INDONESIË IS EEN HAPPENING
Nergens ter wereld is het verkeer
zo tolerant als in Indonesië. Verkeers
regels lijken er slechts gemaakt te zijn
om overtreden te worden. Dat er des
ondanks betrekkelijk weinig ongeluk
ken gebeuren is één van die vele won
deren, waarvoor men zich in dit land
telkens geplaatst ziet.
Iemand in Djakarta zegt opgewekt:
Wij leven in een geordende chaos."
Een wonder zijn ook de vele oude
wagens, die in ons welvarend Neder
land allang de weg naar de schroot
hoop zouden hebben gevonden, maar
daar nog met veel improvisatietalent
rijdende worden gehouden, zelfs op
zwaar geaccidenteerd bergterrein. Ook
in het luchtverkeer heeft men jarenlang
de verbinding in dit uitgestrekte eilan
denrijk met oude kisten moeten onder
houden. Dat er niettemin veilig gevlo
gen werd, is ook de Australiërs en Ja
panners niet ontgaan.
Men kan op Java ook 's nachts rei
zen. Er zijn nachtbussen en -treinen.
Het reizen in de doorgaans overvolle
bussen is geen onverdeeld genoegen,
maar de nachttrein, die de verbinding
Djakarta-Surabaja v.v. via Solo Djokja
onderhoudt, is air-conditioned, en heeft
comfortabele couchettes; na het diner
wordt een film vertoond.
SAMEN
Ik heb mijn gastheer in het bergoord
niet geschreven, dat ik komen zou.
12
...Wij bezoeken zo'n appeltuin, waarvan de jonge eigenaar ons bescheiden, maar zichtbaar trots
rondleidt
(Deze foto heeft ook in het Kerstnummer 1971 gestaan)
een zegen beschouwen. Ik neem een
verkoelend bad bij de put opzij van het
huis en als we even later gedrieën aan
een simpele doch verrukkelijke rijst-
maaltijd gezeten zijn, spreekt de oude
man een gebed uit waarin hij Allah om
zegen, vergeving en verzoening vraagt.
Dit monotone en met vele Arabische
woorden gelardeerd gebed is een ont
roerend getuigenis van de betrekke
lijkheid der dingen, van vergevingsge
zindheid zonder welke het samen op
weg zijn niet mogelijk is.
De Boeing 707 vliegt in 15 uur - met slechts een korte stop in nachtelijk Bom
bay - van het kille, loodgrijze Schiphol naar het laaiende, blakerende Kemajoran.
Verlammende hitte verdringt opkomende emoties van het weerzien met Djakar
ta. Ambtenaren controleren zwijgend onze reisbescheiden, glimlachen beleefd
met nauwelijks een zweem van nietszeggende herkenning.
BRUG
De betrekkelijkheid der dingen mani
festeert zich ook op pijnlijk-groteske
wijze op het verlaten, verwaarloosde
"Europese" kerkhof dat ik met mijn
gastheer bezoek. Het gras staat er
meters hoog. Kinderen spelen en sla
pen op de zerken die nog niet door
De chauffeur van de taxi schijnt geen
hinder te hebben van de klamme hitte.
Zijn overhemd is kurkdroog; kwiek
plaatst hij de bagage in de kofferruim
te. Als hij bij het instappen het portier
openhoudt, zegt hij breed glimlachend
en met een hoffelijk uitnodigend ge
baar: "Selamat datang!" Het klinkt
warm en recht van binnenuit. Dan heb
je het gevoel eindelijk thuis te zijn.
HAPPENING
De in India geboren Engelsman
Christopher Lucas, gaf aan zijn met
liefde geschreven boek over Indonesië
de titel "Indonesia is a happening".
Het hele leven in Indonesië ontrolt
zich voor de ogen van de verbaasde
buitenlandse bezoeker als een happe
ning.
Middenin het chaotische stadsver
keer houden twee Indiase jongelui de
taxi aan en vragen de chauffeur mee
te mogen rijden. Er wordt in rap Dja-
kartaans onderhandeld. Dat de wagen
intussen een obstakel vormt voor het
verkeer, kan de pret niet drukken. Er
is ook geen mens, die driftig claxon
neert of frenetiek tegen zijn voorhoofd
tikt.
Maar als ik onverwacht voor hem sta,
toont de oude man zich nauwelijks ver
rast. "Ik wist dat je komen zou!", zegt
hij eenvoudig. Tegen zijn vrouw achter
in het huisje roept hij: "De jongen is
er!" Alsof hij een buurman aankondigt
en alsof er sedert onze laatste ontmoe
ting niet een kwarteeuw verstreken is.
"De jongen!", herhaalt zijn vrouw. Ze
strijkt met haar fragiele vingers vluch
tig langs mijn gezicht. Beiden zijn ken
nelijk blij met mijn bezoek, dat zij als
