BIJ DE VOORPLAAT
Over "de heer der bergen"
't Carillon
cJ-uwetieróbedrlj}
DE KLOTONG
Tel. 33 72 57
Thomsonlaan 108
Den Haag
Postgiro 1359608
Speciaal Atelier voor
Indische sieraden in
22 EN 24 KARAATS
GOUD
Waarom duur kopen als U 't veel
voordeliger kunt laten maken.
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
ALLES 22 OF IN 24 KARAATS
GOUD.
Official Dealer van:
OMEGA-PONTIAC-TISSOT hor
loges.
GERO-CASSETTES en GERO-
GESCHENKEN.
Deze foto heb ik aan heel wat gasten
op Tong Tong laten zien en gevraagd
of ze deze berg kenden. Alleen één
categorie herkende deze goenoeng
zonder haperen als het Ardjoeno-Weli-
rang complex. Dat waren de mensen
van Soerabaja en Malang (en kleinere
plaatsen daar rondom).
Dat is nogal logisch. Bandoengers
zouden zonder mankeren het Tankoe-
banprahoe complex direct herkend
hebben, zoals Batavianen en Bogoria-
nen de Salak en Prangrango-Gedeh uit
duizenden anderen bergfoto's zouden
halen.
Eigenlijk is dat wel een beetje ver
wonderlijk, want zó'n grote rol speel
den deze bergen toch niet in onze
dagelijkse gesprekken. En maar zelden
zullen wij deze bergen bewust en met
aandacht bekeken hebben. Het is altijd
Het Profiel Op De Achtergrond ge
weest dat hoe onbewust ook
zich op den duur onuitwisbaar in ons
geheugen gegrift heeft.
Hier in Holland vergeet je dat lang
zamerhand. Bergen sieren onze horizon
hier niet met hun profiel. Pas als wij
b.v. naar Californië gaan en logeren
in Pasadena, kunnen we 's morgens
als we opstaan, met een schok van
ontroering weer bergen zien. Het is
dan net alsof ons leven weer "com
pleet" is. Eveneens met een schok zag
ik eens in Holland, op zoek naar een
tekst bladerend in de bijbel, de zin
staan: "De Heere is een God der ber
gen en Hij is niet een God der laagten".
(1 Koningen 20 28). Tegen wil en
dank heb ik jaren lang deze tekst in
mijn onderzoekende geest gekeerd en
omgekeerd en ik kan 'm nog steeds
niet goed "plaatsen". Maar dat er een
bijzondere en rake kennisgeving in zit,
daarvan ben ik overtuigd. Ook vér
boven het stricte religieuze begrip God
uit.
N.a.v. mijn eigen stukje op blz. 5 van T T.
1-9-1971 een andere humoristische dongèn-
gan:
Chinese klontong (verkoper): "Njah besar
maoe beli tjita tjita, bagoes betul". (Wil
Mevrouw een sitsje kopen, echt mooi)
De njonjah koopt een sitsje van een
warme, diep-rode kleur.
Na 1 x wassen echter verschoot 't reeds
tot een bleek-rose tint.
Bij zijn eerst volgende bezoek zei de
njonjah kwaad: "Wah, itu tjita merah tida
bagus (dat rode sitsje was niet mooi): satu
kali tjutji, soedah luntur (na 1 x wassen was
't reeds verschoten) sampeh merah djambu
(tot een roze tint)."
De Klontong met zijn vriendelijkste glim
lach: "Kalau begitu, Njonjah dapet untung
besar. (Op die manier had Mevrouw grote
winst). Bajar sekali (betaalde 1 x) trima
warna dua (kreeg 2 kleuren.)"
Wel heb ik ondervonden dat ik over
vele religieuze, theosofische, filoso
fische of mystieke begrippen gemak
kelijker van gedachten wissel met ie
mand uit Indië dan met mensen die
nooit buiten Holland kwamen. De on
derwerpen van gesprek mochten dan
variëren als godsdiensten (of berg-
profielen), er is een "dimensie" aan
wezig, die ik mis bij verstokte polder
mensen of zelfverzekerde atheisten.
Wie of wat zal dan de God der Laagten
zijn? Is het misschien daarom dat In-
dischgasten en Nederlanders-van-hier
elkaar op vele punten per sé NOOIT
begrijpen?
Oef! Hoe groot het licht van het
Weten ook is, uitgestrekter zijn de
duisternissen van de onopgeloste raad
sels!
En daar hebben we opeens de "ge
stalte" van het universum terug, dat
één onmetelijke duisternis moet zijn,
waarin sterren en planeten slechts als
speldepunten rondwaren. Maar noch
tans is het universum zichtbaar en
meetbaar juist door die speldepunten!
Zo is onze onmetelijke kennis van
Indië eigenlijk ongedetermineerd tot
we één berg zien. Dan zijn we op slag
"thuis". Daarom dank aan Malanger
Ton Elia die 25 jaar geleden deze foto
maakte (en bijna vergat) voor zijn
jeugdvriend Tjalie die de foto in zijn
archief stopte (en bijna vergat). En
mét Elia door deze knappe foto óók
"thuis is. Kijk, de tjikars behoren
helemaal honderd procent bij de Oost
hoek, en de nog natte asfaltweg en de
"mendoenge" hemel zetten ons met
een hoog in de goenoeng neer.
Die wonderlijke goenoeng "met zijn
eigen God, zoals de bijbel zegt. En
het IS waar!
T.R.
Njonjah's ergernis verdween meteen door
des klontongs vriendelijke humor.
O. H. Kiliaan
Wat ik me uit mijn jeugdjaren nog steeds
herinner van de Chinese klontong is het
aanprijzen van altijd dezelfde drie artikelen:
"Lenda-lenda, tjita-tjita, soetela-soetela!"
(Als men de I's vervangt door r's, krijgt
men de juiste namen voor: kant-, sits en
zijde.)
T.R.
ONAFH. IND. TI1DSCHR. 16e JAARG. No. 7
Pr. Mauritsl. 36, Den Ftaag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
2de Redacteur: G. H. Bartman, Willem Kloosiaan
38, Eindhoven.
Eind-redacteur: Ch. Manders
Verschijnt de 1ste en 15de van iedere maand.
Prijs per nummer f 1,25. Abt. Nederl.: kwart, 7,
halfj. f 13.75; jaar f 27,50. Abt. Europa: jaar f 33,
Buiten Europa: jaar f 38,
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 73,Indonesië f 68,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 58,Canada en Ver. Staten
48; Maleisië en India f 55,Suriname en
Antillen f 48,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
2
