Ongeordende indrukken van een
net-uit-lndonesië teruggekomen 100 totok
Het zal de lezer, die de lectuur van deze
Indrukken van een totok onderneemt,
niet ontgaan, dal men niet elk woord
van de heer fosselin de Jong op een
goudschaaltje moet wegen.
Hij neemt zichzelf niet altijd serieus -
waarom zoudt U dat dan doen?!
Op één punt zullen wij het met de
schrijver intussen volkomen oneens blij
ven. Tot onze laatste ademtocht
Dat is het onderwerp: badkamer. Dat
de geneugten van de mandibak-met-
siram-emmertje hem volledig zijn ont
gaan, ja, dat hij deze geheiligde instel
ling verguist, bewijst, dat zekere essen
tiële kenmerken van Indië/Indonesië
hem volledig zijn ontsnapt.
Maar mag hij het met ons, oud-lndisch-
gasten oneens zijn, of niet? Natuurlijk,
en zeker, omdat hij bij veel kritiek ook
zoveel waardering toont voor allerlei
in het Verloren Paradijs!
Als je ziet, hoeveel witgezichten, hetzij
voor zaken of, omdat ze alles uit de
reisprogramma's al gedaan hebben (Is
raël, Tunesië, de drie Spaanse Costas
plus een safaritje v.a. twee mille) in
Kemajoran uitstappen, dan vraag je je
af: "Wie interesseert zich nou nog voor
mijn impressies?" Temeer, als je geen
zogenaamde genetische gevoelsbindin-
gen hebt met dat vaderland van door
gaans moederszijde
Als je echter óók wéét, hoevelen ver
beten sparen, om Du Perron's Land
van Herkomst nogeens satoe keer te
mogen terugzien, dan durf je toch
'n velletje in de tikmachine te knellen!
We zijn over Singapore gegaan en daar
een weekje blijven hangen, wat we
achteraf bekeken om psychologische
redenen misschien beter niet zo had
den kunnen doen. Indonesië steekt im
mers in tempo in zindelijkheid en -
eerlijk is eerlijk - in eerlijkheid en
klantenservice bij deze vooruitstreven
de anglo-chinese eilandrepubliek af.
Deze is pas in '63 (vreedzaam!) gedé-
kroonkolonialiseerd; nu gelijkberech
tigd aangesloten bij het Britse Geme
nebest; het 117de lid van de Ver. Na
ties; los sinds '63 van het Koninkrijk
Maleisië; kortom uit eigen wil en da
dendrang in the running opgenomen -
mee in de Vaart der Volkeren.
In telegramstijl komt steller dezes tot
dit citaat: de Smaragd-Gordel is een
roos, een prachtroos, met banjak veel
doorns. Zonder beeldspraak: de over
weldigende natuur, het wijdse, dat
grootse, al die schakeringen binnen het
begrip Groen moet al het andere
goedmaken] Nu brengt deze overal
voorkomende contraststelling - stad
contra zand - de Lezer(es) weinig
nieuws - de oneindige amerikaanse
prairie is een ander U.S.A. dan Times
Square in rommelig New York City, zo
als de Hooge Veluwe (met 2 o's) niets
gemeen heeft met de Wagenstraat of 't
Damrak. Maar deze Januskop met dus
twee aangezichten valt hier sterker op
dan anywhere else, te meer daar het
sawahplatteland al begint na de laatste
randgemeenterumahs. Mede door de
gulle ujaan is het "buiten" brand
schoon, rein gespoten, fris - het stads
beeld vies.
Jakarta, aldus de krant, dus zeker geen
"impressie" van de toerist, is dan ook
kotor nomor satu van dit land met
incidenteel Bangkok, als de vuilste stad
van Azië, op de smerige hielen gezeten
door Madras met in de vuilheidsrang
orde Jakarta "pas" op de 6de plaats.
We haasten ons eraan toe te voegen,
dat "ze" daar weinig aan kunnen doen.
De eertijds plantaardige Schillen en
Doozen als terimakassi voor het Ver-
poozen werden tot stof en humus - mo
derne afval bestaande uit eternit, asfalt,
betja-onderdelen, plastic, golfplaten,
blik en glasscherven iseeuwig.
Nu is dé Gerepatrieerde, die zich nau
welijks meer kan indenken, dat hij/zij
eerst per Opvangcentrum acclimatise
ren moest, intussen westers critisch
geworden. Zijn anaks, nu volwassen,
zijn zoals de vakterm dat verlatiniseert
Geassimileerd, welke nuchtere stand
van zaken verslaggever dezes doet
vermoeden, dat beide generaties het
Huidige Indonesië op dezelfde manier
zouden zien als een op Djawa belande
belanda, zij deze dan wat meer beiezen
dan de doorsnee Indië-straal-vergeten
Nederlander anno '74.
Uw dienaar heeft er alle, in romanvorm
beloofde, images gevonden.
De tokeh èn de perkoetoet gehoord,
er de zwerfanjings zien vliegen en de
vliegende met machtige reiger-wiek
slag vliegen, er de originele boeren-
loopbèbek in namaak militèr-verband
zien lópen. De resedagroene tjitjak
heeft met z'n krentenboloogjes boven
zijn bantal en goeling gewaakt. Yours
truly heeft toeak, de zeldzaam worden
de palm-"wijn" èn bandrek gedronken;
hij heeft in bemos, helitjaks, kreteks
met hit (-tengeraamte) ervoor, hondas
en opelets; in de suburban (nooit uit
spreken als in Londens suburs maar
op z'n Indisch: superbèn) in delemans
en betjas gehost en gehobbeld en -
met benen, die hij nergens kwijt kon
- geleden. Hij heeft, de stouterd, tegen
het bevel van zijn dokter in, aan straat
warongs geproefd, saté dit en saté dat.
Ook ongewassen groen-rood-witte
mangistaan èn doerian èn kleine pisang
soesoe zo uit het (bleke Randstad-)
vuistje opgegeten. En geen geelzucht
opgelopen. Van dodol gesnoept en si
garetten geprobeerd, die adverteren,
dat ze sedap dan - nieuw woordje, zei
men me daar, overeenkomend met ons
hip, ludiek, 't einde - nikmat smaken.
Evenzovele pluspunten.
Hij heeft zich (krom) geërgerd aan het
overal en alom wat aan je willen ver
dienen, aan de bedelaartjes-met-be-
roepsbedelnap naast je aan het loket
in de pos dan giro. Aan het nooit op
de pasar hebben van wisselgeld, wat
dwingt tot: "Nou, mens, hóu dan die
snert ratoes rupiah, voor mij toch maar
delapan duppies."
Zich kwaad gemaakt over de 2, 3, 4,
lima ritprijzen voor taxi's, startend bij
het tarief voor hun lievelingsdagjes
mens, de New Zealander op maar zes
uur vliegen van de Burubudur en Bali
Beach en the B.B.G., (Bogor Botanical
Garden) vandaan, om per ziekelijk ta-
wargedoe via je tolk af te dalen tot een
aanvaardbare km-prijs als voor de
buurtgenoot, waar een Yank bij zou
denken: of the same color. Uw com
mentator is, met vrienden meerijdend,
wagenziek geworden van het onafge
broken omzeilen van kuilen in het weg-
Hij heeft in delemans en betjaks gehotst en gebobbeld