'S AVONDS VERMOEID NAAR BED?
GEEN ENERGIE?
Aktief
VITALE POSITIEVE GEZONDHEID
VOOR MAN EN VROUW
V
Dit nieuwe, natuurlijke antwoord kanvoor u de oplossing zijn.
Zegen uit de bijgebouwen
CAPSULES
De oorlog stond voor de deur. Mijn
man moest met de regering mee naar
Bandoeng, als de Jappen Bantam bin
nenkwamen. Zijn gezin mocht niet mee,
zodat wij op Batavia bleven.
De chauffeur, die met vrouw en kin
deren op 't erf woonde, ging met de
baas mee. Daar de baas weten moest,
of hij met de auto kon gaan werd de
chauffeur de volgende vraag gesteld:
Chauffeur, als de perang hier komt,
moet de toean naar Bandoeng. Hij wil
weten of je hem rijden wilt of hier bij
vrouw en kinderen wilt blijven. "Als er
perang komt, ga ik met de baas mee.
Wie moet er anders voor zijn kleren en
zijn eten zorgen?" was het onmiddel
lijke antwoord. "Mijn vrouw en kinde
ren blijven hier bij U".
Hij stelde zich, zoals wij allen, de
oorlog als werkelijkheid voor. Zijn
baas, de dokter, zou met de troepen
mee moeten, de rimboe in, dacht hij.
Daar is niets van gekomen, zoals wij
weten, maar nu zat hij op Bandoeng
en wij op Batavia. De eerste weken
mocht de baas nog dagelijks contact
hebben met de zoon achter de kawat
in Bandoeng. Chauffeur haalde diens
kleren om te wassen en bracht wat
nog gegeven mocht worden naar zijn
jonge baas.
Op een dag zei deze tegen hem:
"Chauffeur, ik heb gehoord dat Mam
en de zusjes uit 't huis gezet zijn, wil
jij gaan kijken?" Ontsteld is hij toen
naar zijn baas gegaan die nog niet ge
ïnterneerd was, met 't verzoek te mo
gen gaan kijken. En zo kwam 't
bericht was toen nog niet waar op
een vroege morgen een angstig be
zorgd gezicht om de hoek kijken en
toen hij ons nog vond, bleef hij dood
stil staan kijken. Hij kon geen woord
uitbrengen en toen wij allen blij naar
hem toegingen, rolden de tranen hem
over de wangen.
Hij is bij ons en zijn gezin gebleven;
de auto ergens verstopt in Bandoeng
kon hij toch niet rijden, maar hij was
bereid berichten naar Bandoeng over
te brengen. Zijn "badjoe dienes" liet
hij thuis, en met een gewoon slobberig
wit jasje bracht hij brieven en koffers
over, de laatste, door omkoping van
een koelie, niet door de controle.
Zo reisde hij met gevaar voor zijn
leven er mochten toch geen brieven
geschreven worden enige keren
heen en weer, tot ook wij naar Ban
doeng gingen om met vader gezins
internering te krijgen.
Voordat het zover was, trachtten wij
met lesgeven wat te verdienen. H.B.S.-
leerlingen kregen bij ons thuis les van
nog vrij zijnde leraressen, en wijzelf,
mijn dochter en ik gaven lager onder
wijs. Die vele kinderen vielen op bij
toekang sajoer of boewa. Eén van hen
vroeg aan de huisjongen of de kinde
ren les kregen bij ons. Dat mocht im
mers niet. De huisjongen, een lange,
rustige Javaan, deed heel verbaasd en
zei: "Massah kapan tida boleh!"
Als u 's avonds oververmoeid bent,
geen energie meer bezit, kan dat be
tekenen, dat u de natuurlijke vitaminen
nodig hebt, zo noodzakelijk voor de
juiste bloedtoevoer naar de spieren
van het lichaam en naar de hersenen.
Neem daarom Aktief Capsules. Deze
combineren hoge concentraties van
tarwekiemen (de rijkste bron van
Ook hij en zijn vrouw hebben ons
tot 't laatst gediend.
't Waren zeer verschillende typen.
De chauffeur wat meer ontwikkeld en
geneigd iets van de Hollanders te le
ren, had zijn dochter naar de Hollands-
Inlandse school gestuurd. De kinderen
leerden van die onze Hollandse liedjes.
Toen de chauffeursvrouw haar vierde
kind verwachtte vroeg de chauffeur aan
mijn man, die in 't bestuur van de
vroedvrouw-opleiding: "Boedi Kemoe-
lian" zat, of er een vroedvrouw voor
de geboorte mocht komen. Dat was
natuurlijk goed en mijn man stelde hem
de wagen tot zijn beschikking om de
vroedvrouw te halen, als dat nodig was.
Ik hoor nog 't zachte tikken op ons
raam 's nachts om 1 uur: "Toean, Toe
an!" We begrepen 't natuurlijk dadelijk.
"Ga maar", zei de baas, "Neem de
auto maar".
De huisjongen, meer primitief, wilde
later van geen dokter weten, toen zijn
zoon ziek was, ofschoon ik een Indo
nesische dokter, die onder mijn man
werkte en met wie wij zeer goede
vrienden waren, gevraagd had, de huis
jongen over te halen, 't doodzieke kind
naar de CBZ te brengen. Hij weigerde,
bracht 't arme kind naar de kampong,
waar 't gestorven is.
In 't begin van de oorlog trouwde
zijn dochter en ons werd vriendelijk
gevraagd daarvoor in de kampong te
komen. Dit hebben we natuurlijk ge
daan. Later zeiden kennissen, "Wat
gevaarlijk om nu naar de kampong te
gaan". We hebben daar zelfs niet over
„groei"- en ,,energie"-vitaminen) met
andere natuurlijke vitaminerijke con
centraties. Aktief Capsules zijn smaak
loos, werken niet gewoontevormend.
U zult verbaasd staan over de invloed
van Aktief Capsules op uw energie
en welzijn. Begin vandaag nog met
Aktief Capsuiep. Verkrijgbaar bij apo
theker en drogist, 3,90 per kuur.
gedacht en ook niets dan hoffelijkheid
in de kampong ondervonden.
Op een dag na de oorlog, toen we
eindelijk weer in een huis zaten, zon
der bedienden, kwam plotseling een
magere man in armoedige kleren 't erf
op. De chauffeur! Hij was in de oorlog
in dienst geweest bij een Indonesisch
ingenieur en zat op Cheribon. Hoe hij
't wist? De bekende kabar angin.
Maar op een dag ging hij naar zijn
baas toe en zei: "Ik wil naar Batavia,
mijn baas is terug". Hij en zijn vrouw
kwamen bij ons terug, werkend als
kokki en djongos. Hij kon 10 x zoveel
verdienen als hij ergens anders als
chauffeur ging werken, maar hij wilde
wachten tot zijn baas weer een auto
zou krijgen, en toen hij eindelijk be
greep, dat dit heus niet meer gebeuren
zou, liet hij zich met moeite overhalen
bij een vriend van ons te gaan werken.
Als kroon op zijn werk en beloning
voor zijn trouw, mocht hij 't beleven,
zijn jonge baas en diens bruid naar 't
stadhuis te rijden, gekleed, seperti doe-
loeh met een pak èn een hoofddoek,
die ik hem voor die gelegenheid ge
geven had.
Er was nog een grappige bijkomstig
heid. Onze vriend bij wie hij werkte,
had een gewone kleine Ford, maar een
kennis van hem en van mijn man, had
een Buick, die zich beter leende tot
bruidsauto. Op de trouwdag reden bei
de wagens het erf op. Ze wisselden
van chauffeur en zo mocht hij 't geluk
hebben, zijn jonge baas en diens bruid
in een grote auto naar 't stadhuis te
rijden.
Een jaar na 't heengaan van mijn
man, reed hij ons in de wagen van onze
Indonesische vriend de dokter voor 't
laatst naar Priok. 't Afscheid was moei
lijk en ik heb nooit meer iets van hem
gehoord, maar vergeten zullen we onze
goede trouwe vriend nooit.
H. Huisman-v. Voorden
9
