ionq toimf
BIJ DE VOORPLAAT
't Carillon
DE WARINGIN
^j-uwelieróbedryl
Massieve Herenring
Geen wonder dat men zegt dat in
zijn takken geesten huizen.
Geen wonder als mocht blijken dat
in zijn gasten wérkelijk geesten huizen.
Want als er een leven is na de dood,
is voor zoekende geesten die de aarde
nog steeds minnen, geen mooier rust
plaats denkbaar, zó kalmerend, zó wijs,
zó droomverloren als de waringin.
Hier zou eeuwig leven en toch eeuwige
rust mogelijk zijn.
Want hier is het zelfs op de heetste,-
van dynamiek stralende dagen koel en
bezonken en stil. Het is alsof het la
waai van de stad, het geraas van het
popelend verkeer op de wegen opge
vangen wordt op de vacht van triljoe
nen blaadjes. Terwijl de hoogste bla
deren het koele azuur van de hemel
plukken en neerlaten en filteren op
weg tussen takken en bladeren. Tot
beneden, op aarde, alles "hajom ha-
jem" is, zoals de Javaanse taal het zo
onnavolgbaar zuiver en klankvol zegt.
Terwijl het woordenboek een beetje
stotterend vertaalt: hajem koel en
hajom ook koel. Maar wie met het
volk en het land is opgegroeid voelt
dat hajem zegt "koel", maar hajem óók
zegt: vervullend, bevredigend. Datgene
wat de wandelaar door de hete zon
voelt als hij deze schaduw intreedt:
een koelte die het rustverlangen ver
vult.
De indrukwekkendste bomen ter we
reld heb ik met eigen ogen gezien: de
ceders van Libanon, de Redwood trees
van Amerika en de waringins van Indo
nesië, maar zeker zegt in mij het Land
van Herkomst: de waringins zijn het
mooist. En waarom? vraag ik. Omdat
zij voor mij Thuis betekenen.
En dan een "thuis" van een heel
speciaal soort, het Thuis van wijde
aloon-aloons, van kratons en kebupa-
tèns, van residènans en paleizen - waar
je als héél kleine jongen al kon spelen
in een eigenaardig soort kalm geluk.
Misschien ook omdat je al van kleinsaf
hoorde dat waringins "heilige bomen"
waren. En omdat je er desnoods hele
maal niet in geloofde, was je toch niet
zo baldadig en branie als altijd. Mis
schien ook omdat er geen vliegers in
deze bomen zaten (misschien aan de
buitenkant wel, maar als je ónder de
waringin was, zag je er toch niets van)
en dus de uiterlijke tekenen van balda
digheid en "ajo madjoe!" ontbraken.
Ja, en misschien ook omdat de ein
digheid van elke andere boom hier
ontbrak. Niet alleen kon je binnendoor
zijn top niet zien, maar hij was met zijn
vorstelijke bladermantel alom aanwezig.
Zijn schaduw was zó groot dat de zon
noch met zijn directe straling, noch met
zijn hitte je hier ooit bereikte.
•K
Ook in je leven in Indië bleef de
waringin "alom aanwezig". Waar je
ook kwam in Indië: de indrukwekkend
ste bomen waren altijd waringins. En
waringins waren overal. Zij leefden in
de gesprekken en zij leefden in de ge
fluisterde mystieke verhalen. Zij leef
den in de literatuur en zij leefden daar
waar alle andere bomen geen leven
meer hadden, maar de waringin wél.
Want als men sprak over tijden ver te
rug en ver vooruit, en over bovenaard
se tijden, dan sprak men niet over an
dere soorten bomen dan over de wa
ringin.
Als hij alom tegenwoordig is, is hij
dan onsterfelijk? Zelfs wij, sterfelijke
wezens, weten van waringins die ge
kapt werden of die "er vroeger waren
en nu niet meer".
Deze boom op het omslag van Tong
Tong is er niet meer. Hij stond bij
Songgoriti vlak bij de grens van Kediri.
Op die grens staat ook de Keloed. En
toen deze vulkaan op 20 mei 1919
brullend tot uitbarsting kwam, werd de
ze waringin weggevaagd als door een
reuzen hand. Merkwaardige datum,
want weet U dat de uitbarsting van de
Keloed daarvóór op 25 mei 1901 plaats
had? Bijna precies achttien jaar eerder?
Vele oudere lezers van Tong Tong heb
ben deze uitbarstingen meegemaakt.
Daarom nemen we ook nog een
plaatje op van de laatste uitbarsting:
een zee van "gestolde" lahar in Blitar,
de ruine van de auto van de regent
van Blitar en op de achtergrond het
stationnetje met de vluchtelingentrein
die door de fatale stroom werd achter
haald. Klein brokje geschiedenis van
dit kleine stadje met een heel oude
Javaanse historie*) En een ander klein
brokje historie: onder de boom van de
voorplaat een in de wijde omgeving
van Songgoriti bekende familie: vader
lees verder pag. 3
Tel. 33 72 57
Thomsonlaan 108
Den Haag
Postgiro 1359608
Speciaal Atelier voor
Indische sieraden in
22 EN 24 KARAATS
GOUD
hierop kunnen 2 tot 3 letters
gemaakt worden; stempelring
22 karaats goud 275,
i
Als U tijd hebt door de week of
zaterdag tot 1 uur; komt eens
neuzen bij Toko en Boekhandel
Tong Tong, Pr. Mauritslaan 36,
(vlak bij het Congresgebouw, lijn
10 of bus 14).
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 15e JAARG No. 21
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
2de Redacteur: G. H. Bartman, Willem Klooslaan
38, Eindhoven.
Eind-redacteur: Ch. Manders
Verschijnt de 1ste en 15de van iedere maand.
Prijs per nummer 1,25. Abt. Nederl.: kwart, 7,
halfj. 13,75; jaar f 27,50. Abt. Europa: jaar f 33,
Buiten Europa: jaar f 38,
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 73,Indonesië f 68,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 58,Canada en Ver. Staten
f 48; Maleisië en India f 55,Suriname en
Antillen f 48,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
2