EEN BOEK OM UZELF EN ANDEREN MEE TE VERRIJKEN!
Dagwerk in Indië
WBÈSKMI
HOMMAGE AAN EEN VERSTILD VERLEDEN
Omstreeks 20 november a.s. verschijnt:
door J de Loos-Haaxman
Met aquarellen, schilderijen en tekeningen van i. C. Rappard e.a.
Fraai uitgevoerd in geheel linnen band, op groot formaat (20 x 27cm)
en voorzien van een geplastificeerd stofomslag in vier-kleurendruk.
Omvang ca. 160 pagina's, w.v. 48 blz. illustraties, gedeeltelijk in
vier-kleurendruk, en een insteekmap met 12 reproducties naar
aquarellen van J C. Rappard.
Prijs bij voorintekening f 35,(geldig tot 15 maart 1972; daarna
f 39,50).
Nu het woelige verleden tussen Nederland en Indonesië tot rust is gekomen en zich een nieuwe relatie ontplooit, is de
tijd rijp voor een terugblik 'sans rancune'. Een terugblik op die merkwaardige Indische samenleving, waaraan zoveel
Nederlanders hun beste krachten hebben gegeven en alleen daarom reeds zoveel onuitwisbare herinneringen bewaren.
Als iemand in staat moet worden geacht hun gevoelens te vertolken, dan is dat Mevr. De Loos-Haaxman.
Na eerst aan de Haagse Tekenakademie en vervolgens aan de R.U. van Leiden kunstgeschiedenis te hebben gestu
deerd, vertrok zij begin deze eeuw met haar man naar Indië.
De kennismakingsperiode, begonnen in het landelijk Padang, later voortgezet in Toeloeng Agoeng, ging al spoedig over
in een druk en arbeidzaam leven te Batavia, waar zij van 1925-1939 conservator was van de Landsverzameling Schil
derijen. Een functie waarin zij pionierswerk heeft verricht en van onschatbare betekenis is geweest voor de gehele
culturele ontwikkeling in de Archipel. Aan die verdiensten herinneren o.m. de talloze publicaties, tussen 1928 en 1968
van haar hand verschenen, en een koninklijke onderscheiding, haar verleend in 1935.
In Dagwerk in Indië wil zij trachten, aldus de Inleiding, 'de goede woorden te vinden voor het goede Indische leven
van vóór de tweede wereldoorlog, voor het vele werk, dat voortging van dag tot dag, rustig, onverstoorbaar, de arbeid
van Inheemsen en Nederlanders. Het ving aan in de schemering van de ochtend, als het nog koel was, soms zelfs
koud, het rustte even in de hitte van de middag, het eindigde lang na het vallen van de avond. Het was het bezig zijn in
keuken en erf, in huis en school, in archief, kantoor en bedrijf. En in de Volksraad. Het was werk van verscheiden
karakter: djait achter haar naaimachine, de tuinjongen op het erf, de leraar voor de klas, de voorzitter van de Volks
raad op zijn hoge zetel, de landvoogd in Buitenzorg.
Terugdenken, 'omzien', kan fascinerend zijn. Dit terugdenken was het. Men trekt een onzichtbare kring om zich heen en
komt weer binnen, alleen, in het vreemde land toen de eeuw nog jong was, en gaat weg - terug - jaren later, vóór de
stormloop der Japanners. De stormloop naar en over dit grote, goed bestuurde, schone land van grote stijl en stuurse
pracht, ook van liefelijke gratie. Een land dat men te voet door kon trekken, in pasanggrahans slapen, in warongs
eten. Te voet, alleen, overal veilig...'
Aanlegplaats aan de 'Kleine Boom' te Batavia, naar een aquarel van
C Rappard.
Bovenaan:
Het Chinese kamp hij Pintoe Ketjil te Batavia, eveneens naar J. C.
Rappard. Van beide aquarellen zijn reproducties opgenomen in
DAGWERK IN IN DIE.
Verraadt dit fragment uit haar Inleiding reeds de bijzondere verteltrant van deze geboren schrijfster, Mevrouw De Loos
zou haar aard verloochend hebben als zij dit boek ook niet had verlucht met een keur van foto's en reproducties, die
het beeld dat de tekst weet op te roepen, tot een zeldzaam boeiend geheel completeren.
Naast 48 pagina's illustraties, deels in vier-kleurendruk uitgevoerd, bevat het boek 12 afzonderlijke reproducties, op
groot formaat (15 x 21 cm), naar aquarellen van Indische taferelen, gedrukt in de originele kleuren. Over de maker van
deze aquarellen, Jhr. J. C. Rappard, die van 1842-1870 als KNIL-officier in Indië verbleef, schrijft Mevr. De Loos:
'Hij schiep een luchtig, beeldend en instructief oeuvre in aquarel over Indië, naar eigen Indische tekeningen en schet
sen, waarschijnlijk ook met behulp van de fotografie... Behalve huizen, rijtuigen, bos, tuinen en bedrijf, geeft Rappard
ook binnenhuizen - het blanke besloten licht tussen de muren - en daarmee juist dat, wat uit de 17e en 18e eeuw niet of
slechts heel weinig bewaard bleef: het huis en zijn interieur, mèt de mens en zijn dagwerk er in verantwoord.'
Niet het minst door deze fraaie collectie reprodukties, die achterin het boek in een aparte insteekmap zijn gevat, is
DAGWERK IN INDIE een prachtig geschenkboek voor allen die prijs stellen op een blijvend aandenken aan hun Indische
jaren. Een cadeau waar men U werkelijk dankbaar voor zal zijn en dat zijn waarde behoudt.
De betaling behoeft geen bezwaar te zijn, want deze kan desgewenst geschieden in zeven termijnen van slechts
f 5,per maand.
