TEMOE LAWAK
nv the singer import/leusden
aktiveert de gal
^-i TV-kijkers,
te vet gegeten?
Met te-moe-la-wak
^tÊz'f u beter!
Haal de tabletten
even bij de drogist
I, of apotheker!
zuivert het bloed
"INGET MATI" „AD PATRES"
Fa. Johs. Ouwejan Zn.
Een typisch beeld voor de landstreek waarin deze historie speelt: een
stille waterstraat buiten Bandjermasin.
"Na. Goed. Maar vóórdat jij machinist werd, vroeger, toen
jij nog een katjong (jongen) was, toen heb jij toch als
'kornet' (helpertje) meegereden in een taxi, niet?"
Met een nostalgische glundering buigt Ngadelan bevesti
gend. "Na. Juist", constateert het Lid tevreden. "En heb jij
lang meegereden?"
"Laaaang", zegt de getuige weer, gezellig wat bijschuivend.
Hij kent het Lid blijkbaar goed, want hij vindt niet nodig,
hem ook "Landraad" te noemen, zelfs niet "toewan". De
ander vervolgt:
"Na. En zat jij naast de chauffeur?"
Even een onzekere blik van Ngdelan naar de naast hem
zittende beklaagde, die chauffeur is; maar hij begrijpt, in
het verleden te moeten blijven, bij de taxi, en antwoordt:
"Vroeger zat ik naast de chauffeur in de taxi." (Zo correct
heeft hij eerder nog niet geantwoord en de vrager uit dan
ook content een uitgerekt: "Naai", vóór hij verder gaat:
"Dan heb jij vroeger toch wel in de taxi een klokje gezien,
met één wijzer, niet? Op het dashboard." (Nu wordt eerst
een omstandige uitleg nodig van dat woord 'dashboard'
Tijdens de les kijkt getuige een paar maal weer naar de
beklaagde naast hem, alsof hij denkt: 'Dat zal voor jou ook
wel interessant zijn.' De explicatie, met beleid en veel 'Na's'
in étappes gegeven, heeft succes. En als het 'dashboard'
een goed-voorstelbaar begrip is geworden, volgt weer de
vraag:) "Nu, op dat dashboard in de taxi heb je toch
vroeger wel zo'n groot 'horloge met één wijzer gezien?"
Ngadelan herinnert het zich warempel en tot aller grote
verrassing noemt hij het zelfs de "spiedomètr". Maar hij
verbluft de Landraad niet alleen door engels te spreken,
maar blijkt zelfs te weten, dat het een snelheidsmeter was.
Dat gaf dan ook een bijzonder verlengd "Naéaa" van de
examinator, die, steeds méér tevreden, eerst prijzend:
"Juist, Ngadelan, goed, goed!", voortging: "En de cijfertjes
op dat klokje, kon je die lezen?"
De verwondering stijgt ten top, als getuige blijkt te weten,
dat er 40 en 60 en 80 op stond, maar bovendien, dat het
wijzertje naar een hoger getal toe draaide, naarmate de taxi
vlugger reed. En die cijfertjes betekenden "kilomètr". Of
het kilometers per uur, per seconde of per dag waren, dat
wist hij niet. Maar het was al mooi genoeg, dat hij begreep,
bij een groter snelheid van de taxi die snelheid in een
groter getal aangewezen te hebben zien staan; en dat het
wijzertje op 80 stond, als de taxi héél vlug reed.
Verheugd over dit resultaat, bracht het nuttige Landsraads-
lid de getuige uit zijn herinnering van het verleden terug
naar het heden in de onderwerpelijke zaak, nog even voor
de zekerheid vragend: "Na, Ngadelan, dus jij weet: als een
auto zó hard rijdt, of zó hard, of zó hard, dan staat de wijzer
van de snelheidsmeter op 40, of 60, of 80 kilometer, ja? En
80 is erg vlug, 60 minder en 40 nog minder ja?"
Ngadelan knikt toestemmend, blij, het examen tot zover
met goed gevolg te hebben afgelegd.
"Na, mooi!Ngadelan, ajoi, vertel dan nu aan de Land
raad: Hoe vlug reed die Chevrolet van de beklaagde voorbij
je stoomwals?Kira-kira (naar schatting) natuurlijk, met
de wijzer bij welk cijfer op de speedometer?"
Na een kort zwijgen met open mond, antwoordt Ngadelan:
"Dat weet ik niet. Want ik had geen spiedomètr op mijn
stoomwals!"
Er barstte een ontspannend gelach los. De man had geen
snelheidsmeter op z'n stoomwals!om daarop te zien,
hoe snel een auto voorbijreed!Zelfs de stokoude Land
raadsoppasser, die nooit lachte, keek met een grijns opzij.
Alleen de penghoeloe deed uit beleefdheid maar mee en
was gauw klaar.
Maar na dit fantastische staaltje van lo'gica stopte de voor
zitter maar meteen het verhoor en onderzoek. En de land
raad sprak na kort beraad de beklaagde vrij.
Onze nederige naasten van oostersen bloede in de weelde
en vrede van eens 'Nederlands' Indië hebben hun hollandse
rechters vaak ontsteld, verrast, vermoeid en geboeid, maar
dikwijls ook heel wat humor bezorgd. In het algemeen door
een innerlijke beschaving zo bijzonder sympathiek, hebben
zij ons veel geleerd en te denken gegeven.
Begrafenis-
en Crematie-Onderneming
Opgericht 1924
ROUWKAMERS
en ONTVANGKAMERS
AIRCONDITIONED
Kantoren: Fred. Hendriklaan 7
Den Haag, Tel. 070-556427 (3 lijnen)
Het vol krijgen van het Fonds
60.000 is uitsluitend een kwestie
van Poekoel Teroes! Zet éven
door, want er kunnen na ons nog
duizenden wezen en behoeftigen
van profiteren!
13
