I
ONTDEK JE PLEKJE
PASAR
MAbAM
ËU
AMSTERDAM
"Dagje in Gendjeran" heeft heel wat
herinneringen losgemaakt, natuurlijk bij
de rasechte Soerabajanen, die het
plekje van vroeger in geur en kleur
herontdekten (TT. no. 17)
Rita Schenkhuizen schreef erover:
"Wat is Gendjeran modern geworden,
maar met recht, want het was een
beeldig plekje en een uitverkoren
plaats voor ons om een fietstocht of
wandeltocht met de padvinderij te ma
ken, heerlijk! Maar je beschrijft droge
paden, maar ik reed of wandelde langs
bloeiende uitgestrekte velden "heide"
een soort paarsig-rood gras dat het in
het brakke water zo goed doet. Dan
verderop, de paarsbloeiende gendje
ran in grote moerassen (waterhyacinth),
vandaar de naam van het plaatsje.
Ettelijke blekoks als witte, slanke exo
tische bloemen staken scherp af tegen
het paars en groen. Heb je ooit gendje
ran gegeten? (daar gaat die liefde
weer!). Ik heb het in Bandoeng leren
eten, met petis, ontjom en lombok
over de gereboeste gendjer (niet de
bloemen; alleen stelen en bladeren),
zalig!
Het strand was omzoomd door man
grove bomen en andere bomen waar
van ik de naam niet weet, met eigen
aardige vruchten als een gehoornde
kop van een banteng. Klapperbomen,
siwalan palmen. Ja, het was er in de
Jappentijd erg gevaarlijk, maar toch
ben ik er vaak naar toe geweest om
geld en voedsel te brengen naar arme
families die er woonden. Op zulke
momenten denk je niet aan gevaar, je
bent ervan overtuigd dat God je goede
bedoelingen beschermt."
(Ja, die gendjer heb ik wel gezien. Ik was er
in de droogste maand van de oostmoesson,
alles was kurk-kurkdroog, op heel Java. Toch
zag ik hier en daar op een vochtige plek op het
veld nog een eenzame paarse hayacinth. Aan
opeten dacht ik op dat moment niet! LD)
W. Grashuis:
"Ik geef je gelijk Lilian dat je niet van
koepang en saté kerang houdt, want
ook ik als rasechte Arek Soerobojo
moest er niets van hebben.Uit het ar
tikel kon ik opmaken, dat je voordien
nog nooit koepang hebt gegeten of
zelfs van het bestaan afwist. Weet je
hoe deze gekweekt wordt? Ik heb het
altijd geweten, daarom mijn afkeer van
het product. Toen ik in '52 op Ngagel
kwam te werken, kon ik dit proces
dagelijks van nabij bekijken, i.e. langs
de waterkant van de kali. Daar stonden
goeboeks, bewoond door bamboengs
(onwettige occupanten) die van de
kweek leefden. De diertjes zetten zich
namelijk af op gedebok pisang, oude
pisangstammen die ze naast elkaar in
de stroom legden. De stroom werd
meestal wat afgedamd zodat de koe
pangs zich wat makkelijker konden
vastzetten. (Verdere details uit de
brief van de schrijver zal ik U bespa
ren, want wie zich nog kan voorstellen
wat er in de kali ronddreef en wat dus
ook de voedingsbodem voor de koe
pang vormde, zal misschien geen moed
kunnen opbrengen zelf die lekkernij
eens te proberen I I L.D.)
Als je van Gendjeran de kustlijn volgt
naar het N. kom je bij het Marine
Etablissement aan de Oedjoeng, als
je dan de kawatafrastering volgt, kom
je op de weg naar Pegirian en bij het
voormalige krankzinnigengesticht uit.
Van hieruit kan je linksaf via Sidotopo
voor langs het station Sidotopo en Si-
dokapasan weer op de viersprong Si-
dokapasan - Sidodadi - Gendjeran - Ka-
pasan komen. Via Kapasan kwam je
dan weer op de viersprong Kapasan-
Kapasari - Ngaglik - Cannalaan. Via
Ngaglik kwam je weer op Tambaksari
terecht en weer bij het uitgangspunt.
Ik volgde altijd de Cannalaan, waar
vroeger de Jaarmarkt en nu de T.H.R.
(Taman Hiboeran Rakjat) staat, omdat
we voor de oorlog in de Seroeniestraat
woonden en na de oorlog aan de Djalan
Ambengan.
Zo zie je Lilian, dat jouw artikel weer
allerlei herinneringen bij mij heeft los
geweekt uit mijn jeugd en politietijd
omdat ik dat ressort juist zo heel goed
ken: uit mijn jeugd de tochten met
meisjes naar Gendjeran en via boven
genoemde weg weer terug bij Pegirian
via Njamploengan en Benteng Miring
via de Ferwerdabrug naar de Tandjung
Perakboulevard, die oversteken en dan
naar Seaside, dat gedeelte van Soera-
baia's strand
Bovenstaande foto genomen in 1934 van de Landraad van Demak werd ons toegestuurd voor
plaatsing in Tong Tong door Mevrouw L. Haighton-Blanckers-Pasqué, destijds A.t.b. bij de
Landraad. Voorzitter van de Landraad was Mr. H. M. Cohen (staande in het midden).
De foto geeft goed de sfeer weer zoals die tot ons komt in de seie "Belevenissen van een
rechter in voormalig Nederlands Oost Indië"
Slangenkop verorberende
AGA WILLAS in een slangen
show met tijgerpythons.
31 mei t/m 3 juni 1973
AMSTELHAL RAI GEBOUW
Inlichtingen: Alkmaar
Willem Bartiusstraat 6
Tel. 02200- 1 18 65
Gehaakte beursjes, sleutelhan
gerbeursjes, brilétuis en sigaret-
tenétuis v.a. f 4,50.
Beeldige avondtasjes in goud- en
zilverkleurige tinten klein, rond
genoeg voor het allernodigste
f 11,50.
RIJST
Am. droogkokende rijst 67,
Droogkokende grof gebr. 47,
Surinaamse rijst - Wageningen
88,95 allen per baal 50 kg.
incl. B.T.W.
v. Bijnkershoeklaan 405
Utrecht - tel. 030 - 93 51 56
15
