EN TOEN HADDEN WE
DIE PASAR BAROE
4
Klanten van voor, van achter, van links en rechts... foto Mecksenaar
Hoe ontstaat toch zo'n pasartje in Singaradja, in Kediri,
Batoedjadjar of Soerabaja? Ach gewoon, een paar mensen
hebben wat te verkopen, ze gaan ergens zitten, spreiden
hun handeltje uif en dan komen de kijkers en kopers van
zelf. En met de klanten komt ook de trek in wat eet- en
drinkbaars en zie, daar komen warempel de toekang ès
en de bébé petjel aan. Even later ook nog een sawoh-
verkoper en de man die de lekkerste tapé maakt van de
hele streek. Zo, tegen het middaguur is het pasartje ge
boren, zomaar ergens in het stof, in de brandende zon of
in de schaduw van een boom of muur. Altijd gemoedelijk
en vriendelijk, nooit schreeuwerig en commercieel.
Hoe maak je nu zo'n pasar in het statige Statenkwartier
van den Haag? Dat zal ik U verklappen. U zorgt allereerst
voor een comité en een werkgroep. Dan voor een regisseur,
een adviseur en wat controleurs. Verder verzekert U zich
van de medewerking van de winkeliersvereniging, de ge
meentereiniging, de politie en de brandweer. Resultaat: een
GEWELDIGE pasar baroe!
Weet U, dat pasartje in Kediri zal altijd een warm plekje
in mijn hart hebben, maar deze geimproviseerde Pasar
Baroe Den Haag ook. Omdat het ONDANKS dat volkomen
gebrek aan Indische sfeer toch zo dapper sfeer heeft weten
te maken.
Ik had mijn handeltje neergezet op een piepklein tafeltje
en nog een tafeltje ernaast. Hoe later de avond, hoe sterker
de geuren van doerian, saté en pisang goreng, het hing
helemaal af van de windrichting. Het is grappig dat wind
niet zo koud is als hij de lucht van saté meevoert!
Er was zoveel: sierstenen, kroepoek, pajongs en lem-
pers, ijs Sjanghai en Ola ijs, tuniekjurkjes en kains, pruiken
en boeloe ajam. Maar vooral: veel mensen, erg veel in een
gestadige, aarzelende stroom zoals het op een drukke
pasar hoort. Nergens het hatelijke geluid: "Ik was vóór
U". Een Hollandse kraamhouder begint uit macht der ge
woonte luidkeels zijn waar aan te prijzen. De mensen kijken
hem vreemd aan, bijna verwijtend. Hij verkoopt niets. Dan
zwijgt hij en even later staat het twee rijen dik voor zijn
stalletje.
Hollandse vrouwen, wildvreemden, vinden elkaar over
een hoornen tjentong. Ik leg ze uit waarvoor die gemaakt
is en waarvan .Ze kopen er beiden een, druk kwebbelend
over de "nassi".
Kostelijk ook de onderlinge informaties te beluisteren
tussen een Indië-ganger en een nooit-in-lndië gewezene.
Jonge mensen, tieners zijn het meest geinteresseerd in
vreemde dingen, de ouderen kopen het meest. In 5 dagen
Pasar Baroe is het grote Mysterie van de Oost ontsluierd.
Na het feest zal het weer bedekt zijn door het eeuwenoude
laken van onwetendheid. Nederland accepteert langzaam
of nooit.
Brandweer? Niet nodig gehad ondanks talrijke open saté
vuurtjes.
Politie? Die had het makkelijkste baantje in jaren.
"De koude hoek" bij de Willem de Zwijgerlaan, anders koud door windvlagen,
nu door es Sjanghai... foto Vening
..geen pasar baroe zonder rongeng... foto Vening
Toko "Han" (Frankemolen) de ramé-ste Reformzaak van den Haag... foto Vening
Betjaks, pikoelans, en alles wat in een pasarstraat hoort... foto Zus Steup
