Fonteijn Co -
Fort Willem I
te Ambarawa
Disco
Bolland
v/h te DJOKJA
Vlamingstraat 5, Den Haag, Tel. 46 46 47
GOUDEN
schakelarmbanden
krintjing
slangen
colliers
(6 tot lOOgr.)
toesoek konde
peniti kabaja
van 22 karaats goud
22 Karaats verlovingsringen
BRILJANTEN
markiesringen
hangers
oorknoppen
gezet in
22 karaats goud
M1DO
polshorloges
SEBELAH ROTAN ARMBANDEN VAN 24 KRTS GOUD (mas kertas)
TJITJAK broches in 22 KARAAT goud in étui f 110,franco huis.
In aansluiting op het verhaal van Gen.
Maj. b.d. P. Scholten over fort Willem
I te Ambarawa even een kleine cor
rectie.
Ik was nl. tijdens de Jappen ook in fort
Willem I. Het fort zelf was toen echter
uitsluitend een gevangenis voor staats
gevaarlijke mannen.(en in T.T. 1-2-'73
stond in het artikel "Het leven in een
kleine garnizoensplaats" door Gen.-
maj. P. Scholten abusievelijk, dat in de
Japanse bezetting hier vrouwen en kin
deren waren geinterneerd - Red.).
Vanuit gevangenis Djoernatan in Sema-
rang (Was je daar ook bij Botjah Se-
mawis en hoe heet je eigenlijk van
jezelf?) werden we doorgestuurd naar
Ambarawa.
Vóór het fort was de administratie.
Eerst alles inleveren, de kleren, die je
nog aan had incluis, daarna uitreiken
van gevangeniskleding en in rijen op
het platje gehurkt voor de barbier, die
al je overtollig haar met een aftandse
tondeuse afsneed en rukte.
Na afloop in ganzenmars de grote
poort in, waar je ondergebracht werd
in de verschillende gemeenschappelij
ke cellen. In de cel zelf, kreeg je van
oudgedienden prompt de levensregels
te horen en die waren niet erg prettig.
Hurken en nog eens hurken. Als je
geroepen werd, rennen en dan tevens
direct hurken. Als je de hoofdcipier
Tegoe in de verte zag, meteen maar
hurken. Je ogen neergeslagen houden.
Niet vallen (wat onlogisch). Met werken
boven de ton komen. Enige strafmaat
regel een pak ransel. Enige hogere
straf pak ransel in herhaling, het z.g.
goeloeng, dat is pak ransel door meer
dere personen tot je op de grond viel
en dan trappen tot ze zelf moe werden;
dan de cel in: eenzame opsluiting. Elke
dag uit de cel, herhaling van het voor
gaande, enz. tot de straf genoeg leek,
dan onmiddellijk weer aan het werk.
Werken de hele dag aan een weefge
touw van meters en meters jute, waar
je klerenluis opliep, 's Avonds jacht
op klerenluis en overal aanwezige
wandluizen.
Eten 2 keer per dag. Menu: een hand
vol rijst en een schep warm water met
wat grassprieten. Eens in de week een
theelepel koffiepoeder en een thee
lepel suiker. Dan een dag vrij, door te
brengen op het grasveld: zittend. Als
attractie een voetbalwedstrijd tussen
uitgemergelde gevangenen onderling
en muziek van ons eigen muziekcorps
(ook gevangenen). Alle spelers krijgen
op die dag een extra schepje rijst als
beloning. Eens in drie maanden eten
van buiten de gevangenis, als iemand
ze kwam brengen. Alles op eten buiten
op het grasveld. Dat was dat; wij waren
ingewijd. We konden beginnen.
Maar toch eerst een merkwaardige
ontmoeting enige tijd later. Tijdens het
weven werd ik voorgeroepen en weg
gestuurd naar het magazijn, om iets te
halen.
Een kamertje in, gehurkt, met neerge
slagen ogen; hoorde iemand aanko
men en voor me staan, dan een stem
in het Nederlands zeggen: "Mijnheer
Ottenhof, ja U bent het, sta maar rus
tig op en kijk me aan. U kent mij mis
schien niet meer. Lange tijd geleden
was U het hoofd van de Padvinderij in
Solo. Ik was daar als padvinder. Ik kan
hier weinig voor U doen, helaas. Maar
denk goed na over het volgende. U
staat nu onderin het rad van het lot.
Vergeet nooit, dat dit rad steeds door
draait. Wanhoop nooit. Als Allah het
wil, komt U eens weer boven. Maar
blijf erop vertrouwen. Anders bent U
verloren. En mag ik U nu een hand
geven? Hier hebt U, waar U voor ge
komen bent. Ga nu maar vlug terug."
Een vreemde, niet verwachte ontmoe
ting, die me toch geholpen heeft er
weer uit te komen. Hierbij nog mijn
dank, medepadvinder.
Verder ging 't in de tredmolen van elke
dag, triest, uitzichtloos. Eén uitzonde
ring was er: Tenno Heikadag. Eerst heel
vet eten. Grote brokken vet met weinig
vlees. Daarna een vrije dag. Die dag
hadden we nodig om onze darmen leeg
te spoelen. We konden geen eten meer
zien. 's Avonds lagen we uitgeput op
onze matten.
Stationsweg 143 tel. 070
60 17 03 DEN HAAG
Stationsweg 77 tel. 070
60 15 12 DEN HAAG
Herenstraat 157 tel. 070
86 32 01 VOORBURG
Fred. Hendrikl. 161
tel. 070- 55 66 97
g?- DEN HAAG
Waarom zoekt U zo lang als U weet dat
wij alle Indische platen en krontjong voor
radig hebben?
Fabritius sprookjes op z'n Indisch 13,90;
Lief Java ƒ10,—, Nafiri Tuan uit Modjokerto,
The Real Krontjong met Sam Saimun,
bekend door Bert Garthof, Annle Landouw,
L.P.'s, enz. enz.
Ook vele importplaten voorradig o.a. uit
HAWAII.
Op een dag knapte ik ook af, als velen
vóór mij. Eerst ontelbare luizenbeten,
die uitliepen op tropenzweren over je
hele lichaam. Ik ging de ziekenzaal in.
Een kleine verbetering. Je lag op een
echte brits en je hoefde niet te werken.
De rest bleef hetzelfde.
Geen medicijnen, maar hetzelfde eten,
hetzelfde hurken. Alleen één attractie,
's nachts. Er lagen ook een paar, zo
gezien, goed doorvoede Chinezen.
Elke nacht kwam er een grote portie
rijst met allerlei heerlijkheden. Zij maar
eten en wij maar kijken. Ze schoven
nooit iets af aan een ander. En dan te
bedenken, dat er velen van ons niet
eens meer op konden staan, om hun
behoefte te doen en dan van hun bed
af werden geranseld en dan verder
kruipend de pot moesten bereiken.
Toen kwam de bevrijding. Het werd
voor velen fataal. Plotseling was de
poort open en velen kwamen van bui
ten naar ons toe met allerlei lekker
eten. Goed bedoeld natuurlijk, maar
vele verzwakten bezweken juist door
deze overdaad.
Op een brancard kwam ik uiteindelijk
eruit en een ziekenhuis in. Eindelijk,
een paar maanden daarna, naar huis;
toen de T.R.I. me weer kwam halen.
Maar dat is een ander verhaal.
K.F.O.
11
Gehaakte beursjes, sleutelhan
gerbeursjes, brilétuis en sigaret-
tenétuis v.a. f 4,50.
Beeldige avondtasjes in goud- en
zilverkleurige tinten klein, rond
genoeg voor het allernodigste
f 11,50.