8
8 RUEB 8
Samber-ilèr
De Poekoel Teroes Pot
WEGGEGOOID BROOD
Een stoel voor TANTE PIM
RICHTINGSGEVOEL EN
RICHTINGSAANDUIDING
Het voorstel van Mevr. M. F. S. is dus aangenomen (zie "Antwoord op Naek Lagi"
15 Juli pag. 4). Wij accepteren gaarne alle totaal vrijwillige bijdragen die lezers
ons willen toesturen om ons in staat te stellen onze stijgende financiële zorgen
te bestrijden. Al deze giften zullen in TT worden vermeld op VOORLETTERS van
de schenker(ster), zodat een ieder kan zien dat zijn toezending "binnen" is.
Alleen noemen we het geen FONDS, maar doodgewoon "POT" en ook noemen
we geen richtbedrag van f 60.000,maar noemen we de pot nuchter POEKOEL
TEROES POT, omdat wij voornemens zijn net zo lang teroes te poekelen als
het kan, als Tong Tong er maar door in leven blijft.
Ik meen te weten, dat de Javaanse
naam voor de prachtkever (onder
schoolkinderen in Bandoeng goud
haantje) samber-illèr is. Op enkele
plaatsen wordt hij inderdaad ook wel
samberlilèr genoemd, evenwel hoor je
het niet zoveel (dus ten onrechte meen
ik). De naam samber-lilèn heb ik echter
nergens horen noemen.
Als kind heb ik een verzameling van
die mooie torren gehad, die ik zelf
ving. Er waren grotere en kleine exem
plaren bij. De meeste hadden gladde
vleugelschilden, maar er waren er ook
bij met mooie tekeningen (net of het
ingekrast was), en prachtig goudgeel
en groen gekleurd.
Het woord samber betekent niet straal.
De inzender heeft het n.m.m. niet goed
begrepen doordat de mensen in Mid-
den-Java iemand op wie ze gebeten
zijn een samber-ngelap, samber glèdèk,
(ook wel tötöl gloedook) toeroepen en
dat betekent, dat de bliksem je mag
treffen. Het woord samber wordt o.a.
ook gebruikt bij het Javaanse tollen-
spel en bij het vliegeren. Ook zegt de
Javaan, dat de alap-alap (valk) zijn
prooi heeft gesamber. Het betekent
dus in snelle vaart de tegenstander, de
prooi, vijand overweldigen door hem
met de klauwen te grijpen.
Het komt vaak voor dat de samber-ilèr
met een vaart zo maar op je afkomt en
dan zonder je aangeraakt te hebben
weer verder wegvliegt, dus njamber
noemen ze dit in het Javaans.
Ilèr heeft vermoedelijk met zijn prach
tige kleuren te maken. Denkt U eens
aan de daon ilèr. Kent U die? Hebben
beiden niet zowat dezelfde mooie
kleuren?
D.
Minister Pronk (van ontwikkelings-sa-
menwerking) zegt dat het Nederlandse
volk jaarlijks naar schatting 50 miljoen
broden naar de asemmer laat verhui
zen. Dit vindt de minister veel, maar
het is niet zo onrustbarend als andere
schattingen van 90 tot 140 miljoen.
Zelfs bij 50 miljoen broden zijn veel
mensen niet gealarmeerd. Gedeeld
door 13 miljoen en door 365 dagen
komt dat immers neer op een paar
sneden per dag. En daaraan ontkomt
geen mens!, vindt men. Je kan nu een
maal nooit precies zoveel sneden
brood kopen als je aan kunt.
We zijn benieuwd a. of er lezers zijn
die het met deze billijke berekening
niet eens zijn, b. of er dus in feite een
andere basis van berekening hoort te
zijn, c. is een "nationaal advies" rea
liseerbaar voor redelijker voeding?
Op 17 Juli j.l. stapte tante Pim Eisinger
over op "eigen transport", de mooie
rolstoel die wij haar dank zij Uw ge
weldige bijdragen hebben kunnen ge
ven.
Er is genoeg binnengekomen om haar
3 rolstoelen te geven! Het spreekt van
zelf dat wij het veel-te-veel als "extra"
aan tante Pim hebben overhandigd, ze
zal het de komende tijd goed kunnen
gebruiken. Mocht U er nog niet van
overtuigd zijn: héél, héél veel dank
voor dit spontane medeleven van mens
tot mens. Want er waren vele gaven
bij van mensen die tante Pim nooit
gehoord of gezien hebben.
Maar nu is de inzameling per 1 Augus
tus afgesloten. Stuurt U alstublieft niets
meer op onze rekening, want het is
een post die niet in onze boekhouding
thuishoort. Wilt U tante Pim bedenken
of haar schrijven, dan graag recht
streeks aan haar adres: Preva Stich
ting, Mgr. Nolenslaan 20, Den Haag.
Alles wat nog bij ons binnenkomt ver
dwijnt in de Bruine Bus, afgesproken?
Het is me vroeger altijd opgevallen, dat
eenvoudige Indonesische werklui bij
het verhuizen of versjouwen van zware
voorwerpen nooit tegen elkaar zeiden:
naar rechts, naar voren, etc., maar
altijd: kekulon, kewetan enz., dus altijd
de windstreken aanduidden. Hebben zij
soms een ingebouwd kompas?
Over rivieren gesproken: zodra je op
school aardrijkskundeles krijgt, word je
geconfronteerd met: wat is een linker
en wat is een rechterzijrivier? Meteen
wordt je aangebracht, dat je MET DE
STROOM MEEGAAND, moet bepalen,
wat een linker- of een rechterzijrivier
is. In Indonesië zijn nu nog de grote
rivieren de toegangswegen naar het
binnenland (Sumatra, Kalimantan,
West-Irian) en daar redeneert men:
VANUIT ZEE KOMEND bepaalt men,
wat een linker- of een rechterzijrivier
is, want tenslotte zijn de rivieren van
uit zee komend ontdekt door de han
delaars.
Zo vindt men op Sumatra:
de S- ROKAN, in de bovenloop
Rokan kanan
Rokan kiri
in Atjeh zelfs twee rivieren, beide Sim
pang geheten, waarvan de ene uit
mondt bij Kuala Simpang en de andere
bij Singkil, ook hier: Simpang Kanan
en Simpang kiri.
V. N. Moens
DOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
O I Fred. Hendriklaan 141
Q Q f Den Haag. Tel. 070-55 99 19
g Postrekening 1369940 q
O Toshiba Elektrische Rijstkookpan. O
O 1,8 liter 77,50 O
O O
O Bestellingen onder Rembours of giro vooruit O
O 6 maanden garantie. Verzendkosten f 4.50 O
O O
DOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
7