PLANTEN LEREN ONS EEN LES "Onze gevleugelde
vrienden"
Graag zit ik te mijmeren in het beschei
den hoekje van Lilian's planten in onze
huis-slaapkamer. Niet alleen het hoek
je is bescheiden, ook het assortiment
van planten, waarbij ettelijke zijn waar
"niets aan te zien is."
B.v. de Cissus Antarctica: gewoon een
groene plant zonder opvallende bloei-
wijzen of zo. Met simpele blaadjes.
Een plant die minimaal tegemoet komt
aan het verlangen: "We moeten toch
wat groen in de kamer hebben, het
doet er niet toe, wat!" Wel, dat geeft
de Cissus toch wel in flinke porties,
die practisch geen zorg vereisen. Hij
staat er maar dag in dag uit zonder
ooit iets te vertonen wat zijn bestaan
in deze verwende wereld rechtvaardigt.
Een beetje zot eigenlijk, omdat immers
alles een duidelijk merkbaar doel, een
functie, moet hebben?
Maar juist omdat dit plantje niets geeft
en niets eist, kan ik er erg vaak naar
kijken. En dan zie ik dat de blaadjes
van dit plantje iets kunnen, wat wij
Mensen niet kunnen. Wat? Wij Mensen
met zulke hoge gaven dat wij volgens
de bijbel over Dier en Plant gesteld
zijn om ze te regeren, voor wie "Niets
Onmogelijk is", iets niet kunnen wat
blaadjes wél kunnen?
Ja, die blaadjes kunnen voortdurend om
elkaar denken. Hebben voortdurend
"concern", "begaanheid" met elkaar.
Als je lang genoeg oplet, zie je dat die
blaadjes ervoor zorgen zó te groeien
dat zij hun "nevenblaadjes" zoveel
mogelijk zonlicht gunnen. Het is alsof
niet alleen jonge, nieuwe blaadjes in
staat worden gesteld zich naar boven
en naar voren te dringen, maar oudere
blaadjes gaan allemaal een tikkeltje
opzij. Dat is gewoonweg "aangeboren"
Zodat, als je de pot met de plant ver
zet en nu een hele partij bladeren "er
bekaaid van af komt" wat de mogelijk
heid betreft om zonlicht te krijgen, na
een poosje al die bladeren zich weer
opnieuw gerangschikt blijken te heb
ben. Het lijken haast mensen!
Toch zullen natuurkundigen aantonen
dat dit misschien mechanische reacties
zijn onder invloed van licht- en scha-
duw-partijen. Een kwestie van "tech
niek" die eigen is aan zoveel verschijn
selen van de natuur. Ja misschien zelfs
wel Natuur IS.
Maar zijn wij, mensen, dan géén na
tuur, althans niet natuurlijk? Waarom
zijn wij er eeuwig en altijd op uit om
"zelf niette kortte komen," zoveel mo
gelijk van anderen wat af te nemen of
in elk geval als we zelf plenty hebben,
"glashard" te zijn voor mensen die te
kort komen? Wat onze instelling tot
onze medemensen betreft zijn wij ge
woonweg misdadig egoistisch (al ma
ken wij veel ophef van humaniteit en
sociale wetten!) en het Menselijk Le
ven op aarde beweegt zich in feite
voort in golven van min of méér erge
hebzucht, waardoor men elkander het
leven ontneemt.
In tegenstelling tot planten die er inge
boren op uit zijn om elkander zoveel
mogelijk levenskracht te gunnen. Mis
schien vindt men dat t.a.v. planten op
eens weer logisch: door elkander le
venskrachtiger te maken, wordt de hele
plant levenskrachtiger en profiteert
ook het "altruistische" blad ervan mee.
Goed, goed, maar waarom gaat die wet
dan niet op voor ons, mensen? Juist
dat voortdurend een medemens wat
misgunnen of beroven maakt dat ons
leven steeds minder leefbaar wordt.
In zo'n erge graad in de laatste tijd dat
hele groepen geleerden uitrekenen dat
wij bezig zijn ons bestaan totaal uit te
hollen en de wereld voeren naar een
algehele vernietiging van mens én dier
én plant!
En wat zeggen wij? Och, dat loopt zo'n
vaart niet
Terzijde: pas later leerden wij dat de
plant van het zuidelijk halfrond komt,
zoals de naam trouwens al zegt. En we
leerden dat een ander familielid van
deze plant, de Cissus discolor, zelfs
van Java komt. Ook hebben we in de
loop der jaren nóg wat gemerkt: onze
aandacht en sympathie gaan (b.v. in
kwekerijen met een heel ruime keuze
van planten) vaak onbewust uit naar
planten van het zuidelijk halfrond- Dus
ook naar planten uit b.v. Zuid-Amerika.
Vaak is er "helemaal niets bijzonders
aan te zien", maar we zouden haast
zeggen: het is alsof "adiks" onze
aandacht vragen. Heeft U dit ook?
T.R.
ABONNEES AMERIKA
ATTENTIE!
Uw abonnement
(luchtpost $21.-; zeepost $17.-)
kunt U per check voldoen aan:
(verhoogd i.v.m. de koersdaling!)
Roy Steevensz, c/o Kushi House,
7357 Franklin Ave., Hollywood,
California.
Indien U Uw Tong Tong niet hebt
ontvangen of Uw exemplaar be
schadigd is, en U een ander
wenst, kunt U zich ook wenden
tot Roy Steevensz.
Naar Den Haag schrijven duurt
lang!
Jonge Oehoe (Bubo Sumatranus)
In het stukje van "Totok" in T.T. 18 no.
5 heb ik aanleiding gevonden weer iets
aan het papier toe te vertrouwen over
mijn oude liefde, die zoals u weet niet
roest. Hoewel ik nu als botanicus door
het leven ga was ik in mijn Bandungse
studententijd een verwoed "vogelaar'
Een hobby die ik vrijwel in mijn eentje,
maar wel met erg veel plezier beoefen
de.
De Tjankurhileung is de Sundanese
naam voor Pycnonotus cafer aurigaster,
voor vrienden en dat zijn er zeer velen
gewoon Koetilang. Want wie kent deze
vriendelijke levendige zanger niet?
De naam van de wielewaal (Oriolus
chinensis maculatus) is in het Javaans
Kepodang en in het Sundanees Bintja-
rung. Geen van beide namen doen
eigenlijk voldoende recht aan de luide
jodelende roep van deze prachtige
gele vogel. Wist u overigens dat er in
de bergbossen nog een andere wiele
waal leefde, geheel zwart met rode
borstvlek?
Over het algemeen is de Indonesiër
erg sterk in het geven van klankna
bootsende namen. Dit geldt bijvoor
beeld voor de Koekoek Beloek, de Ja
vaanse Bosuil, Strix seloputo die zijn
achternaam dreunend door het bos laat
galmen.
Van deze soort heb ik helaas geen
foto. Wel van een andere grote uil,
Bubo sumatranus of Oehoe, waarvan
ik een exemplaar groot bracht.
In die tijd hield ik er ook een jonge
klauwier op na, Lanius schach bentet
(Jav. Pentèd, Sund. Toèd), die zich later
zou ontpoppen als een meesterlijke imi
tator van o.a. de Koetilang, Kepodang,
Kutjitja en vele andere.
Terugkerend op de vragen van "Totok".
De fameuse collectie Bartels, omvat
tende ca. 14.000 balgen (vogelhuidjes)
is een jaar of 20 geleden gekocht door
het Rijksmuseum voor Natuurlijke His
torie in Leiden.
Dr. M. M. J. van Balgooy
18
