TANTE LIEN
MATERIALISME ALS
WEDSTRIJD
Ze is er niet meer, ligt begraven in
ons dierbare Indië. Als haar zoon dit
leest, zal hij weten, dat wij haar niet
vergeten zijn, zoals nog velen van haar
leeftijdgenoten in onze gedachten
voortleven. Al die lieve Maatjes en
Paatjes, Omaatjes en Opaatjes, maar
ook lieve Tantetjes, met wie wij zo'n
gelukkige tijd beleefden. Deze keer
gaat het dan over Tante Lien alleen.
Eerst even haar portret uittekenen:
Een gezellige, dikke, vrolijke, goedlach
se waggeltante, altijd in sarong kabaja,
op slofjes en met een grote kondé
enigszins scheef op het hoofd. Ze
heeft die kondé weieens losgemaakt,
omdat ik haar dan moest helpen te
kramas en ik verwonderde mij altijd
over de vracht haar die ze ontrolde
en die tot voorbij haar knieën reikte.
Haar ogen waren niet zo best meer,
ik vermoed van het vele werken voor
hete vuren, want met koken heeft ze
na de dood van haar man voor zich
zelf en haar kinderen de kost moeten
verdienen.
Ze moet vroeg weduwe geworden zijn,
maar ik leerde haar pas goed kennen,
toen ik een meisje was van ongeveer
16 jaar. Ik herinner me nog, dat ze
ieder jaar tegen eind november in een
sado vol boengkoesans bij ons voor
de deur stond. Tante Lien en ik waren
de beste maatjes, haar komst beteken
de voor mij een tijd van gezelligheid
en drukte, want uit de sado en uit de
boengkoesans kwamen allerlei vormen
en vormpjes, spritsspuit, pan bakar en
weet ik veel wat nog meer. Ik had toen
al interesse voor kokerellen, d.w.z. ik
vond het altijd leuk om toe te kijken
en te proeven van al het lekkers, dat
er ontstond, maar heb pas na mijn
huwelijk de eerste wankele stappen
gedaan op dit gebied, met de kennis
die mij in die dagen door mijn moeder
en tante Lien waren bijgebracht.
Voor de feestdagen in de december
maand kreeg ze verschillende bestel
lingen voor haar overheerlijke spek
koeken, spritsjes, amandelbanketjes,
kattetongen en ananastaartjes, die ze
dan bij ons bakte. De eerste dagen
besteedde ze aan het inkopen van alle
ingrediënten, die gestampt en ge
droogd werden. Na schooltijd hielp ik
haar dan met stampen en zeven en
uitrekenen wat ze alzo had uitgegeven
en kwam haar kantong (linnen zakje
met er door geregen koord om het
dicht te trekken) vanuit haar oedet
(band om de sarong op te houden) te
voorschijn. De uitgaven noteren en de
lijst van bestellingen bijhouden was
ook mijn werk. Ook het afwegen van
meel, boter, suiker enz. enz., Tante
Lien dirigeerde alleen, omdat ze, zo
als ik al vertelde niet meer zo goed
kon zien. Maar het mengen en bakken
deed ze zelf.
Weet U nog hoe een echte spekkoek
eruit ziet en hoe hij gemaakt werd?
24
Niet met een mixer zoals we dat nu
zouden doen, maar in een martavaan,
geroerd met een garde van dunne rot-
tanstengels. Laag om laag gebakken,
1 dunne laag blank, 1 dunne laag ge
kruid deeg in een pan bakar met boven
en beneden vuur. Kent U de pan bakar
nog? Zo'n groot rond zinken geval met
deksel, op 3 poten met boven op het
deksel een handvat, waar je een ste
vige stok of een smalle plank door
heen kon steken om het op te lichten.
Even gluren of het baksel al bruin was,
en geschikt om er een nieuwe laag
overheen te strijken. "Ajo non, temba
api uit de anlo. Pas op, gelijk verdelen
loh! Anders boven al gosong, binnen
nog mentah". Wat een geduid, wat een
werk. Maar het resultaat? Verrukkelijk!
Hoeveel ponden gebak, hoeveel spek
koeken heeft tante Lien in die tijd niet
gebakken. Alles in die pan bakar. En
ik hielp graag, niet alleen omdat ik het
leuk vond, maar ook wel om de be
loning in de vorm van allerlei lekkers,
want tante Lien was gul. Ze bakte al
tijd te veel. En al kwamen er op het
laatste nippertje nog bestellingen bin
nen, ze heeft haar kennissen nooit te
leurgesteld. Wat ze overhad, namen
mijn ouders dan wel voor hun reke
ning. Voor Kerstmis stapte ze dan
weer in een sado om alle bestellingen
te bezorgen. Dan bleef ze bij ons nog
tot na Nieuwjaar en vertrok dan weer
met haar boengkoesans, haar pan ba
kar, op slofjes en met haar scheve
kondé, nagewuifd door het hele gezin,
om in november weer terug te komen.
Em.
Wij ruimen op
Astrologische
Ver jaarskalenders
1,(incl. porto)
(de laatsten, weest er vlug bij!)
Nieuwjaarskaarten
6 verschillende Aziatische motie
ven met envelop.
Onherroepelijk het laatste jaar
dat U ze kunt kopen.
6 stuks 1,75 inclusief porto
12 stuks f 2,75 inclusief porto
Toen wij begin oktober de copy af
gaven voor ons artikel over "Het mys
terie van het Materialisme of De Klap
peraap", dat geplaatst werd in 't num
mer van 15 oktober, gingen aan de
andere kant van onze aardbol in een
klapperplukwedstrijd ettelijke klapper
plukkers "de boom in" om hun vak
kundigheid te bewijzen.
Dat gebeurde namelijk op de Vier
daagse Tentoonstelling van de "Malei
sische Landbouw Organisatie", waar
één van de vele attracties was: een
wedstrijd in klappers plukken, waar
voor tien deelnemers waren ingeschre
ven: Apen!
Driemaal per dag was er zo'n wed
strijd voor massa's nontonners. Geld
prijzen waren beschikbaar gesteld voor
de gelukkige winnaars. De heer Yap
Chew Yan maakte er deze foto van
voor het blad "The Eastern Sun" en
Annemarie Blomberg was zo attent om
direct aan Tong Tong te denken en de
medewerking van het blad te vragen
voor het afstaan van deze foto. Aan
alle drie grote dank van alle lezers
van Tong Tong!