I
SIMPELE ZAKEN
Pauweveren - Sial!
voor hem was het reeds te laat. Met
zijn kopje hing hij aan het uiteinde
van een dunne bamboetwijg.
Ja, waarachtig, zoals een vis bij een
hengelaar aan de haak hangt, precies
zo hing de ongelukkige vogel, veel te
hoog boven de grond, dan dat er ook
maar aan te denken viel, erbij te komen
om hem eraf te helpen.
De Bentet had het 'm dus tóch gele
verd, en dat nog wel met een tegen
stander die ongeveer zo groot was
als hijzelf. Blijft alleen het raadsel hoe
hij die bamboetwijg door dat kopje
van zijn prooi heeft weten te rijgen.
Waarschijnlijk via de neusgaten of de
oogholten. Maar laten we niet verder
bij dit lugubere voorval blijven stilstaan.
Wellicht was de arme Tjelutjuk beter
af geweest, als ik niet tussen beiden
was gekomen, en de kleine rover zijn
moordenaarswerk verder had laten
doen, achteraf
Laat ik er nog bij vertellen, dat de
Bentet een knap imitator is. Meerdere
malen zag ik hem bezig, achter elkaar
een reeks geluiden van andere vogels
na te doen.
Wist u overigens, dat ons bekende
Hollandse Koolmeestje in Indonesië
een dubbelganger heeft? Ik zag er een
paar in Poenten, waar ze een bamboe-
paal in en uitvlogen, die langs de af
rastering van ons achtererf stond. Ken
nelijk hadden zij daar hun nestje. Ik
was niet weinig verwonderd, daar vo
geltjes aan te treffen, die ik mij nog van
ons eerste verblijf in Holland herinner
de. Zowel in uiterlijk als in hun ge
dragingen leken ze er als twee druppels
water op. Het is de Glatik-batu (Parus
major cinereus), niet te verwarren met
de algemeen bekende Glatik, want hij
behoort tot een geheel andere familie
dan deze. Volgens Delsman is alleen
het geel aan de onderzijde van onze
Europese Koolmees bij zijn Indische
soortgenoot meer grijs.
Hans van Laar.
Sta a'tijd vroeg op en doe niets,
in de ochtend zijn Uw gedachten
het zuiverst. Dus: denk!
"Zorg dat je niet te kort komt",
is een van de ergste onrustzaai
ers. Kom gerust telkens wat te
kort; het is gezond.
Welke simpele dingen, welke simpele
daden van vroeger en van nu vindt U
dat er méér moeten zijn tot heil van de
samenleving?
Wat vindt U hoopgevend in deze tijd,
hoe eenvoudig het ook is?
Heeft U om U heen mensen iets zien
doen dat niemand opvalt en dat U toch
treft als mooi, sterk of zuiver?
Teken op, stuur op. U kunt er een
medemens misschien een grote dienst
mee bewijzen.
DONGÈNGAN
VAN
SI KLAAS
Mèmang zeg, (werkelijk zeg) pauwe
veren in huis brengt niet slechts in huis,
doch ook op het werk pech.
In 1927 werkte ik als etablisement-op-
zichter in de rubber in Zuid Malang op
de onderneming Pengoeloeran-Wono-
redjo. Het was de eind-onderneming
van de Smeroelanden, grenzend aan
het z.g. Tjilatjapbos. De onderadmini
strateur F. M. (één dag voor de ca
pitulatie van de Jap in kamp Ambarawa
overleden) was een sportieve man en
hield ook veel van de jacht. In de
besaran (administrateurswoning) waren
vele goede geweren en kregen wij em
ployés toestemming met die spuiten
op jacht te gaan. Wij employé's wisten
niet dat F. M. geen toestemming gaf
om op pauwen te schieten. F.M., als
Indisch man wist ook heel goed wat
SIAL betekende.
Zo gebeurde het in de maand maart
1927, dat ik door een afdelings-opzich-
ter gewaarschuwd werd, dat er aan de
grens van het perceel vele pauwen de
rubbertuinen ingingen; het was de
paartijd dier vogels en er waren pracht
mannetjesexemplaren bij.
Waar F. M. niet op het perceeel aan
wezig was (hij was voor zaken in Soe-
rabaia) nam ik uit de geweerkast de
Winchester 32 Special en liep naar de
plek, waar gezegd werd, dat die vo
gels aan het spelen waren. Inderdaad
vond ik ze, het was een schitterend
gezicht hoe de mannetjes met de
waaierachtige staartveren pronkten om
de wijfjes te bekoren. Niet lang ge
treuzeld een schot en daar lag één van
de prachtigste vogels tegen de vlakte.
Trots bracht ik dat beest in mijn armen
naar huis; de staart had een lengte van
circa IV2 vaam, en was prachtig ge
tekend.
Mijn (V)echtgenote - Letta, si zoen tje-
plok - was er niet minder trots op en
ogenblikkelijk werd de vogel ontdaan
van al het vlees en been en met for
maline binnenwerks ingewreven. Dat
was ook een werkje wel.
Geen vijf dagen daarna was de vogel
opgezet en prijkte deze met de schit
terende staart waaiervormig uitgespreid
in de voorgalerij. In één woord het was
wonderful, een ieder die ons huisje
passeerde bleef staan om het beest
te bekijken.
Het geweer, waarmede het beest de
dood vond, was weer geheel schoon
opgeborgen in de geweerkast van F.M.
Bij terugkomst van de onderadministra
teur kwam hij bij ons aan huis en zag
die vogel geheel opgezet tegen de
muur staan en vroeg hij mij met
welke spuit ik geschoten had. Wel de
Winchester special. Het enige wat de
baas deed was zijn hoofd schudden,
waarna hij naar huis ging. Ik hoor
de later van de huisjongen van de
baas dat hij dat geweer uit de kast
haalde en die spuit tegen de vloer
smakte met de woorden: "SIAL."
Van de mandorbesar (hoofdmandoer)
Rooslan mocht ik de woorden verne
men: "Sial ndóró, sampèjan inggoe
mötö seitan." (Pech meneer, U onder
houdt santansogen.) De tekening van
de staart was inderdaad als starende
ogen.
Zo ook was het tot werkelijkheid ge
komen met de SIAL (pech). In 2V2
jaar dat ik op die onderneming werkte
had ik nimmer incidenten gehad en
nadat die mata seitan (satansogen) in
huis gekomen waren, had ik bijzonder
veel pech op het werk.
Het was op het laatst, dat de hoofd
administrateur van da hoofdafdeling
mij een hint gaf om maar naar een
andere job om te kijken.
Twee maanden na die gebeurtenis met
die pauw, verliet ik mijn werkkring en
gaf dat opgezette dier aan een neef
van mij, die op een nabijgelegen koffie-
en rubberonderneming werkte (Telogo-
redjo). Deze zat reeds zeventien jaar
aldaar. Ik zelve kreeg later een job in
de stad Malang. Geen vier maanden
later ontmoette ik die neef van Telo-
goredjo en zat deze zonder werk, ook
hem bracht die pauw pech aan.
Die neef vertelde mij, dat hij dat beest
aan zijn onderadministrateur wegge
schonken had en was deze - de onder
administrateur - nadat hij dat beest in
huis haalde door de directie ongeschikt
verklaard.
Lezers, men mag discussieren, debat
teren en sceptisch denken, mij en mijn
neef is het steeds bijgebleven nimmer
meer zulke "MATA SEITAN" in huis
te halen. Er valt niet te spotten met
dergelijke gebeurtenissen, niet slechts
met die "MATA SEITAN", doch de
vrouw kan ook vaak SIAL brengen aan
de man en omgekeerd.
Niet slechts in Indië komen mystieke
verschijnselen voor, doch ook overal
elders komt de "SIALHEID" voor. Zelfs
in Europa; men is hier beschaamd om
dergelijke ondervindingen te berde te
brengen.
SI KLAAS
19