1001
avonturen
met de
soetil
f~Yla toe! t^amatiii!
Goede raad; goede tips
Taboes of bijgelovige waarschuwinkjes van
oudjes, naar aanleiding van de Taboes van
Lin Scholte, in Tong Tong van 15 aug. j.l.
Zo ken ik ook diverse taboes, waarvan
mijn Soendanese Nini (Oma) zegt, dat ze
pamali Javaans Ora ilö vrij vertaald:
"de Goden verzoeken", is.
bijvoorbeeld:
1. op je buik liggen met je onderbenen
omhoog, heet: nga langier pamali, of
de goden verzoeken om een sterfgeval
in de familie.
2. op de drempel (deurpost) zitten is pa
mali nongtot djodo je aanstaande
djodo (echtgenoot/echtgenote) komt niet
verder dan de drempel van je geluk.
3. uit een tjobek (wrijfnap) eten is pamali
armoede.
4. uit een wadjan eten pamali je
kind krijgt blauwe billen.
5. Bij rijst stomen met koekoesan, niet
fluiten: je lippen tuiten als een koe
koesan pamali, verzoeken om ramp
spoed - tegenspoed.
6. Op een hoofdkussen zitten pamali
verzoeken om puisten op je billen.
7. Jonge mensen nooit uit geschonden
bord of kopje consumptie laten gebrui
ken schenden van hun toekomstig
geluk.
8. Nooit je nagels knippen na donker
(daarginds na 6 u.) pamali, want dat
Weet U nog dat bawang poetih re
cept dat ik vroeg? Ik kreeg het van
mevr. Huysmans, een van die recep-
ten-computors die gewoon alles schij
nen te onthouden wat ze wel eens heb
ben gegeten of hebben zien klaarma
ken.
Hier gaat ie dan, speciaal voor de
hoge bloeddruk-klanten, onder het
motto: 3 TEENTJES per dag houden U
het hele jaar op de BEEN!
Bawang poetih asin
Hoeveelheden zelf bepalen, ik nam
voor proef:
1 bawang poetih, teentjes loshalen,
niet schillen.
1 grote, volle theelepel bruine basterd
suiker, azijn, genoeg om de bawang
onder te zetten, wat zout, wat water.
De ongeschilde teentjes in het vocht
laten, 10 tot 14 dagen.
Proeven of ze lekker zuur zijn, dan pas
velletjes afhalen. Terug doen in de
azijn.
Heerlijk bij de bahmie!
En als na deze bawang poetih-affaire
uw bloeddruk weer mooi op pijl is ge
komen, dan kunt U lekker weer eens
"zondigen" met dit heerlijke recept
van zout vlees van Irma Susan-Mathey
mag alleen bij een lijk, dus verzoeken
om de dood. Ook niet haar knippen.
9. Na donker mag een vrouw of meisje
zich niet meer baden pamali de
duivel verzoeken, of eventuele gluur
ders, want je neemt dan een lampje
mee.
10. Mag nooit je hoofd steunen met je han
den pamali is verzoeken om zwa
re zorgen.
11. Verdorde bloemen direct weggooien,
niet te lang in huis houden pamali,
want je huis is geen graf.
12. Als iemand je in 't donker roept en je
weet niet wie, dan niet "ja" antwoorden
pamali het kan best de duivel of
de dood of één of andere kwade ver
zoeking zijn.
13. Na donker nooit geld tellen of uitgeven:
of dit ook pamali is? Logisch wel, dat
de dieven en afgunstigen verzoeken.
14. Als je een heel akelige droom hebt
gehad, nooit voor 12 u. 's middags aan
anderen vertellen pamali de droom
komt uit.
En als je aan dromen geloof hecht,
moet je een sprietje haar afknippen,
en verbranden, terwijl je zegt: "Ik ver
brand mijn droom." De betekenis van
de droom komt dan niet uit.
Mijn Nini heeft 't me toen geleerd en ik
die het op haar beurt weer kreeg van
Pauline Moquette-Elias (van Malang,
zusterschool Tjelaket?)
Zoutvlees
Wrijf 1 kilo rundvlees (punt borst
stuk) in met 2 eetlepels colorosazout
en 2 scheppen witte suiker. 4 Uren zo
in een pan met deksel laten staan.
Daarna het brok 2 uren lang in ruim
water laten koken. Klaar om te eten.
Colorosazout bij de slager halen! Vlug
klaar en geen salpeter nodig om de
mooie rode kleur te krijgen.
3 Tips
van mevrouw Siebenhaar, Dieren. Erg
goed van die aardappels. Maar bij mij
betekent 2 kilo petatten erin, lombok,
tomaten, boontjes, peté eruit. Wat is
belangrijker?
En wat tip 3 betreft: adoe nog zo ver
die schoonmaak! Maar toch wel handig
om te onthouden:
1e. Aardappels in de groentenla van de
koelkast bewaren; omdat al djèng-
kèl van 't bewaren in kelderkast, na
verloop van tijd ik taogé kan pluk
ken. Met antispruit behandeld mag
je pas na een maand gebruiken.
18 dagen)
2e. een regenkapje opzetten wanneer
je de keuken ingaat, voor de vetten
en geuren; op de grond een krant
of twee, na afloop krant weg in de
vuilnisemmer.
3e. voor je met ragen begint, een grote
plastic zak over je hoofd; jas aan
(plastic), kranten op de vloer uit
spreiden over de meubels. Klaar?
Kranten bijeen rapen en boven de
ton uitschudden of meteen weg
gooien.
doe 't nog altijd, mag je rustig weten, na
een akelige droom.
Dan zijn er nog veel meer zaken van bij
geloof, b.v. als een hond nachten achtereen
huilt (baoeng), beweert men daarginds, dat
die hond om de beenderen van zijn baas
huilt, dus zijn dood wenst (geloof je?).
Als een nachtvogel, de Korèak over de
huizen vliegt en daarbij zijn roep uit, als
van scheurend lijnwaad, worden de baby's
gauw op hun buik gelegd en roepen de
moeders:
"Hier is niets, maar daarginds wijdweg
moet je zijn!"
Zij geloven, dat die vogel de dood voor
spelt van de baby's. Mijn Nini lette op al
deze zaken en vermaande prompt, als je
per abuis tegen al deze pamalie's in han
delde.
Daarom ook heb ik ze bijna alle onthou
den, maar nu hier in Holland denk je
nuchterder.
Me dunkt, het is hier voor ons toch al
moeilijk genoeg, ook zonder al deze pa
malie's
Pim
P.S. Bij al deze pamalie's moet je niet
vergeten, dat de huisjes daar meestal van
bilik (gedèk) zijn en dus erg doorzichtig.
P.
Ook wel boeroeng Serèak genaamd.
Mijn hele jeugd door heb ook ik deze vogel
geassocieerd met onheil, maar verwarde
hem met de boeroeng tjabak. Deze heeft
echter (zoals ook door de ornitholoog Hoo-
gerwerf vermeld) een roep "die gelijkt op
het geluid van een steen die op het ijs
wordt gegooid: "sjuck-sjuck-sjuck", al vlug
ger, eindigend in een "sjirrr-r-r-r-". Een
geluid inderdaad, dat ik ook vaak gehoord
heb. Maar nu zit ik dus met de vraag: Maar
welke is dan de vogel die 's nachts zo on
heilspellend "se-rèak roept? Want ook die
roep herinner ik me heel goed
Inderdaad: hoe ouder men wordt, hoe
meer men gaat denken: ettelijke van die
pamalie's zijn eigenlijk alleen "uitgevonden"
door strenge moeders om hun kinderen
goede manieren te leren. Waarbij we ons
toch wel afvragen of slechte manieren ei
genlijk ook geen soort onheil zijn
T.R.
//TüTg
Het hindert niet, of U geen ervaring
heeft in de
rijsttafelproducten-branche
Uw vechtlust en doorzettingsvermo
gen interesseert ons meer.
Indien een buitendienstbaan het
bezoeken van detailhandel Uw be
langstelling heeft en U heeft ver
koopervaring, schrijft U ons dan een
kort briefje, ofnog beter belt U
ons voor een afspraak.
Wij verlenen onze medewerking bij
het verkrijgen van een woning in
Emmeloord.
O. B. Kerger
Im-Export-Groothandel in
rijsttafelproducten
Nagelerstraat 47 - Emmeloord
Telefoon 05270-4448 of 4888
18