ONS BLAD IN MOEILIJKH
ED
E
N
IN HET GEBIED VAN DE „UNKS-UNKS" -
DE MOMOHS VAN DE WELVAART
"...Laat de soesahs de soesahs en ga met vacantie om al die rot gedachten
uit te laten waaien...Als er wat met je gebeurt, draait Lilian voor alles op, en
ze heeft al zóveel op zich genomen!...Je hebt met die attaque al je waarschuwing
gehad, neem het ter harte. Ga voor een maand naar Amerika en rust uit...
Nogmaals, laat ons niet in de steek; de tegenpartij lacht! Poekoel teroes! Hier
mijn devies:
Wij werken en wij sjouwen bij honger en bij kou
Wij breken niet, maar sterken wat anders sterven zou.
Kalm aan met je werk en ga met vacantie zo vlug als het kan...
Djodjie d. S.
Met deze fragmenten uit een lange
brief uit Brazilië doe ik Djodjie waar
lijk niet tekort. Noch doe ik hiermee
tekort aan de vele tientallen soortge
lijke brieven uit letterlijk alle wereld
delen waar Tong Tong komt, die uiting
geven aan hun bezorgdheid voor mijn
gezondheid. En daarmee voor het lot
van Tong Tong.
Deze opvatting is nochtans FOUT!
Denk vooral niet dat met Tjalie alleen
Tong Tong staat en valt. Practisch ons
hele stafje is ouder dan U denkt, zwak
ker dan U denkt en ONVERVANG
BAARDER dan U denkt. Niet alleen
door het wegvallen van Tjalie kan Tong
Tong plotseling vallen, maar door min
stens drie andere personen (en hun
werkzaamheden) kan Tong Tong hope
loze schade krijgen als het Lot ons
niet meer helpt.
Verder kunnen huisvestingsmoeilijk
heden ons kwaad doen. Of zelfs alleen
al de algemene economische structuur
in Holland. Denkt U soms dat b.v. de
honderd jaar oude Jaarsma-fabrieken
(haarden) "zo maar" kunnen liquide
ren? Of zo menige textiel-industrie? Of
de macht van Verolme? Of die van
"Het Vrije Volk"?
Niet alleen in Nederland en Europa,
ook in het machtige Amerika krijgt de
economie vaak gevoelige schokken,
zelfs op terreinen, waar alles "botertje-
tot-de-boom" schijnt te zijn zoals bij de
"aerospace" industrieën. Daar gaat
vaak zóveel op onverwachte en raad
selachtige manier over de kop, dat
men over deze mysterieuze oorzaken
spreekt als over de "UNKS-UNKS" (de
bekende onbekendheden: "unknown
unknowns").
In deze tijd kunnen groot en klein
door de meest uiteenlopende oorzaken
plotseling vallen. Tong Tong is een
min of meer verouderd zaakje, dat b.v.
door de toenemende "computerizing"
plotseling onhandelbaar kan worden.
Wat hangt ons met een nieuwe sprong
van de BTW boven het hoofd?
Denk niet alleen aan Tjalie.
Denk wijder!
Wat ons het meest (en onafwend
baar) bedreigt, en al heel lang, dat is
ons gebrek aan "JONG BLOED". Ik
zal (naast de hierboven genoemde
voorbeelden van ondergang) een voor
beeld noemen van typische survival
door "jong bloed" (dus jonge werkers
met nieuwe ideeën). Dat zijn de Liga
fabrieken in Roosendaal die 25 jaar
geleden als beschuit- en banketfabriek
op sterven lagen. Een nieuwe kracht
bracht een nieuw ontwikkelingspro
duct: babyvoeding. En nu staat Liga
met vele benen in vele landen sterk
overeind!
Optimist Tjalie dacht dat op 300.000
Indischgasten en hun nieuwste genera
tie er wel één vent bestaan moest met
bruisende, nieuwe Indische ideeën. En
ze ZELF realiseerde. Eén is toch sedi-
kit op de 300.000? Hij is er niet.
Tien jaar geleden zag ik het al som
ber aankomen. Toen geen één jongere
kracht in de leiding van ons blad ko
men wou (of kon). Toen zelfs bij het
stichten van onze N.V. een enorm wijd
actiegebied werd opengelegd buiten
de journalistiek, om met baanbreken
de ideeën nieuwe begeestering wakker
te roepen in Tong Tong. Er is ook op
dit uitgebreide werkterrein van Tong
Tong NIEMAND gekomen.
Alle steun en trouw van de "Oude
Garde" zijn niet genoeg gebleken.
Daarnaast hebben eindeloze kleinzieli
ge ruzies ons corps klein gehouden.
En ligt de hele Indische groep onder
een enorme spekkoek van apatische,
al bij voorbaat geslagen dwangneuro-
sen: "voorbij", "assimilatie", AOW, op
trekking salarissen en pensioenen,
toenggoe mati, enz. enz.
En het ESSENTIËLE Indische begin
sel: Verkennen, Baanbreken, Pionie
ren, Scheppen, Durven, dat ligt leeg...
Uit universitaire contacten bleek dat
Indische studenten (met vaak drie, vier
generaties lang "djempolle" Indische
naam en traditie!) niets meer in Indië
of het koloniale verleden zagen. Alles
was voorbij. Europeaan worden! Hon
derd procent assimileren! Niet langer
naar de Brantas of Djakarta de blik,
maar naar de Seine of 't Haegje! Onze
hele roemrijke vier eeuwen oude
PRACHTIGE Indische historie werd met
één handgebaar weggevaagd. DUS
kwamen ook uit de abonnee-kring van
Tong Tong geen "opvolgers". Noch op
journalistiek, noch op handelsgebied.
Wij, abonnees, wij zijn betoel De Laat
ste Garde!
En please, zeg niet dat het inder
daad "nu eenmaal zo moet zijn", WANT
DAT IS NIET WAAR!
Zo oud als de mensheid is, hebben
er altijd grensgebieden bestaan tussen
volken, rassen, cultuurgebieden, geo
grafische beslotenheden. Zolang in de
historie der mensheid rassen bestaan
hebben, zijn er mengrassen geweest.
Zo lang er culturen bestonden, zijn er
mengculturen geweest. En alle "vol
bloed" rassen en culturen, alle bescha
vingen en volksgroepen, zijn stuk voor
stuk vergaan, maar het medium der
grensgebieden is er altijd geweest, en
is keer op keer de moeder geworden
van nieuwe beschavingen!
Het is doodgewoon NONSENS dat
de betrekkingen tussen Europeanen en
Indonesiërs voorbij zijn. In deze uiterst
rijke en gevarieerde voedingsbodem is
voor de mens met een nieuwe denk
kracht, nieuwe originaliteit en nieuwe
moed een onafzienbaar nieuw levens
gebied braak.
Op agrarisch gebied, cultureel ge
bied, sociologisch gebied, handelsge
bied, ELK gebied, mits wij niet alleen
maar stom in andermans slootje lopen
kunnen. Als wij maar net zo BRANIE
durven zijn als onze Indische voor
ouders. Die ZONDER GARANTIES naar
Indonesië durfden trekken. En durfden
te sterven aan malaria en beri-beri,
aan gele en zwarte koorts, aan cholera
en typhus. Die zijn getjintjangd door
Vrije Vechters van Sabang tot Merau-
ke, van Krakatau tot Morotai. En van
de Tijd vóór Coen tot ver voorbij de
Hordengolf van Japan. Meisjes zoals
Oma Soesman die als jonge bruid een
balé-balé had tot lits jumeaux en een
geladen Mauser op de aarden grond
naast zich in plaats van een luxe kastje
van palissander hout, met een doos
marrons glacés, een boekje van Proust
en liefde a la NVSH!...
Totok en Indo planters liepen op hun
blote kaki's en spraken dagen, maan
den, jaren lang alleen maar Soenda-
nees of Madoerees. En aten ALLES
behalve bloemige aardappeltjes met
erwtjes en import-biefstuk. De planter
achter Rambipoedji, de controleurs
vrouw achter Takengon, de soldaat
voorbij Poetoessibau, de Paria van
Glodok leefden slechter, kanslozer en
levensgevaarlijker dan de veelbeklaag-
de arbeider in Holland.
Maar dat was, dat IS, leven op de
grenslijn.
Niet het moderne, veilige uitgezon
den worden als "expert" met vet bank
saldo, luxe-dienstwoning, dozijnen ga
ranties, en om de drie jaar met verlof
naar huis. Dat kan niet. Leven als In
dischman (waar ook ter wereld en in
welke eeuw ook) is leven met korban.
Offers, offers en nog eens offers! En
wie denkt dat leven op de grenslijn is:
leven als koloniaal met vette tantièmes,
is tragisch fout. En dom.
3