INDISCHE BRIEF UIT "DOWN UNDER
uchtpoót
J J. M. VAN EXEL's
csxn
l&fffs/IPORÏ
Je vraagt je misschien af wat voor
mij de reden is om je wat uitgebreider
te schrijven. Ach, in de eerste plaats
houd ik geloof ik van kletsen, zomaar,
gezelligweg over alles en nog wat en
in de tweede plaats dacht ik, dat je 't
misschien wel leuk zou vinden om te
horen, dat wij hier, voor zover we in
Indië zijn geboren, of er lange tijd ge
leefd hebben, nog sterk vasthouden
aan die Indische leefwijze, omstandig
heden in aanmerking genomen. Velen
van ons zijn uit de tijd, dat we als
H.B.S.-ers dansten op de muziek van
Charly Overbeek-Bloem en van der
Spronk en natuurlijk in de Dierentuin
op de band van "Browns Sugar Ba
bies".
Ik denk dat mijn verhalen over die ge
lukkige jeugdjaren er o.a. toe hebben
bijgedragen, dat onze dochter als een
onderdeel van haar universitaire studie
volgend jaar Indonesisch (Bahasa In
donesia) heeft gekozen. In Australië
is bestudering van deze taal al ge
ruime tijd mogelijk, evenals van Japans,
maar tot op dit jaar was de enige mo
gelijkheid om een Oosterse taal te stu
deren hier in Auckland, het Chinees.
Sinds dit jaar zijn er dus leerstoelen
bijgekomen in Indonesisch en Japans
en werd door enige studenten een
"Asian Studies Society" opgericht,
een vereniging met een uiteraard nog
beperkt aantal leden en dus niet rijk.
In juni vatten enigen van hen 't plan op
een Indonesische avond te organiseren
die dan gehouden zou worden in 't rui
me huis van de ouders van de secre
taresse. En of mamma dan maar wilde
proberen een Indonesisch diner "in
elkaar te draaien". Mamma, die haar
jeugd in Fiji heeft doorgebracht en een
goede Indian Curry kan klaarmaken
en verder erg geïnteresseerd is in
"Continental Cooking" vond 't veiliger
om mij op te bellen en om raad te vra
gen. Diverse experts als gast verwach
tende wilde ze toch liever geen figuur
slaan met ze maar wat voor te schote
len.
En zo eindigde het ermee dat wij
samen 5 middagen hebben staan ko
ken om voor 50 man een goede
maaltijd te bereiden.
Wij kunnen ons hier wat de ingre
diënten betreft aardig redden. Trassi
kopen we in een jampot als "Shrimp
paste" in een Chinese winkel, evenals
katjang idjoe, soe'oen en taotjo (soya
bean paste). De hier gemaakte ketjap
is niet zo lekker vinden wij, maar er is
heel wat van te maken door er keuken
stroop (treacle) door te mengen. Ke-
miri, laos, sereh, kentjoer worden ons
door vrienden in Holland gestuurd en
ketoembar en djinten kopen we hier in
een grote kruidenzaak. Voor daon sa-
lam gebruiken we laurierblad, en som
migen van ons hebben een echt dje
roek poeroet boompje, dat heel be
schut moet staan. Persoonlijk hopen
we er volgend jaar ook één te hebben,
getjangkokt op een bepaalde onder
stam. Dan is er momenteel nog maar
één familie die een serehplant heeft en
hebben we ook daarvan een stukje ge
vraagd als ze hem weer gaan scheuren.
Ook die moet heel beschut staan, wat
wij door schade en schande ondervon
den. Onze lomboks planten we ieder
jaar zelf in verschillende variëteiten.
Van de kleine rawit, via de lange dunne
Javaanse tot een grote dikke soort
toe, die ideaal is voor frikadel lombok.
Aan 't einde van de zomer maken we
potten vol gemalen lombok in en be
waren we zakjes vol hete vruchten in
de deepfreezer om ze gedurende de
winter te verwerken tot sambel badjak
en te gebruiken voor allerlei gerechten.
De planten zijn bovendien met hun
frisse groene blad en vurig rode vruch
ten een sieraad in de tuin vind ik altijd.
Bawang merah kun je hier in beperkte
mate ook kopen en dan zelf planten en
knoflook en djahé is gemakkelijk over
al vers te koop, evenals de laatste tijd
verse koenir.
Kroepoek oedang (shrimp slices) ver
kopen ze hier bij de kruidenier en in
diverse zaken zijn dus ook op gezette
tijden Conimex artikelen verkrijgbaar.
Wat dat al betreft is dus een In
dische rijsttafel geen probleem en we
hebben al lang ontdekt dat de Nieuw-
Zeelanders dolgraag invitaties aanne
men voor barbecues (met sate babi of
sate kambing) bij oud-Indisch gasten.
De Indonesische avond van de "Asi
an Studies Society" werd ook een
enorm succes. Er werd een Balinese
dans demonstratie gegeven door Ri
chard Sie, die erg insloeg. Hij is met
veel succes een dansschool begonnen
ongeveer een jaar geleden. Wij maak
ten kennis met de Indonesische lector
en zijn vrouw, beiden van Chinese af
komst en nog jong en beiden uitste
kend Hollands sprekend. Voor ik 't
wist zaten mijn dochter en ik gezellig
met Richard en Anneke Sie, het Indo
nesische echtpaar en de Chinese lec
tor (Formosaan) in een kring en zongen
we de aloude Indonesische en Ambon-
nese liedjes en leerde de Formosaan
ons een vrolijk Chinees lied, het refrein
waarvan iedereen uit volle borst mee
zong.
Behalve met het voedsel en de dans
kunst konden de studenten die avond
ook kennismaken met andere kunst
uitingen in de archipel, zoals 't hout
snijwerk en 't zilverwerk, het weef-
en batikwerk.
Dat is één van de leuke aspecten
hier in Nieuw-Zeeland, dat er zoveel
culturele uitwisseling is tussen mensen
van verschillende landaard en dat dat
alles eigenlijk altijd uitgaat van parti
culier initiatief.
Onze dochter heeft 't ons altijd een
beetje kwalijk genomen dat zij als e-
nige in de familie na de oorlog in Hol
land werd geboren.
Zou 't niet ontzettend leuk zijn als
verschillende "Hollandse" kinderen
van "Indische ouders" hier in Nieuw-
Zeeland, via hun studie van de Bahasa
Indonesia toch nog in de gelegenheid
zouden komen nog eens in ons geboor
teland te kunnen leven en werken en
't volk van dichtbij te leren kennen?
O. F. Over de Linden.
Nw. Zealand
Ik kan het me indenken. Ikzelf als
"Indischman per excellence" ben in
Holland geboren. Ook heb ik bij mijn
onderwijzersstudie nooit de "aanteke
ning Nederlands" gehaald bij de hoofd-
acte (d.w.z. beheerste de Ned. taal
niet genoeg) en was toch de enige
van alle onderwijzersopleidingen in In
dië die schrijver werd! Voor vakjes
mensen om er nachtmerries van te
krijgen! T.R.
^<iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiim)iiiiiiiiiiiHiiiiiuiiiiiiiiiNRiiiiniuiiuifi
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
Het is nu HOOG tijd
voor laarzen
1
Hiiiiiiiiiiiiimiiiiiwii-.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiRiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiinniiniiiiuuKmiqm
9
