GELUKGEWENST
BURGEMEESTER!
OPINIES
DJOJOBOJO
WIE HELPT?
Technisch Bureau HENNEMAN
Archibald Theodoor Bogaardt wordt 22
October 65 en zal dus zijn functie, die
van burgemeester van Rijswijk, neer
leggen. Dat gebeurt eind van dezelfde
maand. Hij is dan 21 jaar de eerste
burger van Rijswijk geweest. In die tijd
is Rijswijk uitgegroeid van een gezapig
voorstadje van Den Haag tot een stad
met een hoogst opvallend profiel; de
nieuwe uitleg van Rijswijk, rondom het
naar hem vernoemde winkelcentrum,
is een hoogst opvallende verschijning
naast de bescheiden woninkjes van het
"oude" Rijswijk. Wie het nieuwe cen
trum van Den Haag uit nadert kan bo
vendien constateren dat die onstuimige
groei in steen niet heeft belet, de nodi
ge aandacht te schenken aan het
groen. Veel recreatiemogelijkheden.
Maar niet in de eerste plaats zijn ver
diensten als burgemeester zijn aanlei
ding tot een hartelijke felicitatie, ver
gezeld van de niet minder hartelijke
wens, dat zijn leeftijd nog lang niet in
de weg zal staan van zijn werkzaamheid
op sociaal gebied. Er zijn weinig figuren
die in alle stadia van hun leven zich zo
overtuigend hebben gegeven voor het
lot van in het bijzonder de kleine Indo.
In Indië, aan het begin van zijn carriere,
op bescheiden schaal: hij was er zelf
geboren en getogen (in Buitenzorg) en
gehuwd met een Indisch meisje. In aller
lei charitatieve ondernemingen speelde
hij een rol. Ook tijdens de oorlog heeft
hij met grote persoonlijke offers ge
daan wat hij kon om het lot van de
kleine bung te verlichten. Dat was niet
makkelijk want zijn activiteiten vereis
ten overleg met de Japanse bezetter.
Dat heeft hem bezuurd, maar gelukkig
bleek spoedig het ware karakter van
zijn werk en opende zich een snelle
carriere voor deze sterk sociaal be
wogen man, eindigend in het staatsse
cretariaat voor sociale zaken in de fe
derale regering te Batavia.
In Nederland aangekomen, volgde vrij
spoedig zijn benoeming tot burgemees
ter van Rijswijk - en hij is het gebleven
tot de dag van vandaag. Maar zijn oude
liefde was niet geroest: ook in die
functie bleef hij waar hij kon repatrian
ten steunen en helpen, nam hij deel
in allerlei hulpacties voor de verloren
bataljons in het jonge Indonesië. Hij
was het ook, die met zijn vriend Ursone
zorg droeg voor overbrengen van het
stoffelijk overschot van de laatste der
Mohikanen, Hubertus Johannes van
Mook, uit Frankrijk, waar hij gestorven
was, naar Nederland. Hij ligt nu begra
ven in Rijswijk, in Nederlandse grond.
Een merkwaardig man, die Bogaardt.
In een van diepe dankbaarheid getui
gend stukje in de Kleine Bode van de
Bond van Oud Steurtjes wordt hij een
"eenvoudig maar groot man" genoemd,
en Bogaardt zal dit beschouwen als
een van de belangrijkste onderschei
dingen die hij in zijn vruchtbaar leven
heeft mogen ontvangen.
Tjalie, of je nu niet of wel geprezen wilt wor
den, dit is de waarheid, n.l. dat door jou, van
de aanvang af toen we op een dood punt
schenen te zijn beland om óf te vergeten óf op
te bouwen, jij de aanvoerder was, de bezieling
tot wederopbouw van de goede, eeuwenoude
betrekkingen tussen Indië en de lndischen
Hoewel nooit ontmoet, ken ik de man Tjalie.
Een groot mens, een begaafd schrijver, met een
liefde voor de hoogste levenswaarden, en met
een innige liefde voor zijn land van herkomst,
mens, dier en natuur
Saja Sad ja, 1895
(Florida)
Eerlijk is eerlijk: er wordt ook veel
kwaad gesproken over me, en hier en
daar zeker niet zonder grond. Dit is
geen geheim voor lezers die weten dat
de goede dingen die ik geschreven heb,
gegroeid moeten zijn uit een leven van
opstaan en vallen. Wie toeschouwt ma
ke zijn eigen balans - en oordele zoals
zijn inborst hem voorschrijft. Veel zal
- hoop ik - na enige tijd in eën beter
licht bekeken en begrepen worden.
Deze hele tijd is verziekt door wantrou
wen, onzekerheid en angst waardoor
men zélf (met intuitie en God) een weg
moet banen.
Overigens is deze "twijfelachtige faam
de hele Indische gemeenschap niet
vreemd, die er in dit land toch maar
bar slecht op staat. Hoofdzakelijk om
dat de beoordelaars zelf te kort schie
ten in allureHet (eeuwige) raadsel
van het kolonialisme kan door bekrom
penen nóóit naar waarde beoordeeld
worden.
Voor ons geldt slechts één ding: dat
ondanks de pijn, de onrechtvaardig
heden en desillusies, ja zelfs de ON-
mogelijkheden, de kapodang van ons
Indische leven nog éénmaal heeft mo
gen zingen in Tong Tong. Waarvoor
weten wij niet. Maar dankbaar zijn we.
T.R.
Een doorzetter, deze "Indische jongen"
die een frisse wind deed waaien in een
oude gemeenschap maar intussen zijn
verleden niet vergat. Hij had weinig
van de klassieke burgemeesters-figuur
en aan zijn interpretatie van de "waar
dige magistraat" is wel eens getwijfeld.
Zijn dadendrang en zijn hulpvaardig
heid heeft niet geleden onder het feit,
dat hij vaak critiek heeft moeten incas
seren. Het heeft hem, gelukkig, niet
weerhouden voort te gaan. De Indische
gemeenschap in Nederland en in Indo
nesië zal hem in het hart blijven dragen
en bidden, dat hij nog lang voor haar
qespaard moge blijven.
J.H.R.
De laatste drie weken een ENORME toe
vloed van copy en correspondentie gehad.
Voor eventuele late behandeling: "maaf!"
Maar het is hartverwarmend, hoe alert en
actief onze lezers zijn na een leven met
veel bitterheden en een donkere toekomstl
mBok Randa kelangan Kisa isine
Gula Klapa.
De Weduwe (Indonesia) heeft
(gedurende 350 jaar) haar mand
je met rode suiker en witte klap
per verloren.
Srengenge madep Ngidul, djaran
Kepang ngubengi pasar.
De zon staat in het Zuiden; het
vlechtwerk paard draaft om de
markt.
Ana dajoh mongsa, pada Petruk
dadi Ratu.
Er kwam een gast die alles op
maakte, gedurende de tijd dat
Petruk Koning was.
Wat vertellen deze geheimzinnige
uitspraken en van wie zijn zij
afkomstig?
De uitspraken zijn toegeschreven
aan Djojobojo. Het zijn toekomst
voorspellingen, gedaan ongeveer
700 jaar geleden. Zeer binnen
kort komt Tong Tong uitvoeriger
op deze figuur terug in een aan
tal artikelen.
Ik heb een deel van mijn jeugd in
Magelang door gebracht en van deze
plaats heb ik nog de beste herinnerin
gen overgehouden.
Ik heb daar op de Lagere School met
de Bijbel gezeten.
In 1939 werd van de 7de klas, waar ik
toen zat, een officiële klasse foto ge
nomen, waarschijnlijk ten behoeve van
het schoolarchief.
Ik zou heel graag een copie van deze
foto willen laten maken als iemand
deze foto nog in zijn of haar bezit heeft.
Wie kan mij helpen?
Ter precisering van de foto enkele
namen van personen die op deze foto
moeten staan, t.w.:
hoofd onderwijzer: Heer Reeders; en
kele leerlingen: Bert Bakker, Hieke Hyl-
kema, Leendert Goedhart, Gerry Kuy-
pers, Dora Nora en George Teunissen,
Boy Buskens.
H. C. de Lannoy
Jan Vethlaan 19
Maassluis
N.V. Azië Zwitserland
Handel Mij.
Sinds 1916
ELECT RIS CUE-, CENTRALE VERW' ARMINGS- F.N
SANITAIRE INSTALLATIES, TEVENS GASFITTERS
specialisten in onderhoud en vernieuwingen van installaties in reeds
bestaande huizen. Volledige garantie, prijs offerten.
Atjehstraat 68 - 72 Den Haag Telefoon 55 03 00 (3 lijnen)