Het "vlees der aarde"
jam m
inwpp-v
Door PLANTERSVROUW
In een aardig klein boekje dat ik uit Palmyra toegestuurd kreeg, vertelt G. J. Bin
ding over de grote rol die bonen in 't algemeen spelen in de folklore van
Engeland en andere landen.
Zo geloven in Yorkshire tot vandaag de dag sommige mensen nog, dat slapen
in een bonen-veld aangename dromen geeft.
Op veel plaatsen zien mijnwerkers de bloeitijd met angst en beven tegemoet,
omdat in deze periode de meeste ongelukken in de mijnen gebeuren.
Heidense volken eren hun goden en
de geesten van dierbare afgestorvenen
met sterk ruikende bone-bloemen. (La
thyrus?)
Terwijl ook een oud Arisch geloof bo
nen en honing beschouwde als heilig
voedsel voor hun doden.
De Romeinen vierden op de 1e Juni een
feest waarbij boneni werden geofferd
aan de goden. Ook bij verkiezingen be
paalde een boon 't lot. Een witte- be
tekende "ja", een zwarte "neen".
En tot ongeveer vijftig jaar geleden,
was 't in Italië gewoonte om op Aller
zielen bonen te verdelen onder de ar
men.
En zo zou er nog veel meer verteld
kunnen worden over de plaats die bo
nen innemen in 't geloof en bij-geloof
in lang vervlogen tijden. "Zeker is, dat
verschillende soorten bonen een be
langrijk voedsel vormden voor de
mens".
Vandaag de dag eten wij ze alleen nog
maar "voor de lekkerte". Tenminste, zij
die 't lekker vinden. En de soort, die
we door zijn rijkdom aan eiwitten met
recht 't vlees der aarde" mogen noe
men, onze kedelée, schittert in 't ge
middelde gezin helemaal door afwezig
heid.
De mens van tegenwoordig is zo ge
wend aan de grote welvaart, hij geeft
de voorkeur aan duurder voedsel. Maar
diezelfde welvaart gééft niet alleen, hij
vraagt net zo veel en misschien nog
wel meer. In beginnende gezinnen
moeten dikwijls man eni vrouw werken
omdat de dure huur van 't dak boven
hun hoofd anders niet opgebracht kan
worden. En omdat eenmaal gemak de
mens blijft dienen, doen ze 't veel-al
met kant-enrklare maaltijden, even in
een oventje.
Als daarin nou eens plantaardige ei
witten verwerkt zouden worden? Voed
zaam, gezond, smakelijk en bovendien
kostenbesparend. Maar de fabri
kanten, zijn er niet zó zeer bij gebaat.
En waér is nu eigenlijk de klant nog
koning?
Mét 't boekje kreeg ik van Lydia van
Minos ook een flesje toegezonden.
"Ba'cos" stond er op. Eén van de vele
producten uit soya die in Amerika o-
veral te koop zijn. 't Lijkt op schilfers
gedroogd rookvlees en 't smaakt naar
"deng-deng goreng". Heerlijk om 't
vlees te vervangen in nasi-goreng en
andere gerechten.
In de vacantie kochten we in Londen
een "good breakfast cereal", waarin
o.a. ook soya-gries.
16
Och! Misschien dat ook in winkels hier
allerlei dingen te koop zijn waarin be
halve soya-olie andere bestanddelen
van de kedelée zijn verwerkt. We wé
ten er alleen maar niets van.
Berichtjes in kranten als de volgende
doen prettig aan. Of juist niet? Waar
om blijven wij zo achter met 't vrij
geven?
"The Pretoria News uit Durban meldt:
Een Zuidafrikaans/Amerikaans bedrijf
in Umhlali gaat de massaproductie ter
hand nemen van "Kunstvlees", dat op
de markt zal kunnen komen voor een
prijs van f 0,30 per 300 gram. Het is
uitzonderlijk rijk aan proteine en zou
over de gehele wereld een einde kun
nen maken aan wanvoeding. Het pro
duct is gebaseerd op soja-bonen,
groenten en vleessmaakstoffen'. Het is
een volwaardig alternatief voor echt
vlees en 't lijkt er zoveel op dat bij
proefnemingen velen weigerden te ge
loven dat 't geen vlees was. Het zal in
droge vorm op de markt wordem ge
bracht."
Alleen dat "Kunstvlees"; mijn gevoel
voor esthetica zal daar nooit aan kun
nen wennen. Daar moesten ze een
andere benaming voor vinden.
Plantersvrouw
N.B. Alles wat "kunst" in de betekenis
van namaak is, deugt niet, maar zo
verworden is onze beschaving dat we
liever namaak van iets duurs hebben,
dan het origineel van iets wat goed
koper (en in dit geval toevallig veel
beter) is. De naam kunstvlees is dan
ook, wat je noemt een behoorlijke
"miskleun". Toen de kroepoek kedelee
nog "kunstvlees kroepoek" heette was
die niet lakoe, maar als heerlijke kroe
poek kedelee vliegt hij weg! Goddank
dat Indische mensen nog het ware
weten te waarderen!
L.D.
Tip.
Ik houd ook wel van een beetje gemak.
Daarom koop ik nu geen timpih meer
voor mijn sambel-goreng kering. Want
die moet ik in luciferdunne staafjes
snijden. En de gewone kedelee-bonen
geven 't zelfde resultaat. Wat? Ik vind
't zelfs lekkerder.
De kedelee dus een nacht weken,
meerdere malen spoelen en laten uit
lekken. Dan in enkele minuten opbak
ken in heet vet.
Verder behandelen als de timpih-staaf-
jes in de gebruikelijke sambel-goreng
kering. Heus lekker, probeer 't maar 's.
Pl.vr.
Voor correspondentie:
Mevr. H. M. Marsman, Calfven 120,
Ossendrecht.
Peanut candy
V2 kopje gezeefde soya-bloem
2 kopjes bruine suiker
een grote lepel pindakaas
'/2 kopje melk
Va theelepel zout
1/2 kopje gebroken pinda's
De eerste vier ingrediënten al roerend
verwarmen tot heet, niet kokend. Van
't vuur halen en blijven roeren tot
bijna helemaal afgekoeld. Dan gebro
ken pinda's en zout er bij doen en
overdoen in ondiepe bakjes; in smalle
repen snijden of breken.
Bananen koek
1 kop suiker
1'/2 kop rijstebloem
1/2 kopje soya-bloem
2 eieren
3 lepels melk
2 theelepeltjes bakpoeder
2 theelepeltjes zout
3 rijpe bananen
Suiker en eieren goed kloppen en alles
door elkaar doen, ook de geprakte ba
nanen. 1/2 uur weg zetten op een war
me plaats. Overdoen in een beboterde
vorm en ongeveer een uur bakken in
een hete oven. Lekker, al geprobeerd.
Soya-bonen altijd weken in HEET, niet
kokend water. Zeker 18 uur. Dan ver
schillende keren spoelen. Velletjes la
ten los, bittere smaak verdwijnt.
