LANGS
TIJGER
PADEN
HET GELUK VAN HET JAGEN
Van een stokoude Tjies,
9n Cartouche X en 'n Bido
Dierenboeken
verkrijgbaar bij
boekhandel
TONG TONG
Lex Denninghoff Stelling
moessOn
In bosrijke gebieden op Java, ook wel
op koffie- of rubberondernemingen kan
men vaak de Javaanse bosarend, de
bido zien. Meestal ziet men deze vogel
hoog in de lucht als een zwarte stip,
zwevend, langzaam zijn grote wijde
cirkels trekken. De heldere roep, klie
ie...ieng, klie.ie.ieng, is duidelijk te
horen. Sommigen zeggen bidoe, maar
het is bido. Er bestaan zover ik heb
kunnen nagaan drie soorten van. He
laas kan ik U de wetenschappelijke
namen niet geven, wel de Javaanse,
n.l. de bido kelik, bahak, en bangkong.
Als er een paar van in de lucht zijn
lijkt 't net of jachtvliegers in oude Sop-
with Camels, Caudrons of Fokkers be
zig zijn 'n dogfight uit te knokken, zo
wentelen en draaien ze om elkaar
heen.
Tot mijn schaamte moet ik bekennen
dat ik er in mijn (onbezonnen) jeugd
een paar van geschoten heb. Waarom
eigenlijk? Om vleugels te hebben die
je gebruikte om kreumels "stief" mee
weg te vegen van 'n tekening! En
daarvoor moest 'n prachtig stuk leven
de natuur vernietigd worden!
Ik was in Kesamben nog maar 'n dreu
mes toen ik die morgen met vader in
de tuin onze duiven voerde en een
bido een aanval waagde. Hij moet wel
erg hongerig zijn geweest om dit te
kunnen doen. U moet 't zich even
voorstellen: een man en een jongetje
staande temidden van ik weet niet hoe
veel pikkende en koerende duiven en
plotseling duikt als uit 't niet een ge
weldige roofvogel met 'n vaart van 'n
straaljager er tussen, grijpt naar een
duif, mist, trekt op en strijkt neer op
't dak van 't stationnetje om van daar
uit de tweede aanval te beramen.
De tjies verdorie! Die gekke oude
tjies! Een van de eerste 19e eeuwse
producten van de Winchester fabrie
ken. Vroeger deed men nog niet zo
aan "industriële vormgeving", vandaar
dat alles ervan gek was, het model,
het slot en de zwaar vernikkelde loop.
Een ding echter was voor de drommel
helemaal niet gek: 't geweertje schoot
buitengewoon zuiver. Ook met 'n X-
patroon!
De jongere schuttersgeneratie zal niet
weten wat 'n X-patroon is, de oude
ren onder U zullen begrijpend glim
lachen. Zij toch kennen dat kleine
maar goede en goedkope patroontje,
waarvan het huisje voor de helft be
stond uit rood-, voor de andere helft
uit geelkoper. Loden puntkogel, op de
hulsbodem 'n mooie "X".
250 Van deze patroontjes gingen in
"De jacht behoort tot het zuiverste repertoire
van het menselijk geluk".
JOSé ORTEGA Y GASSET
'n groen geverfd blikje waarop "Car-
toucherie frangaise: PARIS". Prijs,
schrik niet, 2 (twee) gulden! Dat was
in het jaar 1910. En nu? Ik heb voor
me een Franse catalogus van de firma
Verney-Carron, St. Etienne: "Balles
coniques double culot, les 250
Frs. 27,45. Dat is ruim 20 gulden! Is
het dezelfde X patroon? Dat zal wel
niet, maar iets identieks. Al het goede
oude verdwijnt!
Dus 'n X patroon in de oude tjies en
doorgaan met duiven voeren. Hij kwam
terug de "brutale" bido! Weer in duik
vlucht. Nu niet meer zo onverwacht,
maar toch nog zo dat er geen tijd was
om de geweerkolf behoorlijk te epau-
leren. Zodat het een heupschot werd.
Een van die merkwaardige gelukscho-
ten welke iedere jager slechts 'n paar
keer in z'n leven meemaakt. De neer-
duikende roofvogel op korte afstand,
de meezwaaiende loop welke op het
moment van afgaan van het schot pre
cies de juiste "voorgift" had ten op
zichte van 'het doel...de bido sneu
velde in zijn vaart met een kogel door
't hart en smakte neerDe duiven
stoven uit elkaar en zochten andermaal
hun heil op 't dak en in de waringin...
Een andere keer ging het wat ingewik
kelder. Weer viel een bido aan, greep,
kreeg een duifje te pakken en vloog
ermee in de top van 'n geweldige djati.
Van z'n hoge zitplaats keek ie trots
naar alle kanten met in een van z'n
klauwen de buit, een roerloze spier
witte duif welke hij tegen zich aan
gedrukt hield.
De tjies! Snel! En 'n cartouche X. Een
moeilijk en ver schot maar het was te
proberen. Steuntje tegen een tjagak.
Zo zuiver mogelijk mikken en afkomen
iets boven de kop met wrede haak-
snavel. Nou daar gaat ie danTjes!
En de kleine kogel sloeg met een
"Tok" tegen de krop, maar had geen
kracht genoeg om door de veren heen
te slaan, laat staan dodelijk te zijn.
Maar dat was meer dan voldoende.
Een schrikbeweging van de bido, de
greep van de klauw verslapt heel even,
de duif glipt weg, valt, slaat meteen
de vleugels uit en vliegt linea recta
terug naar de tilAlsof er geen
vuiltje aan de lucht is...
Maar ze kijkt wel even verbaasd,
houdt het fijne kopje wat opzij om zich
met 'n rood pootje achter een oog te
kunnen krabben, schudt de veren,
pluist onder de vleugels als om toilet
te makenper slot blijft een vrouw
onder alle omstandigheden een vrouw
...er komt een doffer naast 'r op de
til zitten die meteen 'n vrijage begint
...krr...oek, krr...oek..., alsof hij zeg
gen wilde... "Meid, dat heb je 'm ge
leverd..." Hoe ist gosmogelijk... Kom
mee daar in die waringinboom...
En op 'n nacht gingen de kippen te
keer in de ren helemaal achter in de
tuin. Jonge, wat maakten ze een ka-'
baal...Kè...ooook!l!
Dat is natuurlijk weer zo'n verrekte
loewak! Lampoe templek, tjies...car
touche X.
Een kogel net voldoende voor dat loe
der...
Er springt 'n lange, donkere gedaante
met 'n schor "oeoeoeaah" uit 'n gat
in het dak van het kippenhok..Nota-
bene...Een toetoel... Neen, daar was
'n X toch niet goed genoeg voor. Je
had beter de "tikdong" .351 kunnen
nemen Pa. Maar wie denkt er nou aan
'n "oeoeah". Zomaar in een kippen
hok!
En in zo'n verrukkelijk land hebben wij
gewoond! G. H. Bartman
Dieren in de wildernis - door
F. A. Roedelberger 27,50
Dieren van verre eilanden -
idem27,50
Vogels van Azië - Deel I en II -
door A. Rutgers 23,90 per deel,
met vele kleurenreproducties.
Mag in geen bibliotheek ontbreken
f 6,incl. porto.
17
