BO EKBESPREKING ElV
KALIBER 22
OOST- EN MIDDEN-JA VA REÜNIE
NABIJE NAASTE "HET GORDIJN MET DE IBISSEN"
Van de hand van prof. dr. J. Verkuyl is
bij de Uitgeversmaatschappij J. H. Kok
te Kampen een vlugschrift verschenen
dat de titel draagt van "Indonesië,
onze meest nabije naaste in Azië" en
dat bedoelt te zijn "een pleidooi voor
begrip en kritische solidariteit. Het
boekje geeft een kort overzicht van de
geschiedenis van Indonesië sedert de
souvereiniteitsoverdracht, de ontwik
keling van de verhouding Nederland-
Indonesië en de bijzondere verplichtin
gen die Nederland naar schrijvers me
ning tegenover de "meest nabije naas
te" heeft en in het bijzonder het con
tact tussen de nederlandse en de indo-
nesische Raad van kerken, dat in 1971
leidde tot een eerste rechtstreekse
consultatie en de instelling van werk
groepen. Als voorzitter van de neder
landse werkgroep ging prof. Verkuyl in
1973 naar Indonesië. Zijn persoonlijke
ervaringen zijn dus van recente aard.
Dit boekje van deze onvermoeibare
strijder voor de goede betrekkingen
tussen Nederland en Indonesië is voor
al bedoeld als een inleiding tot de
volgende algemene vergadering van
de Wereldraad van kerken, die in 1975
in Jakarta wordt gehouden. Maar ook
voor degenen, die minder geïnteres
seerd zijn in de arbeid van de Wereld
raad bevat dit boekje materiaal, dat
hen zal kunnen interesseren.
Verkrijgbaar in de boekhandel Tong
Tong, prijs 5,70 plus 0,90 porto.
JHR.
Om kwart voor een, 29 juni 1974,
stonden we voor de ingang van de
zaal. Om een uur mochten we naar
binnen. Gauw een tafel uitgezocht.
Toen naar een levensgroot buffet om
wat te drinken. Geen Indische drank
jes (assimilatie?) Om een beetje in stijl
te blijven, maar orange-juice besteld.
Kregen twee piepkleine glaasjes toe
geschoven. Toen het op betalen aan
kwam bleken de consumptiekaarten al
gedevalueerd, (die devaluatie ook)
Moesten voor elk glaasje 35 ct bijbe
talen.
Nauwelijks gezeten begon het podium
tot leven te komen en hoe. Twee zan
geressen en een moppentapper be
gonnen de zaal in te brullen. Elkaar
steeds aflossend, zonder tussenpauze.
Een normaal gesprek was niet meer
mogelijk. Dan vraag je je af: "Zijn die
bruikikkers er nu voor ons of wij voor
hen?"
Hebben toen met onze etensbonnen
gezwaaid. Een aardig dienstertje kwam
Een onderhoudende roman, zich af
spelend in het oude Indië. Ik zou met
deze omschrijving Fabricius' laatste
boek kunnen afdoen. Als U me zou
vragen: "Is het leuk?" dan zou ik met
overtuiging kunnen zeggen: "He-e, erg
spannend!" Op z'n Indisch, dat zou de
schrijver als een compliment beschou
wen.
Fabricius heeft er slag van een verhaal
te plannen. Hij kiest zijn figuren met
zorg uit, diept in zijn kist vol Indische
herinneringen een goede entourage op
en dan loopt alles op rolletjes.
Een geweldig causeur zonder pretentie
dan de lezer iets te willen laten mee
beleven dat op de volgende bladzijde
nog interessanter wordt. Zijn boeken
zijn momenteel misschien nog de enige
waarvan je stiekem op de laatste blad
zijde kijkt om te weten hoe het afloopt.
Ik raad het U bij "Het gordijn" niet aan,
want de jonge Hollandse advocaat
Louwtje en zijn Chinese vriendin Li,
verdienen uw volle aandacht in 290
bladzijden. Fabricius kent Indië door en
door, heeft veel gezien en nog meer
gehoord. Zijn herinneringen weet hij
voortreffelijk te benutten. Hij pleegt
geen literatuur van hoge klasse, maar
het prettige is dat hij het weet en het
ook niet wil. Van mij mag hij elke
maand zo'n boek uitgeven. Maar dan
graag als softback of pocket, dat is
minder kostbaar. Zulke boeken worden
uitgeleend en nogmaals uitgeleend...
tot wèg! L.D.
"Het gordijn met de Ibissen", Johan
Fabricius 18,90 porto 2,50.
de bonnen afhalen. We hadden nasi
goedek besteld. Een half uur later kre
gen we elk een bordje: handjevol rijst,
2 stukjes gorrie, stukje kip. De mensen
die tegen 2-en kwamen boften nog een
beetje. De porties waren nog even
klein, maar de rijst was half gaar. Die
zette in je maag nog wat uit, zodat je
tenminste wat meer binnenkreeg. Wie
na 2 uur kwam kon met de bonnen
blijven zwaaien, het eten was op, fini.
Hebben inderdaad nog oude bekenden
ontmoet en zowat mond aan mond
elkaar wat toegeschreeuwd. Even
hoopten we nog, dat een van de brui
kikkers een microfoon, per ongeluk,
zou inslikken wat ons een adempauze
zou bezorgen, maar dat gebeurde he
laas niet.
Zijn toen maar de Pasar-Malam inge
doken. Een temperatuur als een broei
kas, maar daar kon de organisatie
niets aan doen. De zon scheen door
het glazen dak. Door de warmte waar
schijnlijk ook de prijzen gestegen, 30%
en hoger dan op de Pasar Malam Am
sterdam. Doken toch maar een tent in.
Een katteportie satee-lontong (6 stuk
jes lontong en drie satees) en een
portie ijsshanghai. Zijn toen nog wat
rond gelopen, maar verlieten toch maar
met schele hoofdpijn het gebouw.
Met tram, trein en bus waren we ein
delijk weer thuis. Met ons beiden
80,armer, maar een ervaring rijker.
In het koele huis bekwamen we een
beetje. Gauw twee grote glazen met
rozenstroop, wat tjintjauw, kolang ka
ling en veel ijs, een krontjongplaat op
de pickup yoor achtergrondmuziek.
Eindelijk een beetje Indische sfeer.
Heerlijk.
K. F. Ottenhoff
Geen commentaar. We zijn zelf niet op
de reünie geweest en onthouden ons
dus van bijval of critiek, maar gunnen
die aan andere reünisten.
Met een kleine toevoeging op het oude
spreekwoord: Oost, Midden, West,
thuis best. Red. T.T.
In T.T. No. 22 van 1 Ju'ni:
"Ik ben zo langzamerhand wel door
drongen van het feit dat de Neder
landse pers en andere publiciteits
media niets, maar dan ook niets van
Ned.-Indië, de Indische gemeenschap
toen en nu en zelfs Indonesië afweet
of WIL weten en in elk programma
heeft men tot nog toe alleen gepro
beerd te kwetsen en te ridiculiseren".
In het dagblad DE TELEGRAAF van
woensdag 26 juni j.l.
"Deze alweer zestiende oost-west
markt is gistermorgen in de Houtrust-
hallen in Den Haag geopend en belooft
opnieuw een grootscheepse reünie te
worden voor exotische kennissen uit
de "tempo doeloe" en andere saté-lief
hebbers".
Hoe zou men reageren als Tong-Tong bij een
verslag over b.v. de Damesbeurs zou spreken
over: een grootscheepse reünie van bur
gerlijke buren en andere haring-slikkers?"
In datzelfde blad, maar dan op pagina
2 zegt ene meneer Jan van Hillo die
gezellig met mejuffrouw Pieuni Touw
voor drie weken naar Indonesia (Bali)
vertrekt om er een dokumentaire te
draaien naar aanleiding van het feit
dat 50 jaar geleden de eerste K.L.M.
vlucht naar Nederlands-lndië werd ge
maakt:
"Pieuni Touw is representatief voor de
Westerse wereld en ik wil haar con
fronteren met de leefwijze op Bali waar
in die 50 jaar eigenlijk niets veranderd
is".
Uitgaande van het standpunt dat de Westerse
en Oosterse beschavingen elkaar in de laatste
PO jaar tegemoet zijn gekomendan is Pieuni
inderdaad representatief voor haar wereld.
Want daar is de beschaving reeds ver beneden
de gordel gezakt terwijl de beschaving van de
moderne Balinese de laatste 25 jaar is opge
trokken tot onder de bovenarmen. Tsk, tsk
6
