TIEN TEGEN DE MASSA
Het (naar wij denken) in alle on
schuld geschreven stukje over "Assi
milatie" in het nummer van 1 maart
(pag. 5) heeft een onverwachte golf
ingezonden brieven veroorzaakt, die wij
om reden van plaatsings-zuinigheid ge
reduceerd hebben tot tien soerats. En
dan basta. (Afsluiting deze post 18
maart jl.).
Allemaal samen zijn dit echter zulke
eerlijke, veel onthullende, fijn-psycho
logische en ook karaktervolle brieven
geworden dat wij ze praktisch onver
kort hebben geplaatst. En hierbij dan
ken we voor de gulle medewerking
aan het verlenen van uitstekend studie
materiaal voor sociologen van de toe
komst.
Aangetekend dient te worden dat er
geen één brief binnenkwam om de as
similatie in welke vorm ook openlijk
te verdedigen. Wat een verbijsterend
verschil met 13 jaar geleden toen wij
voor onze voorzichtige waarschuwing
tegen al te radicale assimilatie, keer
op keer heftig werden aangevallen en
Tjalie af en toe geen raad wist met de
kreten: "Ga terug naar Soekarno!"
"Anti-Nederlands!" "Ga terug naar de
kampong!" "Zet de klok niet terug!"
"Communist!" "Koloniaal", enz. enz.
welke stemmingen tot ver in 1965 ble
ven aanhouden. Al is de "pro-assimila
tie" sindsdien aanmerkelijk rustiger ge
worden, verreweg de grootste massa's
achten de assimilatie toch wel min of
meer een voldongen feit, zodat de kop
van dit artikel de verhouding vrij goed
weergeeft: tien tegen de Massa.
Thans de tien briefschrijvers(-sters)
aan het woord:
Aan Mary Brückel.
Wij kwamen hier voor het eerst in
Nederland vlak na de oorlog. Ik ken
dat lopen in een gekregen jasje dus
wonderwel. Maar ik heb me er nooit
voor gegeneerd. Integendeel. Ook het
nageroepen worden en met een blik
vernederd worden, ja dat kan ik me
ook nog heel goed herinneren. Want
toen werden we hier ternauwernood
verdragen. Alleen ik heb me er altijd
boven verheven gevoeld. In de eerste
plaats omdat ik vond dat ik het volste
recht had hier te zijn, en in de tweede
plaats omdat ik altijd dacht: Stakkers,
jullie weten niet beter.
Natuurlijk zijn er ook velen die naar
andere landen verhuizen, maar het
overgrote deel kan nergens anders de
aardappelen zo goed vinden als in Ne
land. Alhoewel de rijst wel steeds meer
wordt genuttigd. Maar rijst met boter
en suiker, daar gruw ik van. En ik zou
als jij het ook niet lekker vindt, je moet
het nergens en nooit willen eten. Dus
het gewoon laten staan. Zover hoef je
echt niet in te burgeren. Maar ik wil
terug komen op het zijn hier na weer
een vierjarig verblijf in Indonesië. Toen
liepen we niet meer in gekregen kle
ren. En trouwens toen kende ik het
klappen van de zweep al. Maar geloof
me: ik heb me wel aangepast. Tenslotte
dat moesten we allemaal. En ik zou
het ook liever aanpassen dan assimi
leren noemen dus, maar ik was Indië
en zijn opvoeding daar op zijn Indisch
misschien bijzonder dankbaar met deze
ruime blik meegegeven te hebben op
alles hier.
En geloof me, ik heb me nooit ge
spiegeld aan de Nederlandse huis
vrouw. Ik houd nooit grote schoon
maak b.v. Vind ik niet belangrijk, en
troosteloos voor man en kinderen. Ik
schrob nooit mijn straatje, want dat
vind ik ook niet belangrijk. Toch is mijn
huis schoon hoor, je mag gerust komen
kijken. En wanneer je wilt, de koffie
staat klaar hoor!
Ik loop ook net zoals toen in Indië.
Ik vind trouwens dat de Indische da
mes bijzonder elegant lopen. Ik hoop
dat ze dat tot in het eind der tijden
blijven doen. En wat de begroeting op
straat betreft van twee Indische men
sen die elkaar tegen komen, ooit zo
iets spontaans en hartelijks gezien?
Zalig gewoon. Laat de hele wereld dan
maar kijken, ze kunnen er alleen maar
van leren weet je.
Een ding moet me echter van het
hart. Ik heb me dus ingeburgerd. Hele
maal. Ik kan alleen er niet toe komen
met de ellebogen te werken, probeer
me wel niet opzij te laten duwen, maar
het lukt me niet. Omdat ik in die geest
niet ben groot gebracht.
Ik wil hier alleen maar mee zeggen.
Blijf zoals je bent, assimileer dan maar
niet, want echt zoals jij bent en velen
met jou, zo ben je goed.
I. Elia-Schulze
Ben ik geassimileerd?
Hoe lang duurt dat proces?
Na hoeveel tijd zou je daarover kun
nen oordelen?
Ik ben hier nauwelijks drie jaren
"voor goed" na 12 jaren Ned. Nieuw
Guinea en 5 jaren Singapore.
Ik kook mijn eigen potje, houd de
woning sumier schoon, heb de was
"buiten", heb eens per week een hulp
voor ramen zemen, stoep schrobben en
verder poets- en schoonmaakwerk.
Zodra ik zit, zit ik makkelijk: benen
op een hoog voetenbankje of onder mij
op de stoel behalve wanneer ik
"deftig" bezoek heb! Ik loop op kou
senvoeten ('s zomers op blote voeten)
door het huis.
Ik eet gevarieerd: rijst op z'n Indisch
Hollandse pot Chinees Indi
ase curry Europese tafel (zoals we
in Indië gewend warenl)
Ik heb graag "visite", aangekondigd
of niet. Ik houd graag open tafel
waren we toch gewend in de Oost!
Bekenden die ik ontmoet, groet ik
hartelijk, desnoods met een zoen, hoor!
Daar trek ik me niets van aan.
Ik let wel op mijn beurt in winkels
en in een wachtende rij, maar werk
niet met mijn ellebogen. Ik koop en
geef niet aan de deur; niet aan/van
mannen of vrouwen of kinderen, je
wordt wel voorzichtig wanneer je al die
krantenberichten leest...
Ik denk niet, dat ik geassimileerd zal
raken, al zou ik er de tijd voor krijgen
...Ik blijf liever mezelf, het risico lo
pend, dat men mij "vreemd" zal blijven
vinden. Amen. Corry van Rijn
Wel geassimileerd:
ik draag een schort, loop niet meer
lèmbeng, ben ook al gierig gewor
den, geef niet meer aan alle "goede
doelen", ben niet meer lief. Ook niet
zonder voorbehoud gastvrij: bibbe
rend laat ik soms gasten uit die al
door hebben zitten bestraffen hoe
waar en wat ik voortaan beter moet
schoonmaken (en dan te bedenken
dat ik als kind een "wensmatje" had,
daar kon ik maar één ding mee wen
sen, bezoek. Spreidde het matje uit
en als er dan geen schaduw op viel
van mensen, (moest dus in de goe-
dang) tanggoeng bezoek binnen het
uur! ...nee, ik vrees soms bezoek
van mensen die op alles en iedereen
een venijnig commentaar hebben.
Niet geassimileerd:
ik hou nog steeds niet van schoenen,
kousen, step-in, niet van zondags-
mooi ik eet nog liefst rijst, en het
allerliefst sober (dus niet in restau
rant) ik kan genieten van niks
doen zit altijd op de grond laat
altijd in winkels mijn beurt voorbij
gaan nog niet gewend aan koffie-
met-1 koekje, thee met 1 chocolaad-
je. LIN
GEASSIMILEERD? JA.
Als kind van weinig jaren
Zette ik voet op Indië's land,
Blank van huid en blond van haren,
Ging ik bij Ouders aan de hand.
Leefde het Leven als zovelen,
Deelde in leed en in veel lief.
Ook bij mij 'n brok als in andere kelen,
Toen ik 't land verliet, zonder grief.
En in Holland, met uit Ataka
Een doekje om mijn hoofd,
Riepen ook mij de mensen na,
Werd ik weer van iets beroofd.
Nu, huisvrouw, heb ik koffie altijd.
Maar rijsttafel? Dat is me te veel.
Stof en vuil winnen bij mij de strijd,
Daar ik liever met geestelijke waarden
speel.
In eigen kring sta ik terzij,
Want ergens ben ik geassimileerd.
6
