BIJ DE VOORPLAAT
Van Melirip tot Moskou
van Nongkodjadjar tot Norfolk
Tong Tong later
door vacantie
TOKO EN BOEKHANDEL TONG-TONG
We zijn tot en met 31 JULI GESLOTEN
In een vacantienummer hoort een
echt vacantieberichtje! Ook de
drukkers hebben vacantie, waar
door dit nummer U helaas iets
later zal bereiken dan normaal.
Ik ontmoette een vriendin, die haar,
in deze tijd van het jaar onvermijdelijke,
vacantie-praatje besloot met de op
zienbarende mededeling: "Weet je
waar mijn moeder naar toe is? Mos
kou!"
Nu ken ik Peg's moeder als een vrien
delijk, maar onzeker door het leven
gaand vrouwtje en als ze me verteld
had dat ze zich in Cape Kennedy aan
het voorbereiden was voor de volgen
de ruimtevlucht, had ik het ook niet
geloofd.
"Heus waar Lil! Je weet maar niet
die oudjes tegenwoordig! Ze worden
helemaal gek gemaakt door al die va-
cantiegidsen. Vorig jaar is ze met een
clubje naar Roemenië geweest. Daar
voor naar Kreta. Soedah, Spanje, Italië,
Frankrijk is allemaal ouwe koek voor
haar. Je kunt haar niet tegenhouden.
Ik hou m'n hart vast, want haar bloed
druk is te laag en ze heeft altijd last
van haar maag. Je weet toch wel toen
in Melirip
Ik projecteerde direct het beeld van
Peg en haar moeder 40 jaar terug naar
Melirip. Zo'n lief klein plaatsje, daar
waar de Brantas na de afscheiding
van de dam Kali Porong heet. Witte
huisjes, kampongs met veel sawoh- en
manggabomen. Ik ben er eens gelo
geerd geweest, wandeling gemaakt
naar de dam en de sluizen. Peg's vader
werkte bij de Brantas-Deltawerken. Een
huis met een enorme achtergalerij waar
we urenlang konden bikke'en op de
zwarte, koele vloer. En zo maar plat
op je rug liggen kletsen en luisteren
naar het verre water. Peg's moeder
was altijd bezig met iets lekkers te
maken, wadjik of tëtêl of gemblong.
Ik zag haar altijd meer van achteren
dan van voor, want ze was altijd bezig,
ook al hoefde het niet, er waren zoveel
bedienden. Alles ging daar stil en on
gehaast voort in Melirip.
En nu ging ze zomaar naar Moskou.
Met een reisgezelschap. Van haar pen
sioen en AOW en spaarcentjes. Ze
leeft zo eenvoudig, de kinderen, zijn
goed bezorgd, waarom zou ze niet wat
van de wereld zien? Moskou is toch
ook een stukje wereld?
"Onthoudt ze wat ze gezien heeft?"
vroeg ik Peg. "Weineen, ze haalt alles
door elkaar. Ze koopt briefkaarten,
maar die geeft ze thuis weer weg. En
die vriendinnen met wie ze gaat, ach
die zijn ook allemaal in de 70 en die
vergeten ook alles. Maar het geeft toch
niet? Ze hebben zoveel plezier, ze ge
nieten intens hoor!"
Wat is de wereld verschrikkelijk klein
als je het zo bekijkt. Het ene moment
sta je boven op de hoge sluis bij Po-
rong met trillende knieën naar het kol
kende water onder te kijken, 40 jaar
later loop je op het Rode Plein in Mos
kou. Nou èn?
In Indië ging je nóóit naar een ander
land in de vacantie. Alleen naar tante
Noes of Oom Tjoh. Of het liefst van
alles naar Opa en Oma, want dat was
je tweede thuis. Indië was alles, het
begin en het einde. Als je bergen wilde
zien. ruiken, voelen, ajo we gaan naar
tante Noes in Nongkodjadjar! Wil je
zwemmen, pantjing in zee? Ajo, we
naar Oom Ben in Pasoeroean, hij heeft
al zóóó lang gevraagd of we willen
komen Wil je lol maken, fuiven, win
kelen? Maar ook lekker zwemmen en
een beetje varen? Ajo we logeren bij
tante Zus in Soerabaja, Oom werkt
toch op Oedjoeng, dan rijden we
's morgens mee met hem.
Vacantie? Je dacht niet aan reisgidsen
en reisbureaux, nog minder aan vlieg
tuigen. Het kwam vanzelf, met de uit
nodiging van tantes, ooms en goede
vrienden Vacantiekleren waren je
oudste versletenste, verschotenste
kleren, je makkelijkste schoenen, als je
die persé nog aanmoest. Het voor
naamste bleven je kaki's en je benen,
want die liepen, klauterden wat af in
zo'n vacantie.
En het kostte niets. Je kreeg van Ma
een riks of een vijfje mee. "Om te
tracteren! En bedank oom en tante,
niet vergeten!"
Waar (en wie?) zijn de kinderen op de
voorplaat die het ijskoude water van
de kali bij de Nongkodjadjar-waterval
aan hun voeten voelen? Zitten ze nu.
40 jaar later bij de kleinkinderen in
Norfolk, Virginia (USA) of in Norfolk,
Engeland?
Zal men in Nederland ooit beseffen
wat een kosmopolieten die mensen uit
Indië zijn? Dat ze overal naar toe kun
nen reizen, zonder een spier te ver
trekken, alles eten zonder te jammeren
om rijst en tempé. Ja, zelfs zich blij
vend aanpassen als het moet?
O kleine, wijde, simpele, dure, arme
wereld, gun ons een paar zorgeloze,
zonnige dagen. En af en toe, waar ook
ter wereld we ons bevinden, de her
kenning van iets dat vroeger veel voor
ons betekend heeft.
LD.
wadjik, têtêl, gemblong lekkernijen
gemaakt van ketan, klapper, suiker.
|5er6BoP gz
Opgericht en geleid door
TJALIE ROBINSON (1911 - 1974)
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 19e JAARG. No. 1
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070 - 54.55.00/54.55.01 - Post
giro 6685 of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: L. Ducelle
Administratie: Th. M. A. Scheulderman
Redactie: J. H. Ritman, Ch. J. A. Manders, G. H.
Bartman.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand
Prijs per nummer f 1,75. Abt. Nederl. (en E.E.G.-
landen behalve Engeland) kwart, f 9.halfj.
f 18,jaar f 36,Abt. Europa jaar f 39,—.
Buiten Europa: jaar f 44,(zeepost)
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 80,Indonesië f 65,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 65; Canada en Ver Staten
f 55,Maleisië, Singapore en India f 65,
Suriname en Antillen f 55,
Zie voor de abonnements-tarievenverhoging pag. 3.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
Prins Mauritslaan 36 - Den Haag - Tel. 070-54 55 00 - Giro 6685
Wilt U ons deze twee weken zo min mogelijk bellen voor bestellingen.
We zijn aan het opruimen en het meeste personeel is echt met vacantie!
2
