Waaiers en nasi rames
OUWE LOC
TERZIJDE
HELPEN
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
6
Op de Pasar Malam in Alkmaar viel
het ons op dat zoveel jongelui nog
nooit een waaier in handen gehad had
den. Zo'n Japanse vouw-waaier die je
als een soort harmonika open en dicht
ritst. Voor kinderen was het gewoon
een lollig spelletje om ze open en dicht
te flitsen (na enkel stuntelige pogin
gen om ze open te trékken, waar we
toch wel van schrokken). Ook jonge
dames vonden zo'n waaier erg interes
sant.
Hiermee willen we per sé niet zeg
gen dat ze zo achterlijk zijn daar in
Alkmaar. Maar alleen dat op Pasar Ma-
lams in Den Haag, waar nu al jaren
lang waaiers gebruikt worden in de
warmte, iedereen weet wat een waaier
is. En daar (logisch) niet. Hier in Ne
derland ziet men waaiers immers prac-
tisch alleen op plaatjes en in films.
Maar als we mensen zo zien hutse
len met waaiers, kunnen we er ons
een idee van vormen hoe ze eigenlijk
ook wel zullen hutselen met Indische
spijzen en snoep in elk geval hun
spijsverteringsorganen. Daarom is het
jammer als we zien hoe slordig er
wordt omgegaan met de toebereiding
van heel wat beroemde Indische ge
rechten. Wat er b.v. al niet in nasi ra-
mes gefrommeld wordt en hoe bekaaid
de satees er vaak van af komen. Ach
ja, men weet het verschil toch nieten
"ze eten toch van alles", maar dit is
een verkeerde instelling die later zeer
onaangenaam zal "boomerangen".
Breder en pijnlijker dan we denken.
Op zijn minst kan het er in de toe
komst toe leiden dat we inspecteurs
van de warenwet op ons dak krijgen
om te controleren of bepaalde minima
van ingrediënten aanwezig zijn. Laat
ons vooral niet aangestoken worden
door de slordigheid die op de neder-
landse markt t.a.v. heel wat Indische
spijzen bestaat en die b.v. maakt dat
mijn groentenboer die te lang blijft zit
ten met voorraden tahoe of tempeh er
tóch telkens maar met een ijskoud ge
zicht een stuk van af snijdt voor mij.
En als ik zeg: 'Man, die rommel is niet
goed. Dat ruik je toch zo!", me ijs
koud antwoordt: "Weet ik veel?! Ik eet
die rommel zelf toch nooit! Ik heb er
geen verstand van, hoor!"
Het lamme is dat massa's Indisch-
gasten zelf al lang geen verstand meer
hebben van goed Indonesisch koken,
en ook al "van alles eten" met een
zalig gezicht. Het komt allemaal door
een zij-aspect van elk assimilatie
proces: het "water in de wijn doen":
geen knoflook, geen trassie, melk i.pl.
v. santen, enz. O jé, ik wil geen ruzie
maken, en wie smakelijk eet zónder de
wetten van smaakverhouding (ook friet
de Franse keuken moet men niet ta-
warren!) die bij een perfect gerecht
horen, is daarin vrij. Maar het leidt on
herroepelijk tot verdere verwatering en
tot geknoei. Het is een oude wet, die
menige beschaving ten gronde heeft
gericht... T.R.
Naar aanleiding van de voorplaat van
30 aug. 1969 (14e jg. no. 4) schreef
Ir. J. C. Jonker ons:
De foto is genomen tussen 1898 en
1911 op een stationnetje van de Wes-
terlijnen van de S.S.
De locomotief is gebouwd in 1886 door
de fabriek Beyer, Peacock en Co. te
Manchester voor de Bataviasche Oos-
ter Spoorweg Maatschappij (B.O.S.),
die de lijn Batavia-Bekassi in dat jaar
in exploitatie bracht met acht locomo
tieven. Deze lijn werd in 1898 in
middels verlengd tot Krawang aan
de Staat verkocht met de locomotie
ven. De locomotieven kregen de num
mers S.S. 268-275; bij de omnumme
ring in 1911 kregen ze opnieuw de
nummers 1-8, maar nu in het S.S. park.
De locomotieven vertonen veel over
eenkomst met de machines, waarmee
de N.I.S. tot 1913 de lijn Batavia-Bui-
tenzorg exploiteerde. Deze waren van
dezelfde fabriek en ook voorzien van
een loopas voor en daarachter twee
aangedreven assen.
In het nummer van TT van 15 sept.
komt het woord "Lais" en "laés" voor,
het laatste in de bijdrage van Si-Max,
waarmede bedoeld wordt een rivier
en zeevis van de soort der meervallen,
die wij kennen als "lélé" of "limpoek
(Bataviaans), die gezouten en ge
droogd als "djambal" wordt verkocht.
Het eerste "lais", moet als "lahis"
"gawé" (Ngoko) en "damel" (Kromo)
worden uitgesproken, hetgeen bete
kent: "gemaakt worden", gebiologeerd
of bedwelmd raken. Het samenspel
heet "sintrèn".
Op de laatste Pasar Malam heeft U
door de kindercrèche kennis kunnen
maken met een van de facetten van
het werk van de Hervormde Stichting
voor Kerkelijke Sociale Arbeid. In het
foldertje dat U daar kon krijgen heeft
U er meer over kunnen lezen. Mocht
U dit foldertje niet hebben, of inmid
dels vergeten zijn: er stond iets in
dames, dat echt een overweging waard
is.
Er zijn ontelbare gezinnen en be
jaarden die hulp nodig hebben. Indi
sche mensen natuurlijk ook. Moeder
kan ziek zijn, bij de oudjes zijn mis
schien de kinderen geëmigreerd, in
beide gevallen is er vaak dringend be
hoefte aan een beetje hulp. Er moeten
boodschappen worden gedaan, er zijn
werkjes in huis die al zo lang gedaan
hadden moeten worden, maar die ge
woon zijn blijven liggen uit onmacht
door fysieke tekortkoming. En U met
uw sterke rug en armen zouden die
karweitjes zo kunnen doen.
Er zijn ongetwijfeld nog dames die
een paar uurtjes in de week kunnen
missen. U verdient er bovendien nog
wat mee ook.
De K.S.A. stelt alleen de voorwaar
de van een minimum aantal werkuren
van 6 per week. De beloning bedraagt:
Leeftijd 17-22 jaar 3,26 per uur
23 jr 3,37 per uur
24 jr en ouder 3,61 per uur
(incl. vak. toeslag)
We spraken zonet over Indische
mensen. Wat zal het voor de Indische
oudjes prettig zijn een Indische hulp
te krijgen met wie ze in de korte tijd
dat die er is, even kunnen ngobrol
over bekende dingen. Dat uurtje kan
voor die oudjes een lichtpunt zijn waar
ze elke week weer naar uitkijken.
Geeft U zich op voor deze gezins-
en bejaardenhulp? Het adres is: Drs.
A. R. van Zeeland, tel. 070-39 49 80,
Prins Hendrikstraat 18, Den Haag.
Ook zij die hulp nodig hebben, kun
nen zich bij dit adres opgeven.
Evenals het spaanse spreekwoord
zegt: "Wie de rijkdommen van Indië
thuis wil brengen, moet de rijkdommen
van Indië in zich hebben, zo is het ook
met reizen: een mens moet kennis in
zich hebben, als hij kennis mee naar
huis wil brengen.
Samuel Johnson.
Rijkdommen laten varen valt moeilijk;
ze bewaken is ook niet aangenaam,
en ze verwerven kost moeite: daarom
moet men zich over rijkdommen niet
bezorgd maken.
Mahabharata.
Een vervelend mens: iemand die praat
als je wilt dat hij luistert
Ambrose Bierce.
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOQ
O EEN VERSE KIP IS EEN LEKKERE KIP
8 Dagelijks bami en nasi warm verkrijgbaar. Q
8 Nu goedkoop cocos (klapper), 500 gr. f 1,19.
Q Santen per blik nu f. 1,19. g
Vliesdunne emping, de mooiste kwaliteit, heel kilo slechts f. 6,90. O
POELIERWAAL Dierenselaan 38 Telefoon 39 09 41 Den Haag 0
