£Mm
oJVlm
lo de rijksoverheid vraagt
Weerzien met de Costa Del Sol
BOJANUS
secretaresse
16
Dit jaar heb ik na elf jaren Zuid-
Spanje weer terug gezien. In de jaren
'58 en '59 ontwikkelde ik er de plannen
voor de bouw van een "Indisch dorp"
na heel wat omzwervingen om geschik
te grond te vinden, die uiteindelijk in
de olijvenboerderij El Atabal bij Malaga
gevonden werd. De naam El Atabal
(De Pauk) lokte uiteraard extra omdat
hij associeerde met Tong Tong.
Het idee van een Indisch dorp sprak
des te meer aan omdat de verhoudin
gen tussen Nederland en Indonesië
snel verslechterden. Uitgebreide con
tacten met in steeds toenemende mate
teruggekeerde Indischgasten (o.a. de
"spijtoptanten", voor welke ik met
Kees Stolk samen de repatrierings-
stichting NASSI van de grond hielp)
hadden mij ervan overtuigd dat (onaf
hankelijk van welke bijgedachten ook)
Holland voor massa's Indië-klanten
"niets gedaan" was.
Intussen kwam ook de emigratie naar
de Ver. Staten op gang, waaraan Tong
Tong met zijn volle inzet mee werkte.
Ook hier één sterke drijfveer: een be
ter klimaat dan Holland en een wijder
horizon. Toen tenslotte de contacten
van Nederland met Indonesië totaal
verbroken gingen worden vestigde ik
mijn hoop op de stichting van een
"bruggehoofd" met ons stamland en
vestigde ik me in Californië. (Met a.h.w.
"de blikken gericht op Indonesië aan
de overkant van de Pacific").
De jaren gingen emotievol voorbij.
In de N.V. "Robigo" ontstond bij de
verdere aanpak van El Atabal verschil
van mening over de opzet, waarbij de
anderen liever een bungalow-dorp na
streefden van een minder goedkope
opzet. Dit week totaal af van mijn ide
aal: een "door en door Indisch" dorp
met een grote sector voor Kleine
Boengs in een werksector voor tuin
bouw, pluimveeteelt, techniciens en
klein-industrie (tahoe, tempeh, trasi,
enz.). Toen er zelfs enkele stemmen
opgingen dat voorkomen moest wor
den dat het "een kampong" werd, was
de maat vol. En ik verliet de N.V. en
keek er niet meer naar om.
Intussen was de bestaansstrijd voor
Tong Tong steeds critieker geworden,
deels omdat ik niet in Holland was, en
uiteindelijk was ik genoodzaakt naar
Den Haag terug te keren om mij ge
heel te wijden aan het herstel van Tong
Tong.
Eerst de vorige maand dus zag ik
Zuid Spanje weer terug. Het weerzien
was verbijsterend. Stranddorpjes als
Torremolinos, Fuengirola en Marbella
waren uitgegroeid tot optorende ont
spanningscentra. Het slapende Malaga
was een daverende hardwerkende stad
geworden, die zich voort "gegeten"
had tot aan El Atabal. Het rustige en
dromerige van de Costa del Sol had
plaatsgemaakt voor een ontzaglijke
drukte als een verstoord mierennest.
Toeristen van alle windstreken ter we
reld krioelden in de winkelstraten met
volgetaste moderne winkel-etalges. Al
les was mondain.
Al is deze Spaanse Kust van de Zon
nu een door velen begerenswaard va-
cantie-object geworden, voor mij was
de lol er totaal af. Ben ik ouder ge
worden? Mij trok de landelijke lust van
het dieper in gelegen Miralmonte, dat
direct deed denken aan de serene rust
van een Trètès, een Depok. Dagen en
nachten lang klonk er alleen het ge
kwinkeleer van vogels, de verre roep
van een landman op zijn akkers, een
heel ver verwijderd motorgeronk van
een autobus.
In tegenstelling met El Atabal dat be
hoorlijk dicht opeen gegroeid raakt, is
in Miralmonte nog een wijd erf om elk
huisje en buiten de nederzetting een
wijd uitzicht op de glooiende dalen en
heuvels van het rustieke landschap. Op
de landwegen nog herders met kudden
geiten, boeren met pakezeltjes, in slo
ten langs de weg wassende vrouwen.
In de dorpen Alhaurin en Coin, waar
door de Miralmontenaren geblandjaad
wordt, de typische gemoedelijkheid van
stadjes als Grissee of Sidoardjo.
Heeft El Atabal een Wassenaarach
tig aspect met zijn vaak prachtig aan
gelegde tuinen, zijn altijd op visite ge
klede bewoners, zijn vele auto's, Miral
monte is veel landelijker, de tuintjes
zijn sederhana, de bewoners lopen in
losse of nuttige werkkleding, waar
geen tuintjes zijn groeit alang-alang,
wat het geheel toch wel een pionier
achtig voorkomen geeft. Er wordt door
een enkeling ajams gehouden; in plaats
van de bloementuin domineert de
groententuin. Toch zien alle huisjes er
van binnen up to date ingericht uit.
Hier is nog uitgroeiïng nodig tot een
vól dorp (ettelijke percelen zijn nog on
verkocht) met een werkzame oude dag,
waarin men een actieve rol vervullen
kan in het gemeenschapsleven. Oef,
het wordt tijd dat ik een lotje uit de
loterij trek! Al kepingin, weet je...
T.R.
"Zoudt U zo vriendelijk willen zijn
voor mij postzegelverzamelaars te
willen oproepen die met mij postze
gels zouden willen ruilen. Ik kan
postzegels van (haast) de gehele
wereld geven in ruil voor Indone
sische (Indische). Als muziekhande
laar in Batavia, Soerabaja, Medan,
Cheribon, Semarang heb ik 30 on
vergetelijke jaren in dat echte para
dijs mogen leven en werken".
Wilhelm Bojanus
(81 jaar)
Zo'n gewoon verzoek eigenlijk en wat
een lawine van heerlijke herinneringen
aan ons muziekleven doet de naam
"Bojanus" wakker worden. Wie heeft
postzegels en wie heeft herinneringen?
voor het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie
te Amsterdam
Indische afdeling.
Vereist: MULO/MAVO-opleiding; typediploma.
Salaris, afhankelijk van leeftijd en ervaring, max. f1180,-
per maand.
Tel. inlichtingen (020) - 24 3312.
Schriftelijke sollicitaties onder vacaturenummer 1-1421/1544
(in linkerbovenhoek van brief en enveloppe) zenden aan de
Rijks Psychologische Dienst, Prins Mauritslaan 1,
's-Gravenhage.
AOW-premie voor Rijksrekening. De salarissen zijn exclusief 6%
vakantieuitkering