BIJ DE VOORPLAAT
Karbouwen O
Moet U wat kopen?
Altijd ook even denken
aan de Tong-Tong TOKO
en Boekhandel dan!
f qii§ foim|
O VILMA
Voor ons die uit Indonesië komen, is
dit een goed en vertrouwd beeld: een
Javaanse botjah-angon 2), die een paar
karbouwen van of naar de sawah 3)
"giringd". 4)
Weet U waar ik aan denken moet
als ik zo'n foto zie? Aan arbeid, aan de
zwaarste arbeid die er bestaat, n.l. het
verzetten en bewerken van de grond.
De Javaanse boer heeft, zulks in te
genstelling tot zijn gelukkiger West-
Europese-, of Amerikaanse collega, niet
de beschikking over dure, moderne
landbouwwerktuigen. Zijn enige hulp is,
wil hij niet bezwijken bij zijn arbeid,
een ander soort "machine", een leven
de tractor, een sapi of nog beter een
oersterke karbouw, die goedig, zij het
wat traag maar zonder morren de wloe-
koe 5) door de vette klei van een sawah
trekt.
Kent U het beeld nog? De tani 6)
achter een span sterke beesten, in zijn
kielzog een paar deftig stappende en
pikkende koontools7); op een der kar
bouwenruggen een wiebelende, brutaal
kwetterende djalak penjoe! 8) Straks,
als de schaduwen van bamboe en toe-
rie 9) langer worden, is de dagtaak vol
bracht. De koontools zijn vertrokken.
Naar hun slaapbomen. Heel in de verte,
tegen het wazige blauw van de omrin
gende heuvels zijn ze nog als witte,
traag voortwiekende vlekken waar
neembaar. Ook de brutale djalak pen
joe is verdwenen. De karbouwen wor
den uitgespannen, mogen nog wat gra
zen en krijgen vervolgens het dagelijk
se, onmisbare bad in de kali. 10) Ook
dit is een beeld dat ons zo vertrouwd
is karbouwen in een kali, alleen zicht
baar de ruglijn boven het wateropper
vlak, een paar enorme horens, knip
perende ogen en snuivende neusgaten.
Omringd door poetsende, wrijvende,
schreeuwende, rondzwemmende botjah-
angons. Die altijd de grootste lol heb
ben. Maar deze kleine cow-boys ver
staan hun vak en zorgen goed voor de
dieren.
Ajo moelih! 11) Naar huis en naar de
kandang! 12) Wat de dieren als "sou
per" te vreten krijgen? Gras, toppen
van suikerriet- of djagoengstengels,
met als bijvoeding daon toerie 13).
Daar zit veel eiwit in. Ze moeten goed
gevoed worden, want morgen, morgen
zullen ze weer voor de ploeg worden
gespannen, om de zwaarste arbeid te
verrichten die er bestaat: het bewerken
van de grond. Boven de grote hitte,
beneden de vette klei en modder.
Opdat de tani e.n zijn gezin leve!
G. H. Bartman
Karbouw of waterbuffel (horen drie
hoekig op doorsnee). Bos Bubalus.
2) Botjah-angon. Botjah kind niet
in betrekking tot de ouders). Angon
hoeden. Botjah-angon the little
Javanese cow-boy!
3) Sawah rijstveld.
4) giring drijven, het vee naar kcoi
of stal drijven.
5) wloekoe ploeg.
6) tani boer.
7) koontool de Javaanse zilverrijger
(de "tenggarahan" heeft een gele
snavel en gele poten, de aigrette
een zwarte snavel en zwarte poten.
8) Djalak penjoe De djalak is een
vogel, die ongeveer te vergelijken is
met de spreeuw. Er bestaan ver
schillende soorten van, o.a. de dja
lak gading of mas, de penjoe of
soengoe of kebo (daar heb je 'm),
de djalak oeren of oeret, de djalak
poetieh. De djalak penjoe pikt de
voor een karbouw zo hinderlijke tja-
plaks (teken) weg.
9) Toerie een boomvormige "vlin
derbloem". (Sesbania grandiflora),
die in 2 soorten voorkomt, n.l. de
eetbare witte (witbloemige) en die
met rode bloemen.
10) Kali rivier.
11) ajo moelih! Vooruit, naar huis!
Kom, laten we naar huis gaan!
12) kandang veestal (Kebo boelé
moelih kandangé, kebo boelé bali
kandangé).
13) djagoeng mais.
daon blad (Indon.), Javaans is
"godong".
Een uitgave van de Moesson Reeks
verkrijgbaar bij Boekhandel Tong Tong
f 5,90.
„DE MANNEN
VAN DE WITTE BOOT"
door C. Hokke en W. F. van Rooy
Een boek over de
Gouvernements-Marine
Formaat 27 x 21 cm; 97 blz.af
beeldingen; 3 hoofdstukken t.w.
De G.M. tijdens de
internering
Hr. Ms. „Zuiderkruis" in
oorlogstijd
Schetsen uit de jaren voor
de 2e wereldoorlog
Het boek wordt U toegezonden
na storting van tien gulden op
girorekening 355994 t.n.v. W. F.
van Rooy te Bussum.
ABONNEES AMERIKA
Tong Tong niet ontvangen of
beschadigd en U wilt gauw een
ander exemplaar? Bij Roy Stee-
vensz, 11543 Buell str., Santa Fe
Springs, California 90670 kunt U
er om vragen.
Naar Den Haag schrijven duurt
te lang!
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 15e JAARG. No. 5
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel MIJ Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
2de Redacteur: G. H. Bartman, Willem Klooslaan
38, Eindhoven.
Eind-redacteur: Ch. Manders.
Verschijnt de 1ste en 15de van iedere maand.
Prijs per nummer f 1,Abt. Nederl.: kwart, 6,
halfj. f 12,jaar f 24,Abt. Europa: jaar 29,
Buiten Europa: jaar f 34,
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 69,—; Indonesië f 64,—; Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 54,—, Canada en Ver. Staten
f 44,—; Maleisië en India f 51,—; Suriname en
Antillen f 44,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af *e
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
2
