kleuren.
