LANGS
TIJGER
PADEN
HET GELUK VAN HETJAGEN
Tenggheh Polèh(Ill)
Lex Denninghoff Stelling
"De jacht behoort tot het zuiverste repertoire
van het menselijk geluk"
]OSé ORTEGA Y GASSET
(Wat Madoerees is voor: "Schiet nog's 'n keer!")
Deze desa heet Besuksat. En dat is
het Einde. Ik bedoel, verder op is er
geen desa meer. Wel een paar Indo
nesische ambtenaren van de Meteoro
logische Dienst, die als taak hebben de
vulkaan in de gaten te houden. Deze
Smeroe kan af en toe danig te keer
gaan en bij de minste kuch-of hoestbui
beeft de aarde...
Ik weet niet precies wat de betekenis
van de naam Besuksat is en daarom
wilde ik er even met U over praten.
Kennnelijk is hier sprake van een sa
mentrekking van twee woorden, nl.
"Besuk" en "Sat". "Sat" is Javaans
voor "uitgedroogd" (een put, kooksel),
droogleggen (van sawah's), droog ge
worden, etc. Het woord "besuk" ken
ik in "lemah besuk" en het betekent
zoveel als grond van zwarte klei met
fijn zand. Als er op tegalans (droge
rijstvelden) veel steen en kiezel voor
komt, spreekt men wel van "lemah
besuk". Ik heb ook wel eens horen
zeggen, dat "besuk" rivier betekent.
En Besuksat zou dus zijn: een droog
geworden of drooggevallen rivier. Hoe
het ook zij, ik heb daarboven èn een
droge rivierbedding gezien èn aarde
sterk vermengd met zand, steen en
kiezel.
De pondok van Rachmad vond ik ide
aal! Niet qua afmetingen of luxe, maar
de ligging er van is goed en de inde
ling der vertrekken zoals die wezen
moet. Je zult zo'n pondok hebben zeg!
Een trap op en je komt in de open
voorgalerij. Hierachter is een lange
middengalerij met rechts drie slaapka
mers. Een grote keuken en een iets
lager gelegen badkamer met ruime
mandi-bak completeren het geheel.
Naast de pondok kun je onder een
soort afdak je auto kwijt.
"U zult wel moe zijn, meneer Bartman,
wilt U niet wat rusten?" "Heel erg
vriendelijk van U meneer Rachmad,
maar als U me aan een spuit kunt hel
pen, ga ik er onmiddelijk op los! Okay?
Ik had de keuze tussen drie verschil
lende soorten kalibers kogelgeweren,
nl: 1) Een Johnson, kaliber punt 30 vijf
schots semie-automatic (7,62 x 62 mm.)
De Nederlands Indische Regering be
stelde vóór de vijandelijkheden met
Japan uitbraken in Amerika een partij
van deze geweren. Die ook werden
ontvangen. Het waren zeer zuiver
schietende wapens, maar met een nog
al vreemde vorm!
2) Een 5 schots grendel repeteer 8 x 57
mm buks systeem Mauser van Cze-
chische makelij (met gemonteerde 4 x
vergrotende doelkijker). 3) Een 5
schots grendel repeteer Winchester in
kaliber punt 270 en model 70 (6,858
mm.) Met gemonteerde 4 x vergrotende
doelkijker voorzien van kruisdraad.
Ik koos laatstgenoemde spuit, verwis
selde snel van shirt en schoenen, stak
10 Winchester "Silvertip"-patronen
(van die lange, slanke weet je wel) in
m'n zak: "Ajo Pak Niti, mangkat jo?"
(Pak Niti, m'n gids is tani) Pak Niti
"Monggo!"
We holden weg. Opschieten! Het was
al half vijf en aangezien we erg hoog
zaten, was de kans op mist, grimis, ne
vel etc. niet gering. En dan zie je de
"bolen"!
Na 100 meter door Besuksats "Main-
street" gelopen te hebben, kwamen we
in een stuk jungle, waar alles door el
kaar, maar hoofdzakelijk Mary-Gold
groeide. Een prachtige djago-alas vloog
luid protesterend vlak voor m'n voe
ten op. Na enige tijd stond ik aan de
rand van een bijna loodrechte wand,
Sterk verlaagd in prijs I
Thans slechts f 4,incl. porto.
een hoge rivieroever. Diep beneden
me was een droge bedding. Hoe hoog
die wand was? Een meter of vijftien
misschien.. Maar dit was wel het laag
ste punt. Hier gingen de mensen via
een zig-zag pad naar de rivier om er
te baden of kleren te wassen. Elders
was de oever zo'n 30-40-50 meter hoog
en door de zeer dichte begroeiing on
bereikbaar. Van waar ik stond, kon je
zowel links als rechts de loop van de
kronkelige, bochtige bedding, die 25-
40, op sommige plaatsen 80 meter
breed was, zien.
In deze tijd van het jaar waren er 2-3
bruisende bergbeken, met kristalhelder,
ijskoud water. Je had die rotsblokken
van onvoorstelbaar grote afmetingen,
kris en kras en schots en scheef door
en over elkaar en op elkaar, waarmee
de bedding bezaaid was, moeten zien.
En dan vraag je je even af: Zouden
hier vroeger reuzen aan het knikkeren
zijn geweest? En hoe groot moeten niet
de krachten binnen in die Smeroe ge
weest zijn om effe zo'n huizenhoge
steen met een gewicht van tonnen en
nog eens tonnen de krater uit te "lel
len", de lucht in te blazen, ik zie het
gebeuren. Daar gaat ie! Om even later
met een bens neer te klappen op de
helling en omlaag te donderen, alles
verpletterend op zijn weg naar het
laagste punt. De kali! Kaatsend op an
dere stenen en rotsblokken, wegve-
rend, vonken spetterend. Ajo! Let go!
En hier, hier is ie tot rust gekomen,
samen met z'n collega-keien. Hier kan
ik 'm bewonderen in al z'n grootsheid.
Boekan main. En zo liggen er honder
den, wat, duizenden.
Of zouden deze rotsen naar omlaag
geschoven zijn door een een lahar
stroom? Twee, drie bruisende beekjes
stromen door de bedding. Tussen al
dat gesteente. Je kunt er met een beet
je acrobatiek wel over heen springen.
Pak Niti vroeg: "Koelo gendong
'nggih?" Beste Pak Niti!
Maar straks in de regentijd, als het
boven plenst moet al dat water onmid
dellijk verwerkt worden door deze kali.
Nou, dan zijn die twee of drie mooie
beekjes veranderd in een grote Duivel!
En dan moet je niet proberen hier over
te steken. Niti zei: "Mboten kenging!"
(kenniet)
En dat is duidelijk. Dan is het hier niet
meer het tamme geval, waar je wel
overheen kunt springen. Nogmaals, dan
zijn alle duivels losgebroken. Je zou
door het aanstormende water plus de
meegevoerde zware stenen, ontwor
telde bomen en wat dies meer zij, bij
de eerste de beste stap eenvoudig ver
pletterd worden. Voor je "pap" kon
zeggen!
Enfin, ik was goed en wel aan de over
kant gekomen en omhoog kijkende kon
ik precies zien tot waar het water
kwam als het werkelijk menens~werd.
Weer een zig-zag pad en 200 meter
verder moest ik een heuvel beklimmen.
"Heb medelijden Pak Niti, met deze
18
