In herinnering aan Jurriaan van Toll of "Navorser''
Nachtwacht
Assimileren
15
Hoewel geen Indische Nederlander, en bij de meeste abonnees van Tong Tong
niet persoonlijk bekend, zij het mij vergund nog eens de aandacht te vestigen
op een trouwe ex-medewerker van ons Indisch tijdschrift. Jaren lang heeft hij
als genealoog, onder de schuilnaam "Navorser", in vele jaargangen gedaan wat
een bekende voorganger van hem in oude Indische bladen deed onder het
pseudoniem "Indische Navorser", nl. Mr. P. C. Bloys van Treslong Prins, zeer
bekend genealoog.
Het werk van "Navorser", nog door te weinigen gewaardeerd bestond uit het
samenstellen van stambomen of fragmenten, desnoods, daarvan, van Indische
geslachten, daarbij geholpen door de schaarse gegevens van abonnees en
lezers.
Hij maakte ons bekend met vele Indische geslachten, en ook met hun bekende
"omkeernamen", waarvan er wel zo'n dertig bestaan.
Van Toll ondervond als genealoog en als mens veel teleurstellingen in zijn
leven. Bijna ongemerkt, door een slepende ziekte geveld, verdween hij uit de
kolommen van T.T. Geboren op 11 december 1895, stierf hij op 6 januari 1969.
Moge zo nu en dan eens een dankbare herinnering opwellen, bij ons, aan deze
stille medewerker van Tong Tong, een der velen uit het grote netwerk van onze
Indische Cultuur, die Tjalie Robinson om zidh heen wist te verzamelen.
Weet de Redactie, of iemand anders, een tijdelijke of vaste opvolger, die
doorgaat met genealogische gegevens te verzamelen?
L. C. Heyting Th. zn.
Bergen op Zoom, waar haar schoon
moeder "Grootje" Van Swieten-Loëst
bij haar introk en haar hielp de kinde
ren groot te brengen.
Ik will nog even vermelden, dat "Groot
je" de vrouw was van een broer van
generaal Jan van Swieten en van Pie-
ter van Swieten, die getrouwd was met
Sophie Catharine van RIEMSDIJK.
Ikzelf wist dit allemaal niet. Dat werd
pas op mijn weg gebracht toen ik in
1966 werkende in de bejaardenverple-
ging van het Groene Kruis in den Haag
werd gestuurd naar wijlen de heer W.
F. DEL CAMPO HARTMAN. Deze was
al vanaf zijn 16de jaar geïnteresseerd
in genealogie en hoewel hij aan de
Escomptobank verbonden was gaf hij
zijn vrije tijd geheel aan de genealogie,
was in Indië voor de oorlog in de re
dactie van de Indische Navorser en tot
zijn ziekte 10 jaar Conservator van het
Centraal Bureau van Genealogie aan
de Nassaulaan, waar nu de heer W.
WIJNANDTS van RESANDT Conserva
tor is.
De heer Del Campo Hartman overleed
31 October 1969 maar in de 3 jaar dat
ik hem verpleegde heb ik met hem
samen heel wat over de van Swietens
verzameld. Daarom wil ik graag voor
TT. wat bijdragen over het geslacht
van Swieten. Maar in de allereerste
plaats hoop ik, dat we er ons steeds
meer van bewust zullen worden, dat
rang en stand niet het belangrijkst is,
maar wat we van ons leven maken.
Het noblesse oblige (adel verplicht)
moge in de allereerste plaats gelden
voor ZIELEN-adel en niet voor mate
riele adel.
Bovendien... die 1100 familieleden en
afstammelingen van de GG., die als
sergeant begon omvatten alle rangen
en standen en... alle huidskleuren I
(wordt vervolgd)
Mies Roelofsma
Mijn vader, die op een grote suiker
fabriek in Midden-Java als 2e machinist
zijn brood verdiende had enige moeite
de djaga het nieuwe systeem bij te
brengen van "prik-klokken", die op de
verschillende plaatsen om en in de
fabriek waren opgesteld, zodat men
een betere controle had of, en hoe
lang, de djaga over zijn ronden deed.
Eindelijk dan had hij het door. "Wareh
er dan nog verder vragen", vroeg mijn
vader. "Si, doro mintah ampoen, tetapi
kapan saja bisa tidoer?
JHS
Men hoort en leest de laatste tijd zo
veel over "assimileren" o.a. van de
Indo's in landen waar ze zich na de
tweede wereldoorlog hebben gevestigd.
Maar gebeurt het assimileren m.i. niet
van beide kanten, juist door de zeer
specifieke eigenschappen van de In
do's.
Ook in Spanje hebben zich heel wat
Indische Nederlanders gevestigd en
Bij dit "In Memoriam" sluit ik mij
gaarne aan, want "Navorser" was een
van de beste en waardevolste mede
werkers, die Tong Tong ooit gekend
heeft. Toen ik in Amerika zijn dood
vernam, was ik werkelijk geschokt,
want ik had Jurriaan van Toll niet alleen
als werker, maar ook als mens zeer
leren waarderen. Als werker verenigde
hij deze drie kwaliteiten in zich: dege
lijk, volledig, betrouwbaar.
En hij was de enige navorser van
afstammingen en stambomen die de
hele Indische samenleving had, dus
een dure zeldzaamheid, die onze groep
nooit voldoende heeft gewaardeerd of
kunnen waarderen. Tragisch voor een
volksgroep met veel "vreemd bloed"
waarvoor velen zich hadden leren scha
men. Want geen Totok vond het leuk
om herinnerd te worden aan een vader
die Toon Knol heette (en uit de knol
len kwam) en geen Indo wilde herin
nerd worden aan een moeder die
gewoon Siti heette - en was.
Het grootste deel van de hele In
dische burgerij hield de afkomst vaag
en wenste liever een nazaat geacht
worden van de Heilige Harrijasses en
zij beïnvloeden zelfs de eetgewoontes
aan het Hof van Sinterklaas in Madrid.
Want wat zag mijn schoonzuster, mevr.
Oharmaine Goedhuys, in den Haag om
en nabij de 5e december jl.?
Sinterklaas en een van zijn zwarte Pie
ten stapten aan de Hengelolaan bij toko
"Han" binnen en de Sint koc'ht met
kennersoog een schotel nasi rames,
nasi goreng en een pakje vóórgeba-
karde trassie.
Na afgerekend te hebben stapte hij
welgemoed naar buiten en dat alles
gebeurde in vol ornaat I I I
Daarom vraag ik me af: "Als zelfs de
Goede Sint onze eetgewoontes over
neemt, wie assimileert er dan?"
W. E. Grashuis
de Prinses van Lombokhoe ver
drietig deze waarheid ook is. Navorser
zocht gewoon precieze afstamming op
tot in zes, zeven geslachten desnoods
en in de door hem verzamelde feiten
ontbrak geen punt, geen komma! Pas
wie weet hoe heel Indië door de oor
log "in puin geslagen" was, kan er enig
begrip voor hebben hoeveel moeite
Navorser zich getroost heeft om zelfs
voor Pietje en Nellie en Kees de stam
bomen op te sporen als de geschied
vorsing erom vroeg!
Na Jurriaan heeft Tjalie grote moeite
gedaan om een opvolger te vinden,
maar Navorser was betoel enig in zijn
soort en vele eerlijke nakomelingen
zullen het achteraf betreuren niet "bij
de tijd" geweest te zijn en geleefd te
hebben met onverschilligheid of klei
nering van hun voorouders. Maar nog
steeds zijn duizenden totaal onverschil
lig voor het hele brede terrein van Ons
Leven in Indië. We mogen daarom dés
te trotser zijn een speurder als Navor
ser tot de medewerkers van Tong Tong
gehad te hebben. Zijn voorbeeld roept
om navolging...!
T.R.
DISCO
Bolland
Stationsweg 143 tel. 070
60 17 03 DEN HAAG
Stationsweg 77 tel. 070
60 15 1: DEN HAAG
Herenstraat 157 tel. 070
86 32 01 VOORBURG
Fred. Hendrlkl. 161
v. tel. 070 - 55 66 97
DEN HAAG
Komt er een groep uit Djakarta die real
krontjong brengen op de Pasar Malam
Tong Tong?? Het is nog niet zeker, maar
wel kunt U de muziek op de plaat vast
kopen: Real Krontjong L.P. f 19,90: Sajekti,
en Sam Saimun, zingen voor U hierop.
Ook nieuwe Ambonnese L.P. of een Sun-
danese popular songs from Parahiangan,
en nog heel veel meer originele krontjong.
Singapore zending verwacht ik nu elke
dagbelt U eens want het is snel uit
verkocht.
De grote gamelan en krontjong specialisten
van Nederland: DISCO BOLLAND, Sta
tionsweg 143, Den Haag, tel.: 070-60 17 03.