'S AVONDS VERMOEID NAAR BED?
GEEN ENERGIE?
Aktief
VITALE POSITIEVE GEZONDHEID
VOOR MAN EN VROUW
DE LOUPE OP TONG TONGERS
De Maestro van de
Sumatraanse Jungle
Dit nieuwe, natuurlijke antwoord kanvoor u de oplossing zijn.
Een goede maand geleden was ik in
Atjeh op jacht en tijdens een korte rust
periode genoot ik intens van het ge
kwetter en gekweel van vele vogel
soorten. Er zijn op Sumatra gode zij
gedankt en geprezen, nog veel vogels.
Ik vind, dat er een bij is, om te zien een
vrij onooglijk diertje, die je niet zo maar
"zanger" kunt noemen. M.i. zingt deze
vogel niet, maar jubelt. Hij is een echte
jubelaar! Ik bedoel de tjotjak-rawa!
Wat een naam overigens: tjotjak-rawa!
De tjotjak van het moeras. Ik heb in
noord Sumatra een paar keer door
moerassen gereden, doch geen tjotjak
gezien of gehoord. Het ware beter deze
vogel tjotiak-rimba of radia te noemen.
Op een keer stopte de Landrover heel
vroeg in de morgen bij een van die
schitterende sungai's, waaraan Suma
tra zo rijk is. De zeer ondiepe bedding
was bezaaid met grote en kleine ste
nen, waar over heen bruisend het hel
dere water verder stroomde. De hoge,
steile overkant was dicht begroeid met
bomen, waaraan de donkergroene bla
dertrossen van lianen als even zovele
ondoordringbare gordijnen naar omlaag
hingen. Een prachtig en onvergetelijk
gezicht! Overal waren vogels te horen.
Maar opeens zwegen ze. De jodelende
kapodang, de kwetterende djalaks en
kentilangs. Een tjotjak-rawa had een
aria ingezet!
Als de Maestro van het Sumatraanse
woud de zon en de nieuwe dag een
ode brengt, dienen de anderen maar
te zwijgen.
De tjotjak-rawa zingt niet; hij jubelt het
uit.
Je moet hem horen in de vrije natuur,
te midden van de onvoorstelbaar wilde,
woeste, maar grootse Sumatraanse
jungle. Heel vroeg in de morgen, als
de zon nauwelijks boven de toppen
van de Bukit Barisan zichtbaar is. Bij
het ruisen van een sungai.
Ik heb je heerlijke geluid kunnen vast
leggen op een bandje, Maestro. Dat
heb ik.
En straks als ik je weer hoor, hier in 't
koude Holland, dan denk ik terug aan
de bruisende sungai, zie voor me de
dichtbegroeide steile rivieroever en
beleef het moment nog eens toen de
anderen zwegen, want zij moesten
luisteren naar een aria van de Meester.
G. H. Bartman
CAPSULES
Als u 's avonds oververmoeid bent,
geen energie meer bezit, kan dat be
tekenen, dat u de natuurlijke vitaminen
nodig hebt, zo noodzakelijk voor de
juiste bloedtoevoer naar de spieren
van het lichaam en naar de hersenen.
Neem daarom Aktief Capsules. Deze
combineren hoge concentraties van
tarwekiemen (de rijkste bron van
„groei"- en ,,energie"-vitaminen) met
andere natuurlijke vitaminerijke con
centraties. Aktief Capsules zijn smaak
loos, werken niet gewoontevormend.
U zult verbaasd staan over de invloed
van Aktief Capsules op uw energie
en welzijn. Begin vandaag nog met
Aktief Capsule^, Verkrijgbaar bij apo
theker en drogist, 3,90 per kuur.
"Het moet me deze ochtend, zittend
bij m'n mok koppie toebroek, van het
hart, wat een voorrecht het is, op je
oude dag nog zo'n blad te hebben als
"Tong Tong" in deze wereld waar nor
men en tradities blijkbaar vergeten
zaken zijn
Een eresaluut voor allen, die aan ons
blad meewerken om óns oude orangs
een hart onder de riem te steken.
Poekoel teroes!"
Julius en Roos Pothoff
Telkens krijgen we ongevraagd van
vele kanten brieven met fragmenten
als deze, en pas als ik Indischgasten
ontmoet die Tong Tong nooit lezen,
merk ik welk een wijde wereld zij mis
sen. Hun Indische wereld is een nauw
terreintje van het denkleven van een
paar families van b.v. Soerabaja of
oude voetbalvrienden, waarin over en
weer dezelfde herinneringen al zo vaak
zijn herhaald, dat ze tot op de draad
versleten zijn. Verder zit men zwijgend
bij de TV, die vaak totaal onbegrepen
en onaanvaardbare gedachten opspuit.
Meedoen of mee-denken zit er niet bij.
Het is merkwaardig hoe verreweg
het grootste aantal Indischgasten, die
destijds Tong Tong verwierpen als af
remmend (omdat wij tijd verliezen door
"omkijken") en ons wel eens zouden
laten zien hoe flink zij vooruit kwamen
vooral op hogere leeftijd opvallen door
leegheid. Alsof hun geest afgestorven
is. Terwijl de Tong Tong-lezers een
sprankelende waakzaamheid en inte
resse behouden hebben, die hun jong
houdt.
Eigenlijk spreekt dat vanzelf. Tel
kens worden wij "opgepord" door ver
haaltjes en ervaringen, die a.h.w. onze
geest verbieden om "af te sterven",
en om nieuwe spirit te krijgen als wij
eigen belevenissen verder vertellen.
Elk verhaaltje, van de verste plaatsen
in Indië en lopend van 1900 tot 1971,
geeft telkens weer een "nieuwe injec
tie vitalisme". Je merkt het in al zijn
eenvoud bij een mede Tong Tonger die
zelden meedoet met vertellen omdat hij
(zij) schijnbaar niets te vertellen heeft.
Omdat die herinneringen dood schij
nen. Maar noem opeens de naam Pa-
dang of Banda, of het fonteint gewoon
weg nieuwe verhalen!
Nog steeds ben ik blij dat ik van
Tong Tong ondanks aandringen nooit
een blad voor intellectuelen of cultu-
relen heb willen maken. Het zijn vaak
onze oudste en eenvoudigste pioniers
die ons leesstof geven, waar alle boe-
kenrijen in Holland niet bij kunnen ha
len, zó boeiend en zó vitaal zijn ze!
Laat de hele wereld ons maar "con
servatief" of "kolot" noemen. Wij we
ten té goed, dat mensen die het langst
bezig zijn de waarden van het leven
te timbangen, op het laatst de hoogste
waarden over houden, ongeacht hoe
oud ze zijn. Als ze maar de gezondste,
de sterkste en de heilzaamste zijn..
Ja toch?
T.R.
17