Tjalie leerde velen onzer fietsen
Jos. van Arcken
"Beunhaas" over zichzelf, andere beunhazen en Tong Tong
Dit hartverwarmende stuk ontvingen wij van een lezer in het verre en toch zo
nabije Indonesië. Wij zijn diep getroffen door de manier, waarop de schrijver
de geest van Tong Tong heeft gevat en door zijn warme aanmoediging "het enige
Indische blad ter wereld" te doen voortbestaan. Toch hebben wij er iets in moeten
schrappen. De schrijver laat zich in zó vleiende bewoordingen uit over de redactie
zoals die nu functioneert, dat wij ervan moesten blozen. Wij zijn erkentelijk voor
zijn oordeel, maar publicatie daarvan in ons eigen tijdschriftnee. Eigen roem
stinkt, waarde vriend
Bijzonder gewaardeerd hebben wij de opwekking van de schrijver aan zijn mede-
"beunhazen" de goede werken voort te zetten. Wij zijn immers één grote familie?
Laten wij elkander beloven, Tong Tong, als een monument voor zijn stichter
en leider, Tjalie, te laten voortbestaan, indachtig aan de lijfspreuk: Poekoel teroes!
Als ik in de loop der jaren een artikel
schreef, hoe kort ook, of een onder
schrift voor een foto, betrapte ik mij
er op, dat ik de woorden zodanig op
stelde, alsof ik een gesprek met Tjalie
voerde. En die goeierd hapte er vaak
in enik kon hem een bijschrift
ontlokken, dat mijn artikel of foto tien
maal zo interessant maakte.
Fout en PIENTER BOESOEK natuurlijk!
En ik mag me niet beroepen op ande
ren, die dezelfde lelijke eigenschap
hebben als ik.
Nu is Tjalie er niet meer. Laten we niet
in dezelfde fout vervallen. Dus, LATEN
WE LILIAN MET RUST LATEN, want
zonder Tjalie heeft zij het al hard te
verantwoorden.
Tegen wie heb ik het?
Tegen iedereen, die bezig is TONG
TONG voort te zetten.
Naast Redactie en Kantoorpersoneel
zijn er nog honderden, die door hun
bijdragen aan de "productie" van TT
medewerken, zodat elke twee weken
de "consumenten" er van kunnen ge
nieten. Volgens Tjalie zelf moeten er
tienduizenden "consumenten" zijn en
volgens mijn schatting zal dat wel juist
zijn. Want toch, er zijn ongeveer zes
duizend "fully qualified" abonnee's.
Achter deze werkelijke abonnee's staan
zeker vijf nalezers te wachten. Dus met
die "naspellers" samen zijn er pakweg
30.000 genieters van Tong-Tong.
Bij mijn laatste bezoek aan de Lees
portefeuille van de Nederlandse Cur
sus van de Gita Kirtti in Surabaja ver
zekerde men mij zelfs, dat oude TT's,
die men zo vriendelijk was, aan deze
instelling te sturen zelfs TIENTALLEN
NALEZERS hadden.
En Tjalie had nog de oud-Indische (In
donesische) gewoonte, mensen, die
toevallig binnenvielen mee te laten aan
zitten aan zijn tafel, sa'adania (wat de
pot schaft). Ik bedoel hier de NIET-
abonnees. Als Tjalie iets in iemand zag,
vroeg hij niet: "Ben je abonnee?"
Maar hij zei: "Schrijf hierover een ar
tikeltje en of je abonnee bent of niet,
ken niks donderen!" (Beslist niet
waar- L.D.) Na het overwinnen
van de eerste schroom werd er een
poging gedaan en onder deskundige
leiding van Tjalie werden de stukken
hoe langer hoe beter. En hiermee
was hij dan in de TT-familie opgenomen
en door zijn kijk en beleid kon Tjalie
het beste uit hem halen, enuit vele
anderen, ondanks het feit, dat zij nooit
van hun leven abonnee van TT zullen
kunnen worden, want, "hèl-nja ister-
niet!"
Als ik dit zo overdenk, en ik blader de
laatste TT's door, dan kom ik tot de
verrassende ontdekking, dat Tjalie ons
al lang losgelaten heeft.
Wie?
Ja, wie anders dan wij, BEUNHAZEN,
die door de aanmoediging en vaak de
onmerkbare leiding van Tjalie de smaak
van het schrijven hebben gekregen en
als U goed oplet, die soms meer dan
de helft van het Tijdschrift vullen.
Ook moeten we toegeven, dat onder
de BEUNHAZEN verborgen talenten
schuilen, die soms een artikeltje ple
gen "om te zoenen", zó mooi, zo af,
dat het geen amateurswerk meer is.
Maar weet U, dat de technisch minder
goede, maar die gewoon zo maar van
hart tot hart spreken, het meest ge
lezen worden? Een andere keer zal ik
in de kwaliteit van LEZER ook iets
zeggen, want ik ben ook LEZER, of
nalezer dan.
Bovendien heb ik de indruk, dat in de
laatste jaren deskundigen op velerlei
gebied het meer de moeite waard vin
den heel interessante bijdragen in TT
te laten plaatsen. Dit betekent dus een
waardering van de kant van bovenge
noemde deskundigen en aan de andere
kant verhogen bijdragen van zulke des
kundigen de waarde van TT.
Nog even over ons BEUNHAZEN. Als
kleine jongen leerde ik 's avonds, als
de straten stil waren (dat kon toen nog)
de edele kunst van het fietsen. Onze
trouwe kebon holde naast mij en hield
het zadel vast.
Toen ik het stuur niet meer zo kramp
achtig hoefde vast te houden en ik voor
andere dingen ook aandacht kon heb-
4
t Voor Juwelen en Uurwerken als
I van ouds naar
J Laan van Meerdervoort 520
t Den Haag - Telef. 33 64 41
ben dan alleen maar mijn evenwicht,
reed ik langs één van de schaarse
straatlantaarns, weet U wel met gloei-
draadlampen, die zulke harde slag
schaduwen kunnen geven? Aan die
schaduw kon ik zien, dat kebon mijn
zadel losgelaten had.
Van de schrik ben ik lelijk gevallen,
maar dat was ook mijn laatste val.
Daarna had ik zelfvertrouwen en wist
ik, dat ik kon fietsen.
MEDE-BEUNHAZEN!
Laten we dat vallen maar overslaan en
niet verbaasd zijn, dat wij van Tjalie
hebben leren "fietsen" en niet alleen
dat, maar ook de smaak te pakken
hebben gekregen.
Dus: GENDJOT TEROES, BOENG I
(trap maar door, broer!). Denken jullie
ook niet, dat dit Tjalie's bedoeling was?
Hij wou TT, zijn troetelkind, een lang
leven geven en het kan niet beter
dan met een groeiend leger van ent
housiaste GENDJOTTERS onder leiding
van de overgebleven kern o.a. van JHR.
Ons is in een artikel "POEKOEL TE-
ROES" namens de Erven Boon (Robin
son) medegedeeld, dat TONG-TONG
zal worden voortgezet.
Maar, de woordenna rijp beraad...
hebben velen van ons zeker koud.e ril
lingen gegeven. Want, toch, deze woor
den houden in, dat het tijdens de be
sprekingen NOG LANG NIET ZEKER
WAS.
Wadoeh! We durven er niet aan te
denken, als jullie besluit was: Stop
Dat had je ons niet kunnen aandoen.
Masa, Tjalie heeft ons leren fietsen,
En dan ineens zou onze fiets afge
nomen worden? Tjilaka doeabelas!
Want als niet TT, wie wil dan onze
Beunhaasstukken opnemen? We pra
ten een aparte taal, die niemand ver
staat, we hebben een eigen gedachten-
gang, die niemand kan volgen. Natuur
lijk zal dit "ras" uitsterven, maar laten
we hopen, dat het nog erg lang zal
duren. Wat er hierna komt, zullen we
wel zien. Dit hangt helemaal af van de
ideeën van onze kinderen.
O, ja, ik heb het nog altijd over de
BEUNHAZEN.
In hetzelfde artikel stond ook, dat er
na Tjalie's dood zeer grote problemen
bestonden. Ik meen me te herinneren,
dat deze of dergelijke moeilijkheden al
vóór zijn dood bestonden.
Laten we na zijn dood wat dichter bij
elkaar schuiven en laten we proberen
SAMEN tegenover die moeilijkheden te
staan.
In ieder geval, als jullie maar niet ver
geten, dat jullie problemen ook de
onze zijn. Ik ben zo vrij uit naam van
andere Beunhazen te spreken. OK?
BEUNHAAS
4