Namen van tjantings en batik-motieven
POEKOEL TEROES POT
2T
x xx
-4l.q
De kennis van batik, hoe die gemaakt
wordt, waarmee en hoe motieven ont
staan, blijft ondanks alle informatieve
artikelen en gesprekken, toch wel ge
ring. Zo zijn de tjantings, die wij in on
ze toko verkopen, vaak uitgemaakt
voor "ani-ani", het mesje waarmee de
padi wordt gesneden of een sawangan,
duivefluitje!
En dan te bedenken dat er minstens
5 soorten tjantings bestaan en tiental
len standaard-motieven die bij het ba
tikken gebruikt worden! Het is natuürlijk
onnodig om met deze wetenswaardig
heden ons met dagelijkse besognes
gevuld hoofdje nog eens te belasten.
Maar voor de geïnteresseerde is het
misschien wel aardig om te onthouden
hoe het allemaal zit met die tjantings
en de motieven. Een lezeres vroeg er
eens naar en Koes Soetjahjo uit Soe-
rabaja was zo lief het allemaal voor me
op te schrijven. Knip uit en bewaar in
uw boekoe pienter, het komt wel eens
van pas om, zomaar ineens, met wat
wijsheid voor de dag te komen!
TJANTINGS
Tanggoeng of ngèngrèng. Betekent
middelmaat wordt gebruikt om de om
trekken van de figuren te tekenen.
Tjanting loro, heeft 2 tuitjes en wordt
gebruikt om de hele omtrek van de
kain te tekenen.
Tjanting Tjêtjêk lima 5) of pitoe 7)
en wordt gebruikt om 5 of 7 kleine
puntjes tegelijk te maken.
Tjanting bjok of Tembokan, heeft een
grote tuit en wordt gebruikt om grote
vlakken op te vullen met was.
Tjanting Tjap bestaat niet. Het heet ge
woon Tjap en daarmee worden de kain
tjap's gemaakt.
(Vervolg "Dorus")
Ik wil jou een verhaal vertellen van
stille kracht.
Op een dag kwam Otto naar mij toe.
Ik had aardappelen op dat voetbalveld
je weet wel.
Otto zei: "Oom, die aardappelen zijn al
rooirijp. Ik zei hem: "Neen, nog niet,
misschien nog veertien dagen."
En die avond was Otto in het aardap
pelveld. Ik had daar aan de rand im
mers een grote saleara-pagger?
Toen hoorde hij langs de weg de nacht
wacht - het was al over achten 's a-
vonds - aankomen. Je weet wel - tèk
tók, tèktèk - slaan ze op hun awi (bam
boe).
"Toch even zien, wie dat zijn" en ging
zo gluren - gebukt - door de pagger.
En die lui kwamen naderbij. En toen
schoot een stuk van die pagger door
zijn gewicht plotseling het kleine talud
omlaag.
En die lui waren opeens wèg - nergens
meer te bekennen.
En de volgende dag kwam één van hen
naar mij toe: "Djoeragan, oelah sieun.
(U behoeft niet bang te zijn.) Aja noe
djaga - anoe eta - Karoehoen". (Er is
één die waakt - één van Uw voorva
deren.) Ik heb ook nooit iets gemist
daar.
'Mang Sasmita
Hieronder laten wij, onder hartelijke dank
zegging aan alle schenkers, de verant
woording volgen van de giften die zijn
binnengekomen voor het reservefonds voor
Tong Tong over Januari 1975.
C. C. W. Arnold-Troostwijk 10,A. A.
25,C. G. Bromm 10,C. Blanckers
Pasque 25,J. M. H. van Battum 11,
P. C. Bruyn-v. Rozenburg 5,A. Bloem-
hard 6,W. Boverhof 10,A. Burg 10,
C. M. van Capellen-Fliers 11,J. A. de
Ceunink v. Capelle 10,K. S. van Daim
15,Mw. B. I. van Deelen 25,W. Del
maar 10,E. J. van Deelen 15,Mej. J.
L. Droop 25,Mw. A. Engelberts 2,
S. V. F. de Fretes 10,H. F. Gelsing 11
L. C. F. de Graaff 25,—; Th. Godin 25,—;
Mw. A. E. Hansen 11,M. Th. van Heuven
van Staereling 11,Mw. L. C. C. Hendriks
6,25; E. A. Hars 11,Mw. R. Hogeveen
26,Y. E. Klaus-Robert 5,Mw. A. Kam
per 10,A. J. Klaasing 25,F. Kornmann
Rijken 35,Th. A. van Leeuwen 10,J.
F. Lankau 10,F. van der Ley 5,C.
Lanooy 12,10; R. Mariouw 20,P. F. Mager
11,E. Mutter 5,50; A. ten Molder-v. G.
60,N.N. 100,Mw. B. M. Naberman
15,N.N. 100,Mej. A. H. Overdijkink
10,J. E. Priegelaar 25,J. E. Poirié
20,—; J. B. Sibbald 11,—; W. A. Smit 11,—;
G. A. Swart 10,Mw. A. M. V. Schouten
dorp 36,M. Sirag Nobel 10,F. Sause-
lé 10,L. A. Schotel-Hofkamp 75,E.
H. Samethini 15,E. Vinke 61,R. M.
Visser 100,W. P. van Vliet-Holland 25,
Mej. C. G. M. Voskuil 1,A. van Veltho-
ven 20,—; E. C. Wernink 10,—; N. H. Wi-
chers-Bleckmann 10,H. P. Westrik 61,
B. J. van Wingerden 9,50; J. Willemsen
Sterkx 10,H. A. Wessels-Bol 10,
Binnengekomen in Januari '75 f 1335,35
Verkoop Tegels 6,90
Totaal 1342,25
1Tjêtjêk
2. Sisik
3. Sisik melik
4. Herangan
5. Kembang tiba
6. Tapak dara
7. Oepan-Oepan
8. Mata deroek
9. Ada-ada
10. Manggaran
11. Blarak sabirit
12. Mroetoe sewoe
13. Sawoet
14. Tjetjek sawoet
15. Srawejan
16. Gringsing
puntjes
schubben
kleine
schubben
stipjes en
kruisjes in een
schuine lijn
vallende
bloemen
duiven-poot-
afd rukken
rijstekorrels
duiven-ogen
blad-soort
klapper-bloem
droge
klapperblaren
duizend
mugjes
kleine
streepjes
kleine streep
jes afgewisseld
met stipjes
bewegende
armen
figuren op de
mulwa (soort
Srikaja) schil
Gringsing sisik
Tjetjek melik
Sawat
fijner dan
gringsing
onbekend
onbekend
?jï
y
v
x x X1
Jt. 4
X X X x
ro o
12
13
14
15
O O O O O c
17
