PASAR MAL AM ALKMAAR 1973
LOF VAN DE S(alalu) S(enang)
WIJ BIDDEN U
op 29 en 30 september a.s. in de Veilinghallen. Bekend om haar exclusieve en exotische programma's, waarin
dit jaar o.a. optreden:
ZATERDAG VAN 12.00 tot 01.30 uur
OSCAR HARRIS THE TWINKLE STARS met
MYRTHA SALISTA uit Venezuela
en BILLY JONES uit The States.
THE HANOLY HAWAIIANS met de
hawaaiandans-show van THE MELATIES.
Raden Mas Samiran en Itah Dewi in klassieke
Indonesische dansen.
Modeshow Boetiek Indonesia Baru.
ZONDAG VAN 12.00 tot 24.00 uur
Kinder-middagprogramma HOCUS POCUS
met PETER GROONEY'S JEUGDVARIETE
HANS SOMMER THE SOMMERSET als
de Nederlandse Jim Reeves.
Krontjongorkest SINAR SURYA met
originele "krontjong tulèn".
AGA WILLAS and his SHIWA'S
met hun befaamde en sensationele slangenshow.
Modeshow Boetiek Indonesia Baru.
ENTREE: VOLWASSENEN 3,— per persoon, KINDEREN TOT EN MET 12 JAAR 1,— per persoon.
INLICHTNGEN: Willem Bartiusstraat 6 - Alkmaar - Telefoon 02200- 1 18 65.
In Tong Tong van 1 juli verscheen een
bijdrage van de heer Schardijn over
Vacantie en Recreatie toen en nu. Echt
gezellige kopij, zoals deze gewaardeer
de medewerker ons al vaker heeft toe
gezonden. Bij het stukje was een foto
opgenomen van een exprestrein-loco-
motief (2C, dus een loc. met drie ge
dreven assen). De heer Schardijn heeft
een aantal reacties ontvangen op zijn
stukje. Een ervan willen wij hier ver
melden. De dochter van het voormalig
Hoofd van Tractie van de SS, mej.
E. C. Berg, schreef de auteur:
Heel vaak heb ik aan mijn vader ge
dacht, die bezeten was van zijn baan,
zijn locomotieven, zijn proefritten en
zijn dromen Indië een electrisch trei-
nensysteem te geven.
En daarom kreeg ik een schok van
ontroering, toen ik de foto van de
2-C-Exprestreinlocomotief zag. Het
was alsof mijn vader Ir. Gustaaf Fer
dinand Berg, Hoofd van Tractie,
Materieel en Werkplaatsen der
Staatsspoorwegen in Nederlandsch-
Oost-lndië (1936-1942) mij uit de
Cosmos een troost zond. "Weet je
nog, de proefritten voor de Nacht
expres, De Vlugge Vier, Zes en
Acht"; "Weet je nog die vacantiedag
in het Meetrijtuig met de papierrol
en de 12 pennetjes, die geduldig alle
beweging van de treinmassa op het
traject registreerden?"
Mej. Berg vroeg de heer Schardijn of
hij de foto van de loc. aan haar wilde
afstaan. Zij heeft hem gekregen met
een brief van de heer Schardijn, waar
in hij een roemruchte episode uit de
geschiedenis van de SS ophaalt: de
proefritten op het traject Tjikampek-
Cheribon, bij welke gelegenheid de
voor smalspoor ongekende snelheid
van 120 km/u werd gehaald. Hij schreef
mej. Berg:
Ik heb een sterk vermoeden, dat de
naam "Pegadènbaru" bij U herinne
ringen heeft wakker geroepen aan
die proefritten, welke immer op de
nieuwe lijn Tjikampek/Cheribon wer
den gehouden, omdat dit traject voor
zien is van rails met een zwaarder
profiel, vlak en bijna zonder bochten
als de ge-eigende werd beschouwd.
Met grote belangstelling heb ik altijd
deze proefritten gevolgd, omdat de
machinist, die met de werktuigkundig
ingenieur op de loc stond, een heel
goede vriend van mij was. Enthou
siast kon hij dan na afloop vertellen,
hoe hij uit Tjikampek vertrekkende
de 20 wagons lange trein onge
veer 400 m.) en normaal belast, tus
sen Pegadènbaru en Djatibarang (on-
gev. 100 km.) wist op te voeren tot
120 km/u.
Dit fenomeen kon hij echter alleen
waarmaken met de hulp van twee
stokers. Deze top-snelheid benader
de dus die van de Flying Scotsman
(Londen/Edinburg) en de Franse
P.L.M. (Parijs-Lyon-Mediteranée - ook
wel genoemd Pour la Mort door de
treinrampen op dit traject). Toen wij
later deze prestatie vernamen, ston
den wij met open monden ernaar te
luisteren (Mlompongl); in één woord
het was "haweldig" en dat voor een
smalspoortrein. Het was bijna niet te
geloven! Ik heb alle respect voor de
Hollandse en Indische werktuigkun
dige en civiele ingenieurs, die deze
loc. hebben ontworpen en die bij
Werkspoor Amsterdam werd ge
bouwd. Maar ook voor die Indo
machinist hadden wij de volste be
wondering.
Van deze man wordt verteld, dat als
hij de officiële regeringstrein moest
rijden, hij als een duizendkunstenaar
wiskunstig zeker zó de trein wist tot
stilstand te brengen, dat het rijtuig,
waarin de GG. zat op de centimeter
nauwkeurig voor de rode loper tot
stilstand kwam. Fantastisch!
Zie zo: nu is ook dit weer op zijn
plaats! Inderdaad: de SS was een
prachtig voorbeeld van wat gezamenlij
ke inspanning kan bereiken. De brede
laag van Indonesisch personeel, de
talrijke Indo-Europeanen en de Neder
landse ingenieurs hebben van het
spoorwegnet op Java en de lijnen op
Sumatra een pronkstuk gemaakt, dat
ook nu nog zijn goede diensten aan
land en volk bewijst.
Een anecdote, die de hoge kwaliteit
van het personeel der SS kan bewij
zen volgt hier nog. Toen de nachtex
pres Batavia-Surabaya werd georgani
seerd, liet men uit Nederland machi
nisten komen. Indonesische of Indo-Eu-
ropeese machinisten achtte men te
emotioneel om in de nacht een grote
trein te besturen: zij zouden wellicht in
paniek geraken als zich iets buiten de
orde voor deed.
De Nederlandse machinisten hebben
zowat drie maanden volgehouden, de
nachtexpres te rijden. Ze raakten over
spannen en te snel vermoeid. Sedert
dien reed de nachtexpres met Indo-
Europese en inheemse machinisten
zoals nu nog het geval is. Ongelukken?
De statistieken geven ook nu nog gun
stige cijfersondanks het feit, dat
de laatste jaren te weinig is gedaan
aan het onderhoud van weg en werken.
Er zit blijkbaar een ruime marge in de
nalatenschap van de oude SS!
De bijnaam Selalu Senang (Altijd Te
vreden) van de S.S. in de volksmond
is alleszins verdiend geweest! J.H.R.
..te bedenken dat de post-
tarieven alweer omhoog gegaan
zijn. We betalen ons elke tariefs
verhoging bij de post blauw aan
strafporten
17
