BIJ DE VOORPLAAT
t^elabulxan ^Qatu
^j-uwelieróbedry}
't Carillon
ABONNEE'S J
wierp hij met vaste hand zijn net
als de mirakuleuze nerfrozet
van de victoria regia open."
Bovenstaande regels dichtte Pa Tjalie
(als Vincent Mahieu) over een visser
op Ancol in de oude uitgave van
TJIES. De foto van de visser op de
voorplaat schoot ik in Pelabuhan Ratu
(de vroegere Wijnkoopsbaai) aan Java's
Zuidkust.
Pelabuhan Ratu, Haven van de Vorstin,
waarmee natuurlijk de vorstin van de
Indische Oceaan bedoeld wordt. In het
volgende nummer beginnen we 'n serie
artikelen, Legende en Profetie in Indone
sia, van de hand van Ruud Koot, waar
in de legende van Njai Loro Kidul, ver
leden en toekomst, legende en werke
lijkheid, op curieuze wijze met elkaar
verweven zijn. Wij hopen met deze se
rie een nieuw licht te werpen op deze
oude legende met al haar bijgeloof (en
werkelijkheid!) en vooral met haar
"verbondenheid met het Indonesia van
nu" en hopen er vele reakties op te
krijgen.
Want P.R. is een "merkwaardig dorp
je". Aan één kant erg modern door het
ultra-moderne Samudra Beach Hotel
(plus bijbehorend helicoptervliegveld-
je!), en aan de andere kant nog steeds
een slaperig "kampongkje als in tempo
doeloe" waar het lijkt alsof de tijd er
heeft stilgestaan.
Ikzelf heb er al een paar keer gelo
geerd in "het buiten" van kennissen
van me. Op een steenworps-afstand
van zee hebben ze er hun halfsteens-
half-gedek pondokje staan met een
enorme tuin erom heen. (Mandiën doe
je in een klein gedekken optrekje en
de mandibak is een oude drum met
doodgewoon putwater.) De kennissen
zitten er zelf maar ongeveer één week
endje per maand maar alles wordt
prachtig onderhouden door de djaga
die ook voor het eten en drinken zorgt
wanneer er logees zijn.
Misschien komt het door de "kos
mische verbondenheid" of de door
miljoenen geconcentreerde gedachten-
krachtik weet het niet, maar in
P.R. kom ik altijd tot een merkwaardige
rust en kalmte. Soms heb ik zelfs het
gevoel alsof "niets meer belangrijk
is'
P.R. ligt op ongeveer een vier uur rij
den van Jakarta en de weg ernaar toe
is (nog) niet geweldig. Maar er wordt
erg hard aan gedokterd. Het fraaie
hypermoderne Samudra Beach Hotel
is door die geweldige afstand dan ook
altijd maar povertjes bezet. En dan nog
eigenlijk alleen maar door Yankees en
Duitsers. Vooral de laatsten. En die
maken vooral gebruik van die speciale
helicopter dienst die in een dik uur van
Jakarta naar P.R. vliegt voor zo'n US
15 per ritje.
Het hotel ligt een heel eind buiten P.R.
en daarom zie je in het dorpje zelf
maar eigenlijk heel weinig touristen.
Want het vervoer tussen het hotel en
het dorp is een soort van privé-bus-
dienstje met opletjes of pick-upjes!
En dat is immers geen vervoer voor de
Westerling! Die blijven dan maar lie
ver on the beach met hun petatje en
pilsje!
En die lui weten dan helaas niet wat
ze missen! Want die kleine eethuisjes
aan het haventje met die eenvoudige
schotels van warme rijst met een vers
gebakken visje, erbij wat lalap en ver
der een doodgewoon goddelijke sam
balMensen, mensen, mensen, daar
daar laat ik anytime een biefstuk met
pomme-frites voor staan!
Een andere merkwaardigheid van P.R.
is wel dat je er amper Chinezen ziet.
Er schijnt een paar jaar geleden een
nogal hevige opstand tegen de Chinese
bevolking geweest te zijn, waarbij alle
tokohoudertjes het veel veiliger vonden
om liever maar ergens anders hun han
deltje te zoeken. Ze beginnen nu pas
weer heel langzaam terug te komen en
ik dacht maar een winkeltje of twee
van Chinezen gezien te hebben.
Maar erg lang zijn P.R. en zijn Sunda-
nese bevolking niet vrij geweest van
"Overzeesche overheersing"...! De
plaats van de Chinees is direkt en zeer
krachtig overgenomen door de Boegi-
nees en Makassaar, die tegenwoordig
heer en meester zijn in de handel en
visserij van P.R.
Zowat de hele vissersvloot van P.R. is
hun eigendom en ze verhuren de boot
mét buitenboord-motor voor de helft
van de vangst. En als men dan be
denkt dat zo'n vissersprauwtje bemand
is met een man of tien, dan kunt zich
indenken dat wanneer die ene helft
door tien gedeeld moet worden de
visser van P.R. er niet dik van wordt!
En misschien is die eenzame visser van
de voorplaat wel een soort van rebel!
Die dan maar liever met zijn eigen
netje in de door eb ondiepe kalietjes
z'n karige portie rijst met een 100%-
van-hem-visje probeert te versieren!
ROGIER
t
Tel. 070- 33 72 57
Thomsonlaan 108
Den Haag
Fabrikant van alle
Indische sieraden in 22
en 24 karaats goud.
Markiesringen
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
DOOR ONS FIJNE HANDWERK
BRENGEN WIJ DE MOOISTE
COLLECTIE VAN NEDERLAND.
Uitgebreide folder op aanvraag.
WERFT ABONNEES
Opgericht en geleid door
TJALIE ROBINSON (1911 - 1974)
ONAFH. IND. TIJDSCHR. - 19e JAARG. No. 14
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070 - 54.55.00/54.55.01 - Post
giro 6685 of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: L. Ducelle
Administratie: Th. M. A. Scheulderman
Redactie: J. H. Ritman, Ch. J. A. Manders, Rogier,
G. H. Bartman.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand
Prijs per nummer f 1,75. Abt. Nederl. (en E.E.G.-
landen behalve Engeland) kwart, f 9,75, halfj.
f 19,50; jaar f 39,—. Abt. Europa: jaar f 39,—.
Buiten Europa: jaar f 47,(zeepost)
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 83,—; Indonesië f 68,—; Z.-Afrika
en Z.-Amerika 68,Canada en Ver. Staten
f 58,Maleisië, Singapore en India f 68,
Suriname en Antillen f 58,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
2