5
Er waren diverse verkopers van saté op de
Pasar Baroe tijdens de Herdenking 15 Augus
tus 1970, in allerlei bediening en allerlei sma
ken. Maar allen roosterden en leverden "tot
de stukken er af vlogen" en waren uitverkocht
vóór de helft van de avond om was. Wel
een rare gewaarwording om op die typisch
Hollandse straten opeens verkopers van saté
te zien en ze te ruiken op een wijze, waar
hetoel de beste groene-haring-boer niet aan tip
pen kan! Het stond aan deze kraampjes dan
ook tjokvol Hollandse liefhebbers en -sters.
Intussen is er blijkbaar toch wel verschil
in toebereiding van de saté in de normale
kraampjes van gehaktballen en zo, waar ook
saté verkocht wordt, en de saté 'van ons",
want de laatstgenoemde saté kon je gewoon
weg straten ver ruiken dus kwamen de lief
hebbers ook van straten ver aan rennen!
"Indisch echtpaar Number One"zoals het
door de straten van Haags Pasar Baroe reed
in een levensechte betja uit Indonesië. G.G.
Jhr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Sta-
chouwer en zijn echtgenote hadden in de korte
bestuursperiode vóór de oorlog uitbrak nooit
de gelegenheid gehad om persoonlijk met die
fleurige driewielers kennis te maken, al had
den zij het altijd graag gewild, zo verzekerden
zij ons. En kijk eens aan: een kwart eeuw
later werd een droom werkelijkheid, ja zelfs
in Holland, en "Bapak dan Ibu Tjarda" lieten
zich niet lang soebatten: ze stapten in en reden
rond in de origineelste rit die misschien ooit
een Indisch landvoogd gehad had.
En zo zag Indië's burgerij haar "beste vrien
den" weer terug: lachend en wuivend en hand
jes schuddend helemaal tot het eind van de
Haagse "Fred" en terug. Wij twijfelden er
niet aan of dit plaatje zal nog heel lang als
dierbaarste herinnering aan de Landvoogd in
menig album bewaard blijven.
Ongemerkt is nog een andere aparte figuur
op de foto gekomen: de betja-rijder. Toen hij
voor de TV werd geinterviewd, vertelde hij
als student in Nederland te vertoeven. Toen
hem gevraagd werd wat hij na voleinding van
zijn studie wilde doen, was zijn eenvoudige
antwoord: "lk ga terug naar Indonesië. Ik wil
bij de arme mensen zijn"een ongedacht ant
woord dat vele toeschouwers ontroerd heeft,
en ons allemaal opeens bewust heeft gemaakt
dat dat eigenlijk het mooiste doel is van het
leven op aarde: niet rijk en knap worden, maar
dit eventueel te zijn IN DIENST VAN ONZE
ARMSTE AD1KS, dus in de ware persauda-
raiin.
Pas toen wij deze betjakvoerder later op
zochten herkenden we in hem een haast ver
geten sobat uit de directe kennissenkring van
Tong Tong: Loyke Soebandi. Wij wensen hem
gaarne een mooie toekomst van dienbaarheid
aan zijn volk. En wij zijn getroffen door het
feit dat door een wonder en dwars over enor
me afstanden van leeftijd, nationaliteit en cul
tuur heen .hier drie mensen bij elkaar zijn op
één plaatje (GG Tjarda uit Groningen, Mevr.
Tjarda uit Amerika en Loyke Soebandi uit
Indonesië) wier leven gewijd is aan het dienen
van de medemens!
Hormat, driemaal hormat!
(Foto welwillend afgestaan dooi
de Haagsche Courant)
