entoonóteilincj ^zBonnet
Zaterdag, 19 October, werd in het
prachtige Rosa Spier Huis in Laren de
tentoonstelling geopend van de collec
tie Rudolf Bonnet. Het zijn werken van
jonge Balische schilders, die hij tijdens
zijn jongste verblijf daar van bijna een
jaar, verzamelde. Wat het oog van de
meester verzamelde geeft ons nu het
voorrecht een expositie te zien die
werkelijk uniek en adembenemend is.
Tot en met vier november heeft u nog
de gelegenheid om met oog, hart en
ziel van deze Balische schoonheid te
genieten.
We hadden het voorrecht in alle rust
de ongeveer vijfentwintig stukken te
bekijken, die allemaal een onvergetelij
ke indruk achterlieten en in gedachten
dwalen we nog langs die boeiende
pracht.
Wat we te zien kregen is te veel om
stuk voor stuk op te noemen. Behalve
tekeningen en schilderijen van Balische
kunstenaars zijn er nog enkele zeer
moderne batikschilderijen van Javaanse
artiesten, wonderen van kleur, compo
sitie en voorstelling, van een volmaakte
en zeer verfijnde techniek, waarbij men
vooral niet moet denken aan de sarong
boven de schoorsteen, daarover echter
straks meer.
Om te beginnen de tekeningen in zwart
en grijze tinten, zo fijn, zo prachtig van
compositie, grafisch, tot in de kleinste
details uitgewerkt en zo fascinerend
van inhoud dat men er niet los van kan
komen.
Het werk van I Wajan Radjin zou ik
literair willen noemen. Bij het zien van
de vier menselijke figuren, waaronder
een Demon en Ardjuna, roept de voor
stelling een boeiend verhaal op, dat op
een andere manier, in een andere di
mensie en betekenis weer herhaald
wordt door de verschijning van vier
herten onderaan het blad, die het ver
haal nog meer diepte geven en mis
schien weer een andere waarde. Het
geheel deed aan een pantoen denken.
Niet minder boeiend zijn de schilde
rijen door hun voorname ingetogenheid
van kleur, de poëtische voorstellingen,
de fascinerende details in de flora,
waar het wemelt van de meest fantas
tische wezentjes. Dromerig, mysteri
eus, werelden gaan voor ons open,
waarin de verhalende elementen met
een magisch realisme in zachte, eigen
lijk sombere tinten, zijn neergeschre
ven en tegelijker tijd doorspeeld met
een zacht, soms sprankelend licht.
Bijzonder boeiend is het werk van een
Balische Jeroen Bosch, I Made Gatra.
Opvallend van kleur is het doek met
de vissende reigers in een heel bijzon
der blauw met een partij in een zacht
en stralend groen, van de hand van
I Dena, een jongeman van even twintig
jaar, waarvan de Heer Bonnet een
prachtige kop tekende.
Van weer een heel ander karakter zijn
de geheimzinnige vissen en slangach
tige zeedieren zwemmend in een teer
gegolfde zee waar de dageraad door
heen schemert, wiskunstig van com
positie, misschien een weerspiegeling
van de orde in de kosmos, die I Gusti
Putu Saderi ons toont.
Uit alle geëxposeerde werken spreekt
een wijsheid, rijkdom aan gedachten
en een zielerust die voor ons Wester
lingen blijkbaar niet meer is weggelegd.
Het is verrassend te zien, deze ontwik
keling naar prachtige, moderne Ba
lische kunst, met zijn geheel eigen stijl
en behoud van karakter, die getuigt
van rijpheid en meesterschap.
De zeer moderne batikschilderijen zijn
verbluffend door een volmaakte tech
niek, de overstelpende fantasie, prach
tige kleuren van de fabelachtige voor
stellingen, waaruit blijkt dat de Indo
nesische kunstenaar bezig is een vol
komen eigen en daarom originele weg
te volgen, met een verfijning waar de
toeschouwer stil van wordt.
De Heer Bonnet vertelde dat hij voor
zijn vertrek uit Indonesië dit jaar een
grote en bijzonder geslaagde expositie
in Jakarta had georganiseerd, waar
voor de belangstelling zo overweldi
gend was dat bij de opening het mees
te reeds was verkocht. Waarom hebben
we daar hier niets over gelezen?
Kopen kunt u op deze tentoonstelling
niet, maar het is te hopen dat hiermee
meer bekendheid en vooral enthousi
asme wordt gewekt bij een groter pu
bliek dan alleen bij de mensen uit het
oude Indië, voor deze kunst uit In
donesië.
Rini Carpentier Alting
ABONNEES AMERIKA
ATTENTIE
Uw abonnement
(luchtpost 23,-; zeepost 16,-)
kunt U per check voldoen aan:
(verhoogd i.v.m. de koersdaling!)
Roy Steeverisz, c/o East-West
House, 7357 Franklin Ave., Holly
wood, California 90046.
Indien U Uw Tong Tong niet hebt
ontvangen of Uw exemplaar be
schadigd is, en U een ander
wenst, kunt U zich ook wenden
tot Roy Steevensz.
Naar Den Haag schrijven duurt
lang
Vissende reigers, een schilderij van de hand van de Balische kunstenaar I Dena.
11
