VLIEGERS EN VLIEGEREN
Inleiding tot het
Zen-Boedhisme
VERMAAT ZONEN
maandagochtend
kijkochtend
9,50 0,35 porto.
0 0 0 0 0
P 0 0
0 0 0 0 0
De zomer is weer voorbij en dat
betekent dat in Holland ook de vlie-
gertijd voorbij is (voor zover we er
wat van gemerkt hebben). Eén van
onze lezeressen, Irene, studente, vond
het toch wel leuk een beetje te speu
ren in de Indonesische vliegerkunst en
diepte de volgende gegevens voor ons
op van vechtvliegers in Midden-Java
(zie tekening):
1. podjok telu (3 hoeken), 2. kalun-
gan sanggan (halsketting), 3. pilisan
bintang 4. slendangan bintang
5. blabangan (plank), 6. Pupukan (ro
zet; eig. papje van kruiden op fontanel
van een baby; ongeveer hetzelfde idee
heeft "pilis"), 7. kalungan 8. kotan-
gan (hemd), 9. podjok empat (vier hoe
ken), 10. palangan sanggan (sluit
boom), 11. ndjedjakan (punten tegen
over liggend; schrijfwijze misschien
onjuist), 12. obar-abir (bliksemstraal),
13. sléwah (met twee afstekende kleu
ren), 14. bintang (ster), 15. mendungan
(bewolkt), 16. katokan (broek), 17. po
djok telu (drie hoeken), 18. podjok loro
(twee hoeken), 19. palangan 20.
panahan (pijl).
Verder vond Irene ook nog de vol
gende termen, behorend bij het vecht-
vliegen:
undak (oplaten), ulur (vieren), ulur
kentjeng (strak houdend vieren), sang-
kut (vechten, omstrikken), siru (dui
ken), ndedet (rukjes geven), mbedel
(het draad doorschaven), pedot verlo
ren gaan), sambungan plintir (hechting
van gedraaide draad), regangan (vlie
gergeraamte), kertas ketella (cassave-
papier); merken van vliegertouw: Tjap
Kambing, Tjap Gadjah, Tjap Sikat.
Tot zover de gevonden gegevens
door Irene, die verder nog vertellen
kan dat in Holland het 'adoe lajangan"
ook bestaan schijnt te hebben. Een
vechtvlieger heette toen een "drijver"
en pedot heette "schoot gaan". Ook
meent Irene dat hier en daar in Neder
land door Indischgasten gevliegerd
wordt, met name in Z. Limburg en
Apeldoorn.
Al met al bijzonder aardig en ver
dienstelijk werk voor Tong Tong. En
als we nagaan dat een Nederlands
meisje het deed dat nooit in Indië was,
dan staan heel wat enthousiaste "assi-
mileerders" er toch wel pover opl
Maar zoals insiders gauw zien, zijn
ettelijke verstrekte gegevens onvolle
dig en misschien ook wel onjuist.
Daarom vragen we alle lezers, die
eens ook vliegerden, hoe ze dit artikel
kunnen aanvullen met eigen kennis.
Ook zullen heel wat benamingen in
West Java wel anders geluid hebben.
Zoals Anak Betawie zich nog wel
zullen herinneren, was er ook een be
naming voor de gevorkte bedrading
waarmee het vliegerdraad aan de vlie
ger vast zat, nl. tali kamah of tali kotji
(al weet ik niet uit welke taal deze
woorden afkomstig zijn). Ook heette in
West Java het geraamte van de vlie
ger: arko. Maar komaan, nu ook U
op de proppen met Uw herinneringen.
Al was het alleen om Irene te helpen,
die sociologie studeert en dus ook ge-
interesseerd is in allerlei kinderspelen.
Wie kan ook van andere kinderspelen
bijzonderheden vertellen?
t&u Juweliers - Horlogers
ïr 3* Den Haag ^5
THOMSONPLEIN 18
door Prof. Dr. D. T. Suzuki
Bij het lezen van dit boekje, waarin
Prof. Dr. C. G. Jung in zijn voorwoord
zegt, dat Zen zo scherp onderscheiden
is van elke andere vorm van Boed
dhisme en religie, werd de nieuwsgie
righeid van velen die gewoonlijk voor
practische wijsheid niet naar het "on-
practische Oosten" omzien, geprik
keld.
Dit kan een uitdaging zijn.
Een uitdaging om bij het lezen tot
inzicht te komen, ons een nederigheid
en deemoed aan te meten, waaraan
het ons tot nog toe ontbrak.
Enkele citaten uit Zen
Zen is noch psychologie, noch filoso
fie.
Zen betekent een blik werpen in de
oorspronkelijke natuur van de mens,
of de kennis van de oorspronkelijke
mens.
Het Zen-bewustzijn moet zich tot rijp
heid ontwikkelen. Indien het volledig
is gerijpt, breekt het onvermijdelijk
door in de vorm van Satori, wat een
blik is in het onbewuste.
Een monnik vroeg Hui-neng om lering
en toen zeide de meester tot hem:
"toon mij je oorspronkelijke gelaat,
vóór je was geboren."
Satori is een plotselinge flits in het
bewustzijn, van een tot nog toe on-
gedroomde waarheid.
Zen geniet een volkomen vrijheid, het
is meester van zich zelf. Zen heeft
geen "woonplaats" want wanneer iets
een vaste wonoplaats heeft, is het ge
bonden en niet meer absoluut.
Een monnik vroeg: "Waar is de woon
plaats van de geest?" De meester ant
woordde: "De geest woont daar, waar
niet wordt gewoond."
"Wat bedoeld u met niet wordt ge
woond
"Wanneer de geest niet in enig spe
ciaal object woont, zeggen wij dat hij
daar woont, waar niet wordt gewoond."
"Wat bedoeld u met niet woont in
enig speciaal object?"
"Het betekent, dat hij niet woont in het
dualisme van goed en kwaad, zijn en
niet-zijn, gedachte en stof; het bete
kent dat hij niet woont in leegte of
niet-leegte, ook niet in rust noch in
niet-rust. Daar waar geen woonplaats
is, is waarlijk de woonplaats van de
geest."
Inleiding tot het Zen-Boeddhisme
15
