TJALIE OVER DE TONG
Dat Tjalie over de Tong Tong gaat, weet iedereen. Maar dat Tjalie ook vaak over de
tong gaat, dat weten over het algemeen alleen de niet-abonnees van dit blad, tot de
positieve vijanden van Tong Tong toe (die overigens zoals ik al vaak merkte, dit blad wél
stiekum lezen). Er is een tijd geweest dat ook de Tong Tong zelf over de tong ging, maar
die tijd schijnt nu definitief voorbij. Onze oudste lezers hebben die tijd gekend.
In Indi'ë en over Indië is veel kwaad
gesproken en kwaadwillig gelasterd.
We hoeven maar te denken aan de vro
me gezichten van de makers van "In
disch ABC" om te weten dat kwaad
sprekerij vaak geen grenzen kent. In dit
artikel heeft Tjalie het over zichzelf.
Maar het SOORT aantijgingen en ver
dachtmakingen kent geloof ik iedere
lezer. Het artikel verdient dus plaatsing
als typisch Indische copy. Maak U niet
bezorgd. Het is maar éénmaal in de
zestien jaar!
Dat wij ervan beschuldigd werden dat wij
anti-Nederlands en pro-Soekarno waren,
dat wij nu eens veel te veel Engels ge
bruikten, dan weer dat we te Maleis waren
en wat natuurlijk onvergeeflijk was: hele
maal petjo. Toen we vrij veel over Amerika
schreven, waren we pro-Yank. En toen Tjalie
een paar studie artikelen schreef over
modern China en Mao Tse Tung, waren we
zelfs tot in Indonesië toe "communistisch".
Dat laatste is gewoon geluidloos verdwe
nen sinds na het op handen zijnde top-ge-
sprek van Nixon en Mao, heel Amerika en
Europa zich beijveren om beleefd en be
wonderend te zijn tegenover het plotseling
"ontdekt" Groot-China, dat zelfs niet eens
meer totalitair wordt genoemd
Alleen koloniaal en fascistisch zijn we
nog, "whatever that might be" in de her
senen van de beschuldigers, maar laat ons
zeggen; MAG Tong Tong alsjeblieft een
foutje hebben hier en daar? We hebben ons
nooit verbeeld Onze Lieve Heer te zijn,
zoals zoveel opiniebladen!
Dat zijn feiten.
Een ander feit is ook, dat Tong Tong al
die aanvallen en beschuldigingen en ver
dachtmakingen heeft overleefd en dat wij
met een kern van ruim tienduizend lezers
en lezeressen vrij constant gezond en
sterk leven. Ook al omdat de pro-assimi-
lanten in tien tot twintig jaren leven in
Holland t.a.v. veel waarden haast tegen wil
en dank wijzer geworden zijn en achteraf
moeten toegeven, dat de Tong Tong altijd
objectief is geweest en dat wij in onze
critiek nooit anti-Nederlands waren, waar
vooral kruiperige en stroopHkkerige ogen-
dienaars zo beducht voor waren.
Ons blad heeft een uitgesproken zwak
voor Indonesië, maar elk mens, elk blad,
heeft een bepaald zwak, en ons leven in
Indonesië kende voorwaar té veel goede
en wijze momenten om niet wat milder te
denken over eventuele gebreken of fouten.
Alleen mensen zonder hart zijn „objectief".
Om het preciezer te zeggen: Tong Tong
was menselijk vanaf de eerste dag van zijn
bestaan, is het nu nog steeds en zal het
blijven. Men verwachte van ons niet dat
wij streven naar volmaaktheid, naar gaaf
heid, naar perfectie, waar Hollandse bladen
van alle soorten zo hoog van opgeven en
waar zij eindeloos naar streven en nooit
slagen! Tong Tong gaat over normale men
senkinderen. Dus Tong Tong ook. Punt.
Met de "aanvechtbare" moraliteiten van
Tong Tong is het dus afgelopen, misschien
ook omdat wel duidelijk blijkt uit het pers-
nieuws van de laatste tijd dat de Neder
landse maatschappij zélf op zóveel punten
mank gaat (moord, roof, doodslag, brand
stichting, aanranding, immoraliteit, aantas
ting van alle vormen van gezag, uitbuiting
van gastarbeiders en "krojokken" van
gekleurde mensen, enz. enz.) dat de be
schuldigingen aan onze Indische maatschap
pij er gewoonweg bij in het niet zinken.
God's molens malen langzaam, en wie
toekijkt en zwijgt, wint de waarheid.
Nu Tong Tong zelf haast niet meer over
de tong gaat, heeft het stelling nemen tegen
laster en verdachtmaking eigenlijk geen zin
meer, maar aangezien Tjalie zelf óók over
de tong gegaan is en dit blad min of meer
vereenzelvigd is met Tjalie, moeten een
paar onduidelijke punten worden belicht,
ook al veroorzaken zij kwaadsprekerij onder
niet-abonnees en dus buiten onze belang
stelling staan. Ware het niet dat na ons
(en na ons blad) zeker de woorden waar
worden: "Please don't talk about me, when
I'm gone" waarbij onschuldigen over de
hekel gaan, zoals nu al bij enkele lage
naturen mijn vrouw en kinderen in de schan
de „delen" met mij. Laat ons kalm vast
stellen dat al hebben wij nóg zoveel op
met de Indische groep perfide naturen
bij ons óók bestaan. En plenty! En laat ons
eerlijk zijn: ook al zeggen wij nóg zo graag
vroom "over de doden niets dan goeds",
in wérkelijkheid gaat in pers en burgerlijke
omgang menige dode nog steeds graag
over de tong.
We begrijpen dat daar niets aan te doen
is, en ook NU zal ons schoon wassen van
misverstanden niet helpen. Dat weten U en
ik na zo'n lang leven wel uit ervaring:
kwaadspreken gééft in werkelijkheid niet
om waarheid, maar is een ziekte en 'n be
smettelijke en hardnekkige ziekte daarbij,
die valse aantijgingen maakt. De kwaad-
spreker(ster) zal, als de ondeugdelijkheid
bewezen is van beschuldigingen a, b en c,
ijlings d, e, f, enz. verzinnen. Hij is als een
slang, wiens giftanden zich steeds weer
vullen zo lang hij leeft. Of als een schor
pioen die er "gewoonweg niets aan kan
doen" dat zijn angel altijd giftig blijft. Even
als de slang en de schorpioen worden
kwaadsprekers (-sters) geholpen door mimi-
cri en verborgenheid: zij spreken over on
schuldige onderwerpen en houden zich op
in kleine kringetjes, waarin zij overigens
vaak gedrongen worden omdat ze meer en
meer geschuwd raken door ruimer denken
de kringen. Maar telkens is er één woord
dat ineens snel en giftig toeslaat, b.v. een
woord "anti-Nederlands" of "communis
tisch"
Zowel voor heden als voor "na ons" is
dit artikel een getuigenis "for the record",
voor de vaststelling van feiten ook buiten
onze Tong Tong kring. De praatjes over het
blad betroffen (mogelijke) dwalingen of mo
raliteiten van Tong Tong. De praatjes over
Tjalie zijn uiteraard van een lager kwaliteit,
materialistisch, zo men wil: hoe vaak heeft
Tjalie zich vergrepen aan het geld van an
deren of aan het blad (of de NV) zelf? Dit
is zoals men weet de algemeenste en ge
makkelijkste vorm van roddel. Want van
centen denkt iedereen verstand te hebben.
Deze praatjes dateren dus al vanaf de
El Atabal tijd. Hoe schandalig heeft Tjalie
met gelden van Tong Tong gewoekerd en
heeft hij dus eigenlijk van de abonnees
gestolen? Het antwoord is kort: geen cent
van de NV is door mij misbruikt of gestolen.
El Atabal is na mijn initiatief voor inte
resse voor Spanje gebouwd door een
N.V., Robigo (Robinson, Bish, Goofers),
met een inbreng door iedere deelgenoot
van 1/3 beginkapitaal. Totaal buiten de N.V.
of gelden van het blad Tong Tong. Aange
zien ik nooit van m'n leven een cent gehad
heb (en vermoedelijk ook nooit zal hebben)
kon mijn 1/3 aandeel alleen "in hard
cash" worden opgebracht omdat er een
vierde man werd geinteresseerd, de heer
Van Eendenburg, die mij de helft van mijn
aandeel leende in ruil voor de andere helft,
zodat dus de figuur werd: 1/3 Bish, 1/3
Goofers, 1/6 Tjalie en 1/6 v. Eendenburg.
Het plan liep goed, zodat de waarde van
de aandelen steeg. Zodat toen ik uit de
NV trad ik mijn schuld aan de heer van
Eendenburg kon terugbetalen en zelf nog
genoeg over had. Achteraf kan men zeggen
dat ik best met het geld van Tong Tong had
mogen speculeren, maar toen wij startten
wisten wij niets zeker en dan waag je geen
gokje met andermans geld. "As simple as
that". Niks achterover gedrukt.
Andere verdachtmaking: "Waar zijn de
centen van het BON-Fonds gebleven? Ant
woord: "Het BON-Fonds liep helaas zeer
slecht, vermoedelijk omdat ons leven in Ne-
derlad steeds rijker wordt en we geen be
hoefte hadden aan het kweken van fondsen
voor onszelf later. Toen door gebrek aan
(en steeds wisselend) personeel inkrimping
van de activiteiten van Tong Tong raad
zaam was, werd op aandringen van Catala-
ni (die het werk van chef de bureau in zijn
eentje deed) het Fonds opgeheven. De
abonnees die hun geld terug wilden hebben,
werden opgeroepen om zulks aan ons op
te geven. Wie aan Tong Tong overliet er
een andere bestemming voor te vinden,
kon ons dit schrijven. Er is niets aan welke
strijkstok ook blijven kleven.
Andere verdachtmaking: van het geld dat
abonnees bijeen brachten voor een reis van
Tjalie door Indonesië werd mooi weer ge
speeld door een reis om de wereld en Indo
nesië werd nauwelijks aangedaan. Deze on
duidelijkheid verdwijnt grotendeels als men
de globe bekijkt en inziet dat een reis Los
Angeles (waar ik toen woonde) 1Den
Haag Djakarta retour langer (en dus ook
duurder) is dan een reis om ^fe wereld. Dus
heb ik het laatste gekozen. Dat ik daarbij
een groot aantal stopovers gemaakt heb,
is iets wat iedere journalist zou doen. Het
kostte niets extra's omdat ik óf bij vrienden
logeerde óf in de goedkoopste hotels. Ook
Indonesië had me letterlijk niets hoeven te
6