KOSTSCHOOL TEMPO DOELOE
Naar aanleiding van Uw oproep om te
scihrijven over het kostschoolleven in
het voormalig Ned.-lndië, wil ik trach
ten wat uit mijn herinneringen op pa
pier te zetten. Het zal geen afgerond
verhaal worden, maar bestaan uit wat
losse aantekeningen over de belevenis
sen van een kostschoolmeisje.
Ter informatie diene, dat ik omstreeks
1924/1925 enige tijd naar de kostschool
van de Zusters Franciscanessen
"Bangkong" in Semarang werd ge
stuurd. Mijn ouders woonden maar
een honderdtal meters van de school
vandaan. Reden dat ik toch bij de zus
ters in de kost moest was, dat het in
die tijd als nuttig voor je opvoeding en
ontwikkeling gold en in zekere zin ook
behorende bij je "standing".
Smokkelen. Van een keurig net meisje
werd verwacht, dat zij in alles matig
was, dus ook op het gebied van snoe
pen. Het bezit van snoep werd tenmin
ste gestraft met verbeurdverklaring van
de lekkernijen. Dat men daardoor vin
dingrijk werd in het smokkelen van de
begeerlijke waar is vanzelfsprekend
(onbewust buitengewoon nuttig ge
bleken in de latere kamptijd).
Mijn specialiteit was het meebrengen
van sambal-katjang, wanneer ik van
het week-end verlof weer naar het
klooster terug moest. Sambal-katjang
vond en vind ik nóg 'heel lekker en
door haar kneedbaarheid bijzonder ge
schikt om onder je kleding te verber
gen. 's Avonds op de slaapzaal als het
licht uit was en iedereen geacht werd
in dromenland te verkeren, werd de
sambal onder de meisjes verdeeld en
heerlijk opgepeuzeld.
Een van de vele verboden op onze
kostschool was het lezen op de slaap
zaal. Omdat de meeste meisjes niets
gezelligers vinden dan juist deze be
zigheid en omdat verboden zaken nu
eenmaal des te aantrekkelijker zijn,
behoorde boeken binnensmokkelen ook
tot onze favorite sporten. Een der meis
jes had de gewoonte een boek onder
haar jurk om het middel vast te binden.
Het lukte bijna altijd, maar op een keer
toen zij de trap naar de slaapkamers
op liep gebeurde het. Vlak voor de
dienstdoende zuster van de week
gleed het boek langs haar heup via
v de pijp van de met kantjes versierde
lange onderpantalon op de vloer.
Jongens. Op een meisjeskostschool
zijn jongens taboe; had iets anders
verwacht? De zusters hadden natuur
lijk de stille hoop, dat menig meisje
zich blijvend bij hun orde zou aanslui
ten. En indien dit niet het geval was had
den zij toch de zware verantwoordelijk
heid te zorgen, dat de onder hun hoede
geplaatste, tot volle wasdom groeiende
meisjes, onbezoedeld bleven, totdat
zij de leeftijd bereikt hadden, dat zij
serieus konden gaan denken aan het
vormen van een gezin. Om vooral niet
teveel door indrukken van buiten te
worden bedorven was de school om
geven door een hoge muur, die feeste
lijk, maar ook grimmig was bestrooid
met allerhande glasscherven. De ba
lustrades van de bovenverdiepingen
waren met schotten afgedekt om inkijk
en uitkijk tegen te gaan.
Alleen uitgaan was er natuurlijk niet
bij. Bij mooi weer werden wij wel eens
uitgelaten (reken maar dat wij dan
uitgelaten waren!), meestal in groepjes
van tien of meer, twee aan twee, ge
flankeerd door een zuster, als ware zij
een sectie-commandant, nauwlettend
toeziend, dat de meisjes niet te brutaal
om zich heen keken naar de jongens,
die zich overal langs de wandelroute
hadden opgesteld om vooral niets te
missen van dit "bloemencorso".
Het was eigenlijk wel de vraag wie de
toeschouwers en wie kijkobject waren:
de in eendenpas lopende, blozende,
giechelende, onder de wimpers door
glurende meisjes of de in allerlei hou
dingen en en op allerlei mogelijke
plaatsen kijkende jongens, stoerdoend,
verlegen lachend, kwasi-achteloos leu
nend tegen een fiets, zenuwachtig trek
kend aan een sigaret of krampachtig
hangend aan een muur.
Toch bleek de natuurdrang dikwijls
(misschien gelukkig) sterker dan wat
ter wereld ook en heel wat lonkjes zijn
er tijdens zo'n wandeling gewisseld en
heel wat liefdesvonken overgespron
gen, ondanks de beschermende, ritse
lende en wapperende habijtvleugels
van de altijd waakzame zusters.
Desalniettemin moet het van mijn hart,
dat onze zusters, ondanks hun toege
kende bijnamen, die niets aan de fan
tasie overlieten, zoals bijvoorbeeld zus
ter "Momok", in feite toch echt zorg
zame en goedbedoelende mensen wa
ren, die het beste met je voor hadden.
Marie
WAROENG SOEBOER
„MAKAN ENAK" en MURAH
Bij „Soefcoer" steeds verse toe
voer
U eet koninklijk in de Koningstr.
16, Den Haag. Rest. en Toko In
disch eten, kant en klaar om mee
te nemen in uw eigen pan of in
onze dozen! Bami, Nasi goreng,
Nasi Rames (voldoende voor
twee personen). Met kip. Ook ter
plaatse te genieten! Geopend van
12 uur tot 10 uur 's avonds. Ook
zondags van 12 uur tot 10 uur.
Grote bestellingen worden thuis
bezorgd. Tel. 070-60 4142. Elke
dag vers. Niets uit blik of plastic!
WIJ ZOEKEN EEN GOEDE KOKKIE!
Dinsdag gesloten
Uit Amerika komt deze foto met onderschrift: In Uw blad van 15 januari 1972 had U een
beschrijving van "de straat als markten in Uw blad van 1 februari 1972 pagina 4 was
een artikel over de promotie van Dr. van Balgooy.
Ingesloten is een foto, die een combinatie is van beide artikelen. Namelijk de heer van
Balgooy in een warong (markt)
N. A. van Balgooy
Wij wensen doctor van Balgooy een lang leven toe met nog vele zulke maaltijden in de
Tropen! - Red. TT.
18
