Ti
i
japceng
J. M. VAN EXEL's
Het zijn namen die tot de geschiedenis behoren: v.l.n.r. Dick de HoogIr. Wermuth en Air. W im Ploegman. Zij zijn topfiguren geweest
van het Indo Europees Verbond. De portretten van De Hoog en Wermuth werden in 1934 door de ouders van onze redacteur Bartman van
foto's tot "levensgroot" gecopieerd en aan het 1EV geschonken om opgehangen te worden in het IEV-clubhuis aan Simpang. Daar kwam
later het portret van Air. Ploegman bij. De laatste werd tijdens de bersiap-relletjes in Soerabafa vermoord.
Toen Bartman vorig jaar Indonesië bezocht rond hij de portretten terug in dat inmiddels tot school ingerichte clubhuis. De portretten
waren uiteraard in de verdrukking geraakt en vergeten. Daarom plaatsen we deze foto .1 in Tong Tong. In de hoop dat er uit onze lezers
kring anecdoten of aparte memoires tevoorschijn zullen komen om deze drie verdienstelijke mannen in elk geval in onze jaargangen te
vereeuwigen.
Het verhaal vari jou over de tjapoerig
(Kerstnummer) heeft ook bij mij herin
neringen opgeroepen, herinneringen
aan een jeugd, die ik niet als onver
deeld gelukkig kan omschrijven, maar
die achteraf, mede door herinneringen
als deze toch zo rijk is geweest aan
mooie momenten en belevenissen.
Mijn grootmoeder woonde in een
huis aan een kali in één van die vele
huizen in Djakarta, die langs een kali
staan.
Ik mocht nooit bij die kali spelen,
want die kali was vies, gevaarlijk, ver
raderlijk en allerlei duistere gevaren
konden mij daar bedreigen. Maar langs
de kalikant groeide het gras hoog en
ais ik op mijn buik lag, kon niemand
vanuit het huis mij zien.
Ik had als meisje zo mijn zorgjes en
ellenden, die ik voor geen geld aan de
openbaarheid wou prijs geven en die
ik alleen deelde met "mijn" tjapoeng.
Iedere middag n.l. in het middaguur als
alles rustig was of sliep of gewoon
sudderde in de hitte, dan sloop ik naar
de kali en op mijn buik in het gras
wachtte ik op de tjapoengs; er waren
er héél veel, als je stil bleef liggen.
Maar er was één speciale (verbeel
ding wellicht!) die was van mij; hij was
niet ordinair groen, zoals de meeste,
nee, deze was blauw en groot; een
koningstjapoeng en hij kwam soms op
mijn hand zitten en aan hem vertelde
ik alles, waarheid en fantasie, hoop en
teleurstelling, vreugde over een nieuwe
pop, verdriet over een verloren vrien
dinnetje.
En de tjapoeng zat gewoon en trilde
met zijn vleugels en poetste zijn ge
zichtje op en vloog weg als het hem
verveelde.
Dan sloop ik terug naar huis, vuil,
met een gekreukt jurkje, maar voldaan
en met een gevoel van enorme opluch
ting, dat alles nu weer geregeld en in
orde was.
Mijn grootmoeder zat dan in de ach-
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
Ruime keuze in zomer-sandalen.
tergalerij en had pisang goreng gebak
ken of oebie of soms kwee lapis en
nooit vroeg ze "Waar kom je vandaan",
of "Wat ben je vies". Ze zei: "Kom
hier, droomster, en eet dit op, want
van dromen alléén blijf je mager".
En dan, voor de anderen kwamen,
zaten zij en ik daar op het stoepje van
de achtergalerij en aten koekjes en
dronken ijsthee en voelden ons intens
gelukkig en onmetelijk rijk.
Jammer genoeg heb ik niet lang van
deze middag-uren mogen genieten.
Mijn vader was een reislustig man.
Maar de herinnering is gebleven als
iets wonderbaarlijks in het besef dat
wat voorbij lijkt te zijn, nooit helemaal
voorbij is, zolang jezelf nog bestaat.
Tong Tong is niet alleen voor men
sen van Tempo Doeloe; ik ben gebo
ren toen Tempo Doeloe allang voorbij
was. Soms vind ook ik in T.T. ineens
iets terug van Toen en daar ben ik dan
blij mee. Want alles wat waarde heeft,
moet men voorzichtig behandelen en
zijn goeie herinneringen soms niet kost
baar? Simone Fullerton
In al z'n eenvoud en "plotloosheid" is
dit vertellinkje rijk aan zuivere mense
lijkheid. Zulke verhalen worden in deze
westerse beschaving al lang niet meer
gemaakt. Hier wil men altijd 'n 'plot' (in
trige) met zware hartstochten en vaak
immorele verwikkelingen als bewijs
hoe tragisch men leeft... Alleen als je
korte verhaaltjes leest uit Zuid-Ame-
rika of bij sommige "prille" Aziatische
volken vind je deze kristalheldere Lief
de voor het Leven. T.R.
4