DE RIJKDOM VAN DE
KLEINE LANDMAN
Blimbing soorten
Idjo, Demak, Woeloeh
Andere soorten
Sirikaja, Delima, Moolwa (boeah nona),
Suursak, Gandaria, Klengkeng, Kleng-
keng Borneo, Kawista, Asem massak,
Asem Randjie, Asem blanda, Sarangan
(Kastanje), Mangis, Melindjo, Doekoe,
Langsep, Kokkossan, Rambei, Ketjapie,
Djengkol, Gajam, Tjerme, Salak, Lobi
lobi, Kemloko, Gowok, Doewet (djam-
blang), Nangka, Tjempedak, Kledoeng,
Trengoeloen, Moendoe, Kepel, Boeah
Mertega, Nam-nam, Kedondong, Avo-
kaat, Mekoedoe, Kloeweh, Soekoen,
Kemirie, Sawalan, Klapa Kopjor, Dwerg
klapper, Poetjoeng, Woennie, Moerbei,
Tampoi, Palla, Semangka, Markisa,
Betteh, Bligo, Ketimoen, Krahi, Laboe
siem, Gambas, Paree, Waloeh, Oewi
soorten, Oebi, Cassave, Bangkoang,
Gadoeng, Bloestroe enz. enz.
Doerèn, nangka, ramboetan, doekoe, pisang: een "hoorn des overvloeds" aan vruchten uit de
kebon van de kleine landman!
Vaak moet ik van lezers van ons
blad horen: "Wat weet je véél van
Indië, Tjaliel" En als ik dat ontkende,
werd dat soms opgevat als beschei
denheid. Maar bekijk ondervolgend
lijstje eens. Van "vruchtbomen uit het
voormalige Ned.-Indië, aanwezig op het
erfpachtsperceel Kalisawah, te Bodja,
van de Heer F. M. Taylor", zoals in
zijn brief staat. Bedenk daarbij dat
mijnheer Taylor helemaal geen groot
grondbezitter was of administrateur
van grote landerijen, dat hij eerder
gerekend kon worden tot de "klein-
landbouwers" en in elk geval nooit
Kandjeng Besar of zelfs maar Seten-
gah Kandjeng Besar geweest is.
Realiseer U daarbij dat mijnheer
Taylor al deze namen uit zijn geheugen
opgetekend heeft! Hoe goed moet hij
zijn land en alles wat erop stond ge
kend hebben, hoe intens en met grote
liefde en weetgierigheid hij er geleefd
moet hebben, hoe lang heeft hij er
zorgzaam en met geduld alles ver
zorgd. DIE man weet wat van Indië.
En zulke mensen (op allerlei gebied)
kent Tong Tong bij dozijnen onder haar
trouwste lezers. Ik voel me vaak bij
zg. kleine boengs maar een heel klein
mannetje, hoor!
Maar laat ons nu de lijst doornemen,
en een dikke stapel zoete herinnerin
gen ophalen!
Pisangsoorten 8 H.A. aanplant
Radja Temen, Radja Goreng, Radja
16
Nangka, Radja Tawi, Radja Sereh, Ra
dja Suriname (banaan - bacove?)
Kepok Gablok, Kepok Awoe, Kepok
Tahoon, Kepok Oerang
Pisang Kawisto, Gembor, Mas, Mas-
san, Kriak, Poeloet, Ambon, Masak
idjo, Blitoeng, Kidjang, Djambe, Noro-
wito, Djambie, Djaran, Kates, Kloetoek
(Batoe), Pendjalin, Gebiar, Tandoek
Mangga soorten
Golek, Aroemanis, Gedong, Kopjor,
Manalagi, Krasak, Bapang, Madoe,
Dodol, Daging, Telor, Lalidjiwo, Kepo-
dang, Indramajoe, Kwèni, Pakel, Seng-
gir, Bangka, Mangi (Borneo)
Djeroek soorten (Citrus)
Bali, Ratoe, Keprok, Siem, Pingit, Goe-
loeng, Wanggi, Poeroet, Limau, Ci
troen, Nipis, Manis, Patjitan, Oewik
Djamboe soorten
Kloetoek, Peer, Soesoe, Bol, Bandar,
Dersonno, Loemoet, Aer merah, Aer
Poetih, Mintol (Mittee), Roedjak Mon-
jet
Ramboetan soorten
Matjan, Lebak boeloes, Tengkoeweh,
Kapoelassan, Atjeh, Lengkeng, Sinon-
nah, Goendol, Tjina
Papaja soorten
Semangka merah, Semangka koening,
Boender, Blimbing, Gandoel
Sawo soorten
Manila, Ketjik, Mas, Blanda
Ananas soorten
Boggor, Batoe, Idjo, Oedang, Soekoen,
Palembang (Reuzen)
Noot 1. Mocht de Indische stedeling
of de Hollandse toeschouwer al ver
steld staan over deze grote verschei
denheid van vruchten, hij bedenke
goed dat dit slechts de vruchtbomen
zijn van één enkel erfpachtsperseel in
het Semarangse en op geen stukken
na alles is, wat in Indië groeide.
Noot 2. Ikzelf miste al gauw drie
vruchten die ik in Indië gekend heb.
En zo zullen onder onze lezers ette
lijke zijn, die dit lijstje nóg verder zou
den kunnen uitbreiden. Wie wat voelt
voor "aanvulling" uit eigen ervaring, is
welkom in onze kolommen.
Noot 3. Het is niet de bedoeling een
handboek van de Indische flora er op
na te slaan. Men schrijve alleen op,
wat men uit ervaring kent. Liefst ook
waar ergens in Indië men de betrokken
vruchten heeft gekend.
Noot 4. Pas wanneer men zich reali
seert dat tientallen variëteiten door ge
duldige en kundige kruising verkregen
zijn gedurende vele eeuwen in het
oude Indonesië, beseft hoe de Indo
nesische cultuur bij uitstek een agra
rische cultuur is en hoe diep ook
kunst, religie en wijsbegeerte van dat
volk met de natuur verbonden zijn ge
weest en nog zijn. En dat dit een vol
slagen andere cultuur moet zijn dan
onze huidige westerse cultuur van
machines, fabrieken en drukpapieren
"wijsheid".
Peteh soorten
Katjang, Loelang, Tjina, Dawoeng
(Item)
Doerian soorten
Mbokerno zonder pit, Soesoe, Biassa,
Lae (Borneo)