De Amerikaanse
keuken
BOROBUDUR
t Met NECTAR -
essence
In 't vorige nummer is ons door G. J.
Binding een kijkje gegund in de Chi
nese keuken.
Vandaag neemt hij ons mee naar 't
domein van de Amerikaanse huisvrouw.
Hij vertelt: "Net als de Chinese, is ook
de Amerikaanse huisvrouw in staat alle
soorten smakelijke schotels te bereiden
van soya-bonen en soya-producten.
Van "snacks" tot aanvullingen bij elke
maaltijd; soepen, zoetigheden.
Allemaal goed om de honger te stillen
van jong en oud. Soya-producten zijn
een bijzonder versterkende aanvulling
in 't dieet van b.v. athleten en van men
sen die zware arbeid moeten verrich
ten."
Misschien is 't aardig tussen door ook
even te laten horen wat een ander er
van zegt. De Australiër C. E. Clinkard,
in zijn boekje "Soya, the Wonder
Food." 't Belang van de soyaboon, werd
door de Duitsers vroeg onderkend. De
z.g. "Nazi food pills", bij de Duitsers
bekend als "Pemmikan" werden, vol
doende voor een driedaags rantsoen
aan de troepen verstrekt. Deze waren
gemaakt van SOYA-BONEN. In hoge
mate hebben deze er toe bijgedragen,
dat 't offensief in de eerste dagen van
de oorlog met zo'n snelheid kon wor
den -uitgevoerd. De London "Times"
schreef in 1940: "De soya-boon is voor
de Duitsers een vitale factor geworden
in de "totale oorlog" die zij thans voe
ren."
En nu terug naar de Amerikaanse huis
vrouw. Van wie Binding verder zegt,
dat zij een groot aantal gerechten weet
klaar te maken, geschikt voor een ban
ket. Allemaal van soya-producten; ter
wijl er geen twee 't zelfde zullen sma
ken.
Toevallig stond vandaag in ons krantje
een dergelijk berichtje. In Clarcksville,
lowa, werd door Wilma Nyhus voor een
conventie een menu gewrocht dat uiter
mate uitmuntte in veelzijdigheid. Tour-
nedos Stroganoff, hamlap, kip, een
rijstschotel, spaghetti met gehakt, een
kaasschotel met salade en walnoot-
taart toe. De keukenprinses verklapte
dat alleen de spaghetti echt spaghetti
was. De rest, "Ersatz".
De conventie was die van de Ameri
kaanse bond van Soya-verwerkende
bedrijven.
Een grote firma in Amerika is: "La Choy
Products", die alle soorten Chinese
groenten en voedsel in Amerika ver
bouwt, bereidt, conserveert en inge
blikt op de markt brengt.
De groenten e.d. worden door de be
reiding aangepast aan de smaak- en
eetgewoonten van Amerikanen en Brit
ten.
Te vergelijken met hier de nassie-go-
reng, bamie in blik. Bèh... Hoe e.e.a.
de Chinees in de mond zal liggen, zul
len we maar niet vragen. Net als bij
Theo Kempff in Oostzaan de bamie
met kerrie; als een schop van een
dood paard. Frites met pinda-saus. Om
niet te spreken van de "Energie-ballen"
in de woonplaats van meneer Bartman.
Ja, waar bestaan dié uit? Wie weet,
misschien uit... kedelee.
Een jaar of twaalf geleden kreeg ik een
uitnodiging van een fabrikant van sam-
belans om zijn makelij te komen proe
ven. Hij was er zó trots op. Ik ging ge
zond als een visje 's morgens van huis.
Om 's avonds doodziek thuis te komen,
nadat ik allerlei sambel-gorengs op een
boterham kreeg bij de koffie. Zijn in
geblikte producten werden o.a. bij de
Bijenkorf verkocht. Om 't in stijl te
houden, door een aardig Indisch me
vrouwtje. Er waren grote potten met
"basis-boemboe", goed rood en, kata
'nja, ook goed pedes.
"Om overal in te gebruiken, mevrouw",
prees de verkoopster de haar toever
trouwde sambal aan. Ze was heel vlot
en verkocht aan de lopende band.
"Overal in? Oppor, boemboe-koening,
kerrie, terih?" En nog een risje die ik
noemde, waar geen lombok aan te pas
kwam. Ze keek me aan met pret-ogen.
"Ach soedah mevrouw, ze weten toch
niet."
Wat wilt u? Iets dat ons misschien erg
welkom zal zijn, als onverhoopt de win
ter zijn neus nog laat zien?
Stoofschoteltje.
Dit zijn richtlijnen, de hoeveelheden be
paalt u zelf.
Stooflapjes
11/2 pond aardappelen
Een kopje soya-pulp
Een stukje knolselderij
Een grote of 2 kleine preitjes
20 gram boter of vet
bloem of maizena
zout-peper naar smaak
Stooflapjes in stukjes snijden en op
koken.
Schoon gemaakte en in stukken ge
sneden aardappelen er bij doen en ook
de stukjes prei. Half uur na koken met
de soyapulp er bij. U weet dat soya-
bonen zes tot zeven uur moeten koken
voordat ze zacht zijn? Dit heeft u dus
vooruit gedaan. Koop toch een pressu-
re-cooker, doelmatig voor alles. Op 't
laatst de geraspte knolselderij er bij en
met de boter goed omscheppen. Evt.
binden met bloem of maizena.
Proeven op zout en peper.
Dit dus voor de westerse smaken.
En nu.
1 kopje gehakte boerenkool, even ko
ken, dan laat 't zich makkelijk fijn hak
ken. Dus:
1 kopje gekookte, gehakte boerenkool
een ui snipperen,
teentje knoflook, beetje assem
twee fijngemaakte kemirie's
snufje laos-poeder, half snufje
kentjoer-poeder
veel gesnipperde lomboh-idjoe.
stukje trassi of anders bouillonblokje
een beetje geraspte kokos
y2 kopje soya-pulp
En een beetje van de graat geplukte
ikan pedoh.
Alles door elkaar mengen, in een vuur
vast bakje doen, een beetje melk er bij
of santen, op smaak afmaken, niet te
zoet. Opstomen in de rijstkoker. Of
heel zachtjes laten sudderen op een
gasplaatje. (asbest)
Bottoh-pedoh.
Ruikt u de waroeng?
Plantersvrouw.
door A. J. Bernet Kempers
Een prachtig boek over dit unieke
bouwwerk met 280 afbeeldingen,
dat een uitgebreide beschrijving
geeft, met historische achter
gronden en de tegenwoordige
strijd om het behoud ervan.
30,75 f 3,— porto.
9bM MêJaUU Dm Haag 1SU
Lók 1902
Csuim MMBL Dm Hoog 1913
maakt U voordelig Uw ROZENSTROOP, sorbets,
gebak en zeer fijne likeuren I
Nu ook Nectar kleurstoffen I I
Vraag gratis receptenboekje bij Uw Toko, drogist
of Pharm. fabriek "Phytol" - Afd. Nectar essence
Wagenstraat 129 Den Haag.
19
