Uit een tijd van jagers en vechters
j. EK
LO! (II)
Met NECTAR -
essence
Van deze foto weten wij in het ge
heel niets. En toch is het een foto die
op een heel markante wijze een vrij
onbekend gebied van de Indische sa
menleving belicht. Dat van eenvoudige
Indo's die, met Indonesische vrouwen
gehuwd, praktisch geheel leefden met
het aangezicht naar de Indonesische
maatschappij gekeerd. Op hun wijze
konden deze gentlemen, zelfs als zij
heel weinig verdienden en geen noe
menswaardige "status" hadden, een
enorme reputatie hebben. B.v. als ja
ger ,als krontjongspeler of als vechter.
Zo was een Quartero in het begin van
deze eeuw aan heel Batavia bekend
als een formidabel vechtkampioen in
poekoelan en sikoe-sikoe. Als zodanig
was hij ook in milieux bekend, waar
hij normaliter nooit kwam en wij heb
ben b.v. wijlen generaal Engles (wat
mocht ik hem graag!) eens als notoire
bijzonderheid van de woonwijk waar
hij in zijn jeugd opgroeide (Pintoe Be-
si, Batavia) horen noemen dat Quar
tero er woonde. Hij was min of meer
de trots van zijn wijk!
Alleen "orang koeno" kunnen dit be
grijpen en op de juiste waarde schat
ten. Zestig jaar geleden was een vech
ter in Indië iemand met Solide opvat
tingen van eer, van eerbiediging van
"spelregels", van moed en van opof
fering. Gek, ja? In deze tijd is een
vechter een patjepeeër die met fiets-
kettingen, boksbeugels, gilettemesjes
"vecht". Van achter aanvalt. Een man
die neer is, trapt, enz. enz. Dat was
vroeger niet zo. Zeker zal Quartero
geen "gentleman-boef" geweest zijn,
maar zeker ook was hij een mens met
meer "stijl".
Dat bewijst wel het bezit van de
Mauser, waarmee we hem op deze
foto afgebeeld zien. Een bezit dat voor
menige Kleine Boeng in het begin van
deze eeuw géén zeldzaam bezit was,
en voor de aanschaf waarvan men zich
veel ontzegde (zelfs een status in de
europese wijk!), maar er per sé niet
buiten kon. Menig schrijver of com-
mies-4 mocht dan zó weinig verdienen
dat hij in een bilikken huisje aan de
rand van de kampong woonde, en be
halve drie stel khaki toetoeps en zeil-
doekse schoenen niet veel méér had
om zich Europeaan te noemen, maar
een Mauser en een Sauer had hij. En
soms ook nog een ouwe Indian of Ro
yal Enfield "tèng goeling" (cylinder-
vormige oud model tank) motorfiets,
"but the heil!" daarmee bestreek hij
een écht leefgebied (naast de kantoor
klerkenradius van één schrijftafel) met
een straal van 200 kilometer, van kust
tot kust en tot de verste berghellingen
en alang-alang vlakten achter de ver
ste onderneming. Saaa! Dat was le
ven! Ja Bartman? Ja Greeven? Ja Tee-
kamp? Ja Ton Maurenbrecher?
Hier heersten andere wetten en leef
de men naar andere leefpatronen. Een
outcast kon geëerd zijn en een "cul
tureel" als aasjager uitgestoten zijn.
My good God, is die tijd wérkelijk
voorbij? Zij we nu allemaal alleen maar
modelautomaatjes in een model-maat
schappij? De tijd kan hard zijn...
(Zie artikel "Lo!" vorige nummerpag. 14).
...dat ik het laatste jaar geregeld
brieven, tijdschriften, geldzendingen,
postpaketten e.d. naar Indonesia
verstuur naar adressen in Djakarta,
Surabaia en Jogjakarta. Ook waar
devolle dingen als onbelichte films,
fotorollen, jurken, damesondergoed,
standaardboekwerken e.d. met een
frequentie van gemiddeld drie a vier
zendingen per week. Al deze zen
dingen verstuur ik aangetekend
(extra f Aeen half pakje siga
retten) en tot nu toe ben ik nog
niets kwijtgeraakt, een groot pakket
van meer dan 5 kg werd niet eens
geopend. Alle zendingen aan de Ja-
jasan Pendidikan Gita Kirtti zullen
dus aankomen, mits aangetekend,
wat geen bezwaar is voor personen,
die maar een keer wat versturen.
Voor die ene gulden voorkómen
ze een heleboel onnodig gekanker
en onredelijk verwijt. Heeft Indone
sië het niet al moeilijk genoeg om
zich een redelijke plaats in de we
reld te veroveren door een sterke
economie op te bouwen?...
W. E. Grashuis
Indischgasten hebben het altijd on
betamelijk en oneerlijk gevonden als
zij werden aangemerkt als koloniale
uitbuiters, ook al zijn er inderdaad
mensen geweest die deze reputatie
verdienden. Laat ons nu op onze beurt
ook niet het hele Indon.. volk al
thans de Indonesische posterijen en
besteldiensten aanmerken als on
betrouwbaar en diefachtig omdat er
inderdaad gevallen bekend zijn van
verloren geraakte post.
Vooral als wij (zonder zelf één po
ging te wagen of het bij één mis
lukte poging te laten) onszelf ontsla
gen achten van daden van naastenlief
de onder het motief dat "de andere
kant zo boesoek is, doen wij zeer
verkeerd. We beschuldigen toch ook
niet het hele Nederlandse volk van
misdadigheid, diefachtigheid en per
versie omdat er zo vaak berichten hier
over in de kranten staan?
Onthoud dat generaliseren van
slechte eigenschappen altijd wijst op
domheid of kwaadwilligheid van hen
die het doen. Doe het dus ook' zelf
niet op geen enkel terrein. Wat
uw traagheid betreft om mee te doen
aan een hulpactie, dat is op zichzelf
niet verkeerd. Elke reden is inderdaad
goed genoeg, maar zeg het doodkalm
of zeg het niet, maar zeg niet: "Die
mensen daér zijn boesoek.
Want dat is doodgewoon niet waar!"
T.R.
GEDEPONEERD
Zilveren Medaille Den Haag 1885
Luik 1902
Gouden Medaille Den Haag 1913
maakt U voordelig Uw tamarinde- en rozen-
stroop, sorbets, gebak en zeer fijne likeuren I I
Vraag gratis receptenboekje bij Uw leverancier
of rechtstreeks aan
Pharm. fabriek "Phytol" - Afd. Nectar essence
Wagenstraat 129 Den Haag.
21
