VERBAZING EN NIEUWSGIERIGHEID
(Voor N.N.)
Contact gezocht
Dit zijn de twee gevoelens die mij t.a.v. Tong Tong het
diepst en het langdurigst bewegen. Verbazing dat dit blad
tot stand is kunnen komen met alles tegen (gewoon téch-
nisch al: een onderneming beginnen zonder een cent en
zonder een sprankje zakentalent!), en dat het blad nog
steeds voortbestaat met nóg meer tegen dan ooit tevoren!
Dit verbaast voortdurend.
En het andere: Nieuwsgierigheid naar hoe lang het nog zal
kunnen duren.
En achter deze twee gevoelens zoekt het verstand onop
houdelijk het antwoord op de vragen: "Waarom bestaat
Tong Tong eigenlijk en waarvoor?" En hoeveel jaren ik met
dit onderzoek ook bezig ben en hoe diep ik ook vors, het
antwoord weet ik nog steeds niet. Voor practisch alle dingen
in de wereld schijnt een oorzaak of een doel te bestaan.
Maar zoals met een handvol andere zaken in het leven,
inclusief het Leven zelf, is Tong Tong geboren zonder dat
erom gevraagd is, zal zekerlijk de Dood het wegnemen zon
der dat erom gevraagd is, maar bovendien leeft het van
geboorte tot dood zonder dat erom gevraagd is of zonder
dat de zin ervan érgens voor gebleken is. (Please geen
"heimwee-uitleg!)
Het gekke is dat de verdiensten van Tong Tong en Tjalie
zó gering zijn, dat die onmogelijk de ontzaglijke last (die
Tong Tong toch wel is) konden dragen al die jaren door,
vooral omdat het aantal bezwaren, verdenkingen, grieven
en veroordelingen van Tjalie en zijn blad (terecht of ver
meend) zó groot is, dat elk ander blad al vele malen eerder
over de kop gegaan zou zijn.Aangezien ook met zelfs de
nabijste vrienden geen regelmatige en openhartige gedach-
tenwisseling mogelijk schijnt te zijn (daarvoor is het totaal
aan verwijten ooj< té groot en té complex), blijft de klein
burgerlijke opinie het zwaarst wegen: het ergste zal wei
waar zijn
Maar waarom dan is het blad nog steeds niet "hantjoer" en
is Tjalie niet "tot perkedèl gebatjokt?" Of heeft hij mense
lijk niet al lang de hoop en de moed opgegeven en is ver
dwenen in totale onbekendheid?
Wel, mijn waarden, misschien is de Tijd nog niet rijp ge
noeg. En "alles heeft eenen bestemden tijd" immers? Dus
misschien ook voor de dingen die géén zin hebben. Mis-
schien ook zijn andere inzichten en waarheden onderweg
voor Tong Tong. Sabar dus, sabar. Als iets voorbestemd is
om een goede taak te volbrengen, dan zal dat gebeuren
ook. Daarom in al Uw onzekerheid en al Uw twijfel, blijf
eerlijk en moedig. Eerlijk, omdat dat altijd langer duurt dan
U uithouden kunt, moedig omdat dat de hoogste deugd is
van alle (omdat U voor alle andere deugden moed nodig
hebt om tot het einde vol te houden.)
Intussen wordt die laatste bestaansstrijd voor Tong Tong
steeds hachelijker, zoals U wel weet. De prijzen en kosten
blijven omhoog spiralen en zelfs grote concerns gaan over
de kop. U heeft er geen idee van, want Uw lonen (pensioe
nen) worden rustig verder opgetrokken, maar wie of wat
trekt Tong Tong op? Al een paar malen heeft deze Tjalie
von Münchhausen zich aan zijn pruik uit de blubber ge
hesen, maar dat grapje blijft niet opgaan! Een aantal succes
sievelijke bezuinigingen en inkrimpingen heb ik dus op een
rijtje gezet en dat wordt één voor één afgewerkt. Wat komt
eerst?
Het lijkt op dat kinderspelletje uit onze jeugd, waarbij één
'm wordt en alle anderen op een rij achter hem staan en
allemaal tegelijk die ene besluipen. Maar opgepast als je
lopend gezien wordt, val je uit, zodat alleen de pienterste
vooruitsluipers je steeds dichter naderen. Herinner je je
nog als kind hoe telkens als je omkeek, er tóch weer kinde
ren waren die weer vooruit gekomen waren? Eén zou je
beslist tikken en dan had je verloren, hoe bliksemsnel je
ook naar alle kanten tegelijk probeerde te kijken!
Zo naderen drukkosten, portikosten, kantoorkosten, salaris
stijgingen, afschrijvende abonnees en je eigen ziekten en
normale "ouderdoms-slijtage" je telkens weer een paar
stappen dichter. Ja, en ook kwaadwillende personen of
groepen. Verduiveld spannend! Ja, het leven is een spel,
zelfs al gaat het om je leven. Keep cheering, boys!
Dan moet ik nog mijn verbazing uitspreken over iets anders:
dat voortdurend brieven en briefjes, gesigneerd of onge
signeerd, over de post of in de brievenbus komen van onge
veer de volgende inhoud (neem de laatste uit een kleine
plaats in Indonesië):
Ik bewonder U en Uw trouwe helpster.
Ik bewonder U om uw werk, moed, geduld, doorzet
tingsvermogen, enthousiasme en liefde voor dit land
Terug in het leven
Mijn vriend R., van wiens hand vele
simpele (maar zuivere) verhaaltjes in
Tong Tong verschenen, is onlangs uit
een zeker schijnende dood tot het Le
ven teruggekeerd. Aan een ziekelijke
vrouw gekluisterd die al zijn zorgen
opeiste, leefde hij teruggetrokken en
vergeten in een klein achteraf huisje,
op ons welbekende wijze: "toenggoe
mati". Af en toe kreeg het echtpaar
bezoek van de enige zoon, wiens be
staan echter ook niet opwekkend vro
lijk was. Want de vrouw was hartpa
tiënte en de zoon was ook niet be
paald sterk te noemen. Ach, kassian
die kleintjes. Welke toekomst gingen
zij tegemoet?
Toen stierf eerst de vrouw van R. en
leefde hij nog stiller en eenzamer. Toen
stierf de zoon plotseling. Met R. zelf
zou het nu ook wel gauw gedaan zijn.
En dan was er nog het gezin van de
zieke weduwe met die twee kindertjes.
Wie zou voor ze zorgen als ook de
vrouw zou sterven? Wie dacht NU al
om ze?
Toen wist R. dat hij dat zou moeten
doen. Zo ziek en zo moe als hij was,
klauterde hij toch maar telkens weer
op de bus om zijn tjoetjoeks op te
zoeken en zijn schoondochter moed in
te spreken. En omdat je dat natuurlijk
niet kon doen met een gezicht als de
dood van pierlala, dwong hij zich tot
opgeruimdheid en vrolijkheid. Eerst
langzaam en met moeite, later steeds
gemakkelijker en spontaner.
In deze periode zag ik R. na jaren weer
terug. En hij was zó veranderd, dat ik
hem gewoonweg niet herkende. Op
geruimd, vitaal en dynamisch, pope
lend van arbeidslust was hij a.h.w.
dertig jaren in zijn leven teruggespron
gen. En het enige wat hij zei, toen ik
hem vroeg hoe hij dat had kunnen tot
stand brengen zonder enige hulp van
buitenaf, was: "Ik móest toch wel, Tja
lie. Wie moest anders zorgen voor mijn
tjoetjoeks?
Hoe oud U ook bent, lezer, Uw nage
slacht verwacht nog steeds van U dat
U Uw zedelijke plicht jegens Uw mede
mens doet. Dan leeft U voort!
Wie kent of kende oud-administrateur
Jansen van een koffieonderneming
in het Malangse, omstreeks 1949?
Graag inlichtingen of tips aan fam. A.
Hilling, Geertshof 9, Breda, Telefoon
01600-3 50 80.
4
