KWAAD... KWAAI'ER
BOROBUDUR
13
Uit een brief van Dr. B. in Utrecht,
n.a.v. "Voedsel in Nederland. Gezond
heid, bedrog, vergif." (T.T. No. 17).
"Zolang er nog zoveel gerookt wordt
dat jaarlijks 12.000 mensen in Ne
derland sterven aan longkanker (een
aantal dat nog stijgende is) en
40.000 aan hartinfarcten en andere
vaataandoeningen die voor een groot
deel op rekening van de rookversla
ving geschreven kan worden, hoeft
men zich niet druk te maken over
"schadelijke toevoegingen aan 't voed
sel, zodat er nauwelijks sprake kan zijn
van gezondheid.
De toevoegingen worden geregeld ge
controleerd en aan beperkende bepa
lingen onderworpen. Hoe staat 't met
't roken dat veel gevaarlijker is. Zelfs
niet-rokers krijgen kanker door de
rook van anderen."
Voorts:
"Melk met penicilline of andere toe
voegingen wordt aan pasgeborenen ge
geven. Veel gevaarlijker is 't dat nog
zoveel zwangere vrouwen blijven ro
ken. Het is aangetoond dat zij kinderen
met verminderde intelligentie op de
wereld brengen. Ik juich uw ijver om
soya te propageren toe en wens 't
meer succes toe dan de antirook-
propaganda tot dusverre bereikt heeft."
Dank u wel Dr. B., dank u. We kunnen
al wel praten van een heel klein suc
cesje. Het grote komt pas, als de soya-
boon net als in Amerika in vóórver-
werkte vorm verkocht zal worden in
de diverse winkels. In glazen potten,
in diepvries-toestand. Want een groot
deel van 't publiek is, zoals mijn groot
vader vroeger sprak als iets hem te
veel was om te doen, "bang-van- de-
moe." De bonen moeten lang weken,
lang koken. En dat in onze "hoorn des
overvloeds."
Om terug te komen op "Voedsel in
Nederland etc. etc.", ik kan niet 't
hele werk overnemen. Daarom alleen
nog maar 't volgende.
a. Het aantal voedselvergiftigingen in
Nederland neemt toe. Bacteriën kun
nen als ziekteverwekker optreden, maar
ook is er de chemische voedselver
giftiging, veroorzaakt door toevoegin
gen van stoffen als nitriet, nicotine-
zuur, conserveringsmiddelen en emul-
gatoren.
b. Er is weliswaar een vleeskeuring
maar in 't algemeen is die BIJ LANGE
NA niet voldoende toegerust om een
effectieve preventieve controle te kun
nen uitoefenen.
c. Kleurzouten zijn tot op zekere hoog
te toegestaan. De toegestane doses
worden echter zeer veelvuldig over
schreden tot zelfs de DRIEVOUDIGE
hoeveelheid toe, zowel door een als
gevolg van een verkeerde toediening
ongelijke verdeling van de stoffen
door 't vlees, alsook door meermalige
doseringen wanneer 't vlees een dagje
langer in de winkel moet blijven liggen.
Nogmaals, het is goed dit boek in onze
boekenkast te hebben. "Hartinfarcten
en andere vaataandoeningen kunnen
voor een groot deel op rekening van
de rookverslaving geschreven worden."
zegt Dr. B.
En voor een even groot deel op die
van té veel, té vet eten, wordt ons
steeds ook voorgehouden.
Heel onlangs nog op de televisie toen
o.a. benadrukt werd, hoe slecht daar
om 't eten dikwijls was in cantines.
"Maar er was eenmaal qeen alterna
tief."
Niet?
Wél. Juist in cantines en snack-bars
zou de soyaboon een goed figuur slaan.
Niet duur, voedzaam door de vele
eiwitten, vitaminen, lecithine en zeer
geschikt om te verwerken in eenvou
dige smakelijke schotels en snacks.
Ik waardeer Dr. B's goede bedoelin
gen. Nooit kan genoeg gewezen wor
den op 't gevaar van roken.
Maar moeten we de ogen dan maar
sluiten voor ander kwaad? Kop in 't
zand?
Mijn "stam" telt bijna veertig leden en
ik ben de enige, die nooit rookt. Met
de heel jonge klein- en achterklein-
kindjes die er nog niet aan toe zijn.
Tot ze vijftien, zestien zijn en dan ook
reiken naar de eerste sigaret. Of mis
schien zelfs eerder, want 't kwaad
grijpt snel om zich heen. Roken staat
"stoer"; daar begint 't immers dikwijls
mee.
En als er één is die de geheimzinnige
magische macht van de sigaret onder
kent en betreurt, dan ben ik 't wel.
Maar ik zou ze niet de kost kunnen
geven, de wetenschapsmensen die ons
een voorbeeld zouden moeten zijn,
maar er lustig op los dampen.
Een zwangere vrouw die rookt?
De ene arts zegt: "Ophouden."
Een andere: "Als je 't altijd gedaan
hebt, kan 't niet zoveel kwaad; MITS
MET MATE".
Wat is de grens?
Weet een vrouw die gewend is te
stomen als een ouderwetse locomotief
die zomaar ineens voor zich zelf te
trekken?
Och! Laten we 't toch niet over tegen
strijdige meningen (en handelingen)
van deskundigen hebben. T.T. is er te
klein voor. We zouden aan zes num
mers nog niet genoeg hebben.
Maar:
zolang er op zo grote schaal geknoeid
kan worden met ons voedsel, zolang
jaarlijks 40.000 mensen dood gaan aan
hartaandoeningen en 12.000 aan rook
verslaving,
zolang, in zes jaar tijd 't aantal drug
verslaafden die hulp krijgen van con-
sultatiebureau's 11 maal zo groot is
geworden (en hoeveel die niét worden
geholpen?)
zolang de criminaliteit onrustbarend
toe neemt,
zolang bij de doktoren de wachtkamers,
elke dag uitpuilen naar alle kanten
van zieken en "WERK"-zieken,
zolang de vervuiling aanhoudt, "van
binnen en van buiten", zolang is er
geen sprake van gezondheid.
Amen.
Plantersvrouw.
HEB DANK
Maandagmiddag om tien voor één
spreekt mr. dr. Benno Stokvis voor de
Avro-radio. Hij heeft een vaste rubriek
onder de titel "Recht en slecht".
Maandag 16 juni wijdde de spreker,
wiens prachtige articulatie en gedragen
stem hem voor ons tot een der voor
treffelijkste radiosprekers maakt zijn
tien minuten aande Japanse vrou
wenkampen tijdens de bezetting van
Nederlands-lndië. Een onderwerp waar
van de spreker suggereerde dat velen
in Nederland er niets van weten of,
wat zij ervan wisten, al lang zijn ver
geten. Het was voor ons, oude "kolo
nialen" een hartverwarmende toe
spraak en wij willen daarom niet na
laten, de spreker in "Het enige Indische
blad ter wereld" de erkentelijkheid over
te brengen van de Indische gemeen
schap hier te lande voor zijn woorden.
Onze dankbaarheid vergezelle hem!
Indisch Familie Archief geeft (en
vraagt) informaties over Indische
geslachten. Kosteloos.
Vreelandsestraat 14, Den Haag
tel. 070 - 33 57 86.
S.v.p. zelf geadresseerde, ge
frankeerde enveloppe bijsluiten!
door A. J. Bernet Kempers
Een prachtig boek over dit unieke
bouwwerk met 280 afbeeldingen,
dat een uitgebreide beschrijving
geeft, met historische achter
gronden en de tegenwoordige
strijd om het behoud ervan.
f 30,75 f 3,25 porto.
